Thanh toán bằng tài khoản viễn thông, cuộc đua của đại gia chịu chi

Bao giờ tiền mặt mới hết là vua?

Tại toạ đàm "Thúc đẩy thanh toán điện tử trên toàn quốc” do Cổng thông tin Chính phủ tổ chức chiều 16/10, ông Đặng Hoàng Hải, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) đánh giá thị trường thanh toán điện tử tại Việt Nam cực kỳ tiềm năng.

Thống kê của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam về thanh toán điện tử qua internet, điện thoại di động trong quý I năm 2019 cho thấy, số lượng và giá trị giao dịch tài chính qua kênh internet tăng 68,8% và 13,4% so với cùng kỳ năm 2018; số lượng và giá trị giao dịch tài chính qua kênh điện thoại di động tăng 97,7% và 232,3 % so với cùng kỳ năm 2018.

Tuy nhiên dù tăng trưởng thuộc top đầu thế giới, song ông Hải cho biết: Tỉ lệ thanh toán điện tử ở Việt Nam vẫn rất thấp so với các nước. Đồng thời các mảng phát triển cũng không đồng đều, trong đó thương mại điện tử chủ yếu vẫn sử dụng tiền mặt với hình thức COD - Hàng đến thanh toán bằng tiền mặt

Ông Phạm Trung Kiên, Tổng giám đốc Tổng công ty Dịch vụ số Viettel cũng cho biết, Việt Nam có tốc độ tăng trưởng trong lĩnh vực thanh toán điện tử rất nhanh, nhưng “không ăn thua gì” so với thế giới. “Tiền mặt vẫn là vua ở Việt Nam. 90% giao dịch vẫn thanh toán bằng tiền mặt”, ông Kiên nói.

Cũng theo vị này, hiện mới chỉ có khoảng vài chục công ty hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. Hầu hết số liệu giao dịch mới chỉ tập trung vào giao dịch cơ bản như: Chuyển tiền, đóng tiền nước, tiền điện, tiền cáp truyền hình…

Để giảm tỷ lệ thanh toán tiền mặt, tăng tỷ lệ thanh toán điện tử, ông Đặng Hoàng Hải, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cho rằng điều quan trọng là phải để người dùng thấy được lợi ích của phương thức thanh toán này.

“Chúng ta phải tạo ra những trải nghiệm cho người dân. Trải nghiệm càng dễ dàng, càng tạo ra lợi ích thì càng nhiều người sử dụng”, ông Hải nói.

Người dân dễ dàng trả tiền trà đá, vé xe… với tài khoản viễn thông

Tại toạ đàm, ông Phạm Trung Kiên, Tổng Giám đốc Tổng công ty Dịch vụ số Viettel cho biết, dùng thanh toán bằng tài khoản viễn thông – Mobile Money chính xu hướng triển khai chung của thế giới.

Đối với Việt Nam, ông Kiên cho biết, tài khoản viễn thông có vùng phủ xấp xỉ rất lớn, điều này cũng phù hợp cho một quốc gia mà phần trăm dân số có tài khoản ngân hàng còn chiếm tỷ lệ tương đối thấp.

Cũng bằng phương thức này, ông Kiên cho rằng Việt Nam hoàn toàn có thể đẩy mạnh hơn nữa việc thanh toán điện tử trên phạm vi cả nước.

Đặc biệt việc sử dụng tài khoản viễn thông hướng đến các thanh toán các giá trị giao dịch rất nhỏ, từ cốc trà đá, vé gửi xe, cốc cà phê… Nếu được Chính phủ phê duyệt đề án Mobile Money, ông Kiên cho rằng thị trường này sẽ khá bùng nổ bởi những tiện lợi nó mang lại.

Trước những lo ngại về rủi ro từ phương thức thanh toán bằng tài khoản viễn thông, ông Kiên khằng định với kinh nghiệm gần 10 năm, doanh nghiệp ông luôn làm chủ công nghệ, có các giải pháp để bảo vệ an toàn cho người dùng.

Để thu hút khách hàng, ông Kiên cho biết các doanh nghiệp không còn cách nào khác phải trải qua bước “giáo dục khách hàng”, tạo hấp dẫn trải nghiệm cho họ bằng những ưu đãi, khuyến mại để tạo thói quen sử dụng. Sau khi có thói quen rồi sẽ đưa cho họ những trải nghiệm cao hơn.

“Đó là việc mất rất nhiều thời gian chứ không phải bảo họ cứ dùng đi là được”, ông Kiên nói.

Trong khi đó, ông Phùng Anh Tuấn, Tổng thư kí Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) cho rằng giao dịch bằng phương thức nào cũng có rủi ro nhất định, chủ yếu do cơ chế giám sát.

“Đánh bạc online cũng vậy, nó phát sinh từ con người, công nghệ chỉ là công cụ và cách họ sử dụng thôi. Người ta thấy có lỗ hổng kiếm tiền nhanh thì người ta sẽ làm. Do vậy phải có cơ chế phòng vệ giám sát rủi ro”, ông Tuấn nói.

Để thay đổi thói quen tiêu dùng tiền mặt ở Việt Nam, ông Tuấn cho rằng các doanh nghiệp có thể “áp dụng cách chơi trên thế giới, họ làm thế nào thì mình tham khảo”.

Ông Tuấn cũng cho rằng, cần có những quy định để tạo điều kiện doanh nghiệp trong nước phát triển trong lĩnh vực này. Bởi “nhảy” vào thị trường này, doanh nghiệp cần rất nhiều vốn và “không phải doanh nghiệp nào cũng thuộc “gia đình có điều kiện” như Viettel”.

Trao đổi riêng với Dân trí bên lề toạ đàm, ông Phạm Trung Kiên, Tổng Giám đốc Tổng công ty Dịch vụ số Viettel cũng thừa nhận để nhảy vào “cuộc chơi” lớn này, doanh nghiệp phải chấp nhận “cuộc chơi” cực kỳ tốn kém.

Vậy liệu đây có phải là một cuộc đua “đốt tiền” giữa các “đại gia” với nhau? Trả lời câu hỏi này, ông Kiên nói: Xây dựng hạ tầng để thu hút 10 triệu khách hàng thì chưa bao giờ có chuyện tốn ít chi phí cả. Nhưng mỗi người có một cách tiếp cận khác nhau, có doanh nghiêp “đốt” tiền để tăng giá trị công ty kiếm lời. Nhưng cũng có những doanh nghiệp đi vào việc tạo giá trị thực sự, đi chậm nhưng đi chắc. Đó là quyết định của một doanh nghiệp. Ai sẽ “sống sót” trong cuộc đua này? Đó là hành trình rất dài, rất nhiều năm của sự cạnh tranh. Ai tạo giá trị thực sự sẽ là người chiến thắng.

Nguyễn Mạnh