Tăng trưởng nông nghiệp đang chậm lại

Phát biểu tại hội nghị Hội nghị triển khai kế hoạch năm 2014 của ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hôm 31/12/2013, Thủ tướng Chính phủ nhận định: Những hạn chế, yếu kém của một nền nông nghiệp dựa trên kinh tế hộ manh mún, thiếu liên kết, năng suất và chất lượng thấp đã từng bước bộc lộ, nhất là trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt. Sự hình thành và phát triển của phương thức tổ chức sản xuất, quan hệ sản xuất mới trong nông nghiệp còn chậm; chất lượng và khả năng cạnh tranh của nhiều mặt hàng nông sản còn thấp,...

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê (GSO), tốc độ tăng trưởng GDP toàn ngành nông nghiệp năm 2013 đạt 2,67%, trong đó: trồng trọt tăng 2,6%, chăn nuôi tăng 1,4%, lâm nghiệp tăng 5,18%, thủy sản tăng 3,05%. 

Giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thuỷ sản năm 2013 ước đạt 801,2 nghìn tỷ đồng, tăng 2,95% so với 2012, trong đó, ngành trồng trọt đóng góp 602,3 nghìn tỷ đồng, tăng 2,47%; lâm nghiệp đạt 22,4 nghìn tỷ đồng, tăng 6,04%; thuỷ sản đạt 176,5 nghìn tỷ đồng, tăng 4,22%.

Theo ước tính, tổng sản lượng lương thực có hạt năm 2013 ước đạt 49,3 triệu tấn, tăng 1,13% so với năm 2012. Trong đó, tổng diện tích gieo trồng lúa cả năm 2013 đạt khoảng 7,9 triệu ha, tăng 138,7 nghìn ha với tổng sản lượng lúa đạt 44,1 triệu tấn , tăng 338,3 nghìn tấn so với năm trước. Diện tích ngô đạt khoảng 1.157 ngàn ha, tăng 36 ngàn ha; với sản lượng khoảng 5,2 triệu tấn, tăng 6,6%.

Cây công nghiệp lâu năm tiếp tục phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Diện tích cho sản phẩm và sản lượng một số cây chính như cà phê, cao su, hồ tiêu, và chè… đều tăng so với năm 2012. Riêng diện tích điều vẫn có xu hướng giảm.

Cũng theo GSO, năm 2013 cả nước có 2,56 triệu con triệu con trâu, giảm 2,6% so với cùng kỳ năm trước; 5,17 triệu con bò, giảm 2,7%; 26,3 triệu con lợn, giảm 0,9%; 314,7 triệu con gia cầm, tăng 2,04% so cùng kỳ năm trước.

Trong lĩnh vực lâm nghiệp, tính đến ngày 24/12, diện tích rừng trồng mới tập trung ước đạt 213,2 nghìn ha, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm trước. Diện tích rừng được khoán bảo vệ đạt 4.191 nghìn ha, tăng 52,7% so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ che phủ từ cây rừng và cây có tán như cây rừng ước đạt 41,1%.

Tổng sản lượng thuỷ sản cả năm 2013 ước đạt 5.938 ngàn tấn, tăng 3,6% so với cùng kỳ năm trước; trong đó sản lượng khai thác ước đạt 2.725 ngàn tấn, tăng 3,9%, sản lượng nuôi trồng ước đạt 3.213 ngàn tấn, tăng 3,3 %.

Tổng kim ngạch xuất khẩu toàn ngành cả năm ước đạt 27,5 tỷ USD, tăng 0,7% so với năm 2012, thặng dư thương mại đạt hơn 8,5 tỷ USD, thấp hơn so với mức 10,6 tỷ năm 2012. Nhiều mặt hàng có giá trị xuất khẩu tăng như thủy sản, đồ gỗ và sản phẩm từ gỗ, rau quả, hạt điều, hạt tiêu. Các mặt hàng giảm kim ngạch xuất khẩu gồm: Gạo đạt 3 tỷ USD, giảm 18,7%; cà phê đạt 2,7 tỷ USD, giảm 26,6%; cao su đạt 2,5 tỷ USD, giảm 11,7%. 

Theo TS Đặng Kim Sơn, Viện trưởng Viện chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp - nông thôn (IPSARD), ngoài những lợi ích do hội nhập kinh tế quốc tế mang lại, ngành nông nghiệp nước ta đã và đang phải đương đầu với rất nhiều rủi ro và thách thức do sức ép cạnh tranh ngày càng gay gắt, nhập khẩu gia tăng, giá nông sản giảm… Trong những năm tới, xuất siêu nông sản sẽ ngày càng giảm nếu không tiến hành tái cơ cấu toàn nông nghiệp.