Tại sao, Vespa?
Tại sao lại ví chiếc xe gắn máy này như một người đẹp, dù nay đã 60 tuổi mà trông vẫn còn “hấp dẫn” như thiếu nữ xuân thì? Vì theo tiếng Ý, “vespa” có nghĩa là “eo ong”. Dĩ nhiên là đã có hàng triệu chàng trai thuộc mọi màu da, ngôn ngữ từng cưỡi Vespa eo thon, hông bầu.
Ngay khi chào đời hồi năm 1946, Vespa đã được quảng bá bởi các giai nhân trên các tờ gấp quảng cáo. Thời hậu Thế chiến II, phụ nữ không chỉ góp phần xua đuổi ký ức đau buồn của toàn châu Âu vào quá khứ, mà còn tự mình lái xe hai bánh để biểu lộ thời mới, tự do, phóng khoáng.
|
| ||
Granturismo 125 |
Chiếc MP5 còn được mệnh danh là Paperino của năm 1943 – 1944 |
Chiếc Vespa được cô gái trẻ trung, xinh đẹp cưỡi trên đường phố Rome đổ nát đã là hình ảnh nổi bật. Nó chính là ý tưởng sáng tạo đầy táo bạo của ông Enrico Piaggio, một nhà công nghiệp người vùng Toscan, chủ nhân các nhà máy ở Pontedera, gần Pise, do bị đạn bom tiêu huỷ nên không thể sản xuất máy bay được nữa.
Thế là Vespa, xe gắn máy hai bánh giá rẻ dành cho đại chúng không có đủ điều kiện tài chính để tậu xe hơi bốn bánh đã nhanh chóng trở thành hàng nóng.
Trong những năm 50, Vespa chính là “giấc mơ tự do” trở thành thực tế của mọi gia đình Ý. Năm 1953, số Vespa tiêu thụ đã vượt qua cột mốc 500.000 chiếc. Một sự kiện được chúc mừng bởi các nhà lãnh đạo công ty Piaggio, đông đảo các nhà báo quốc tế và cả tổng giám mục giáo phận Pise. Ba năm sau lại là một sự kiện lớn khác: Vespa tiêu thụ được 1 triệu chiếc.
|
| ||
|
|
Đó cũng là lúc mà Vespa bắt đầu “chạy” lên màn ảnh lớn. Trước nhất là với Gregory Peck và Audrey Hepburn trong Roman holiday, thu hình bởi William Wyler. Rồi nàng Vespa cũng đã trở thành “ngựa sắt” của paparazzi khi có một tay săn ảnh nọ sử dụng nó để đuổi bắt tài tử Marcello Mastroianni khi ông này diễn xuất cạnh cô đào Anita Ekberg trong phim La Dolce Vita của đạo diễn tài danh Frederico Fellini vào năm 1960.
Thời gian trôi qua, vào những năm 60, trong những giai nhân nổi tiếng thế giới cưỡi Vespa gồm có Brigitte Bardot, Ursula Andress… Những hình vẽ và ảnh người đẹp bình thường quảng cáo cho Vespa đã được thay bởi những nữ minh tinh Mỹ, Anh, Pháp, Ý lừng danh thế giới như Raquel Welch, Sophia Loren, Mireille Darc, Marina Vlady, Joan Collins…
|
| ||
Chiếc PX200 được kéo dài | LX 125 |
Giới chuyên ngành điện ảnh thống kê được rằng Vespa đã xuất hiện trong hơn 150 bộ phim. Gần đây nhất là hình ảnh Matt Damon chở Gwyneth Paltrow trên một chiếc Vespa chạy tìm Jude Law trong The talented Mr. Ripley càng khiến “nàng” Vespa khó bị quên hơn.
“Ông Piaggio không phải là người đã phát minh ra dòng xe scooter, loại xe đã có từ năm 1902”, Didier Ganneau, tác giả cuốn “100 ans d’histoire. Scooters du monde” giải thích. “Nhưng ông chính là người đã biết sản xuất hàng loạt Vespa, biến nó trở thành một phương tiện vận chuyển rất phổ thông”.
|
| ||
Mặt trước chiếc GT 60 | MP5 Paperino |
Ngoài ra, một nhân vật thứ hai có công lớn trong việc tạo ra Vespa cùng với Enrico Piaggio là Corradino D’Ascanio, một kỹ sư kinh nghiệm ở chuyên ngành hàng không.
“Thiết kế của Corradino trông giống một chiếc môtô nhưng dễ điều khiển hơn và quan trọng nhất là nó sạch hơn, người điều khiển được che chắn khỏi nước mưa, bùn đất văng vãi bởi một cái bửng lớn, không khác gì phi công lái máy bay chiến đấu”, Ganneau nhận định.
|
| ||
LX 60 với đường nét cổ điển kỷ niệm sinh nhật 60 năm Vespa | Mặt trước và sau của chiếc GTS250 |
Cái độc đáo thứ hai trong khâu thiết kế của Corradino và Piaggio là đặt động cơ xăng vào một cái “thùng” ở trên bánh sau nên chuyện lau chùi, thay xích, bơm dầu nhớt… cũng dễ dàng hơn. Và điều độc đáo quan trọng nhất: người điều khiển Vespa ở tư thế ngồi thoải mái chứ không như ngồi kiểu “cặp kẹp” hai hông ngựa. Điều này cho phép phụ nữ mặc đầm, váy mà vẫn có thể chạy Vespa thật đẹp, thời trang và an toàn.
Theo thời gian, Vespa cũng đã có nhiều thay đổi, nhiều cải tiến. Trong những năm 60, Vespa dạng thon nhọn đã đạt vận tốc 171 km/giờ mà băng băng lao vút qua sa mạc Sahara lẫn biển Manche nhờ được ráp vào một cái bè.
|
| ||
GTS250 | GTS250 |
Và rồi nó đã trở thành một “hiện tượng” toàn cầu khi lần lượt bán chạy ở Pháp (1951), Anh (thập niên 1960), Mỹ, Pakistan, Ấn Độ, Việt Nam… và sản sinh ra những câu lạc bộ fan của Vespa. Tính đến nay, đã có hơn 16 triệu chiếc Vespa các kiểu được bán ra khắp thế giới, dù cho nó đã phải gắng sức cạnh tranh với các kiểu scooter Nhật, bắt đầu tràn lan khắp thế giới từ những năm cuối thập niên 70.
Năm 1996, xuất hiện kiểu Vespa gắn động cơ trung tâm, 4 thì, tự động và năm 2005 thì có kiểu GTS 250 phân khối với phun xăng điện tử và hệ thống chống kẹt thắng ABS. Chỉ còn PX 125, chào đời năm 1977, là vẫn thuỷ chung với các kiểu mẫu Vespa xa xưa, tức sử dụng động cơ 2 thì, 4 số tay. Giá bán lẻ của nó ở Pháp hiện nay là 2.980 euro (giá bán lẻ kiểu LX 125 đời 2005 với đường nét thiết kế đương đại hơn thì trên 3.000 euro).
|
| ||
GT 60 | Chiếc GS 150 của năm 1955 rất được dân chơi Vespa |
Tuy nhiên, nhiều người cho rằng nó sẽ khó sống thọ khi Piaggio sẽ phải tuân thủ quy định nghiêm ngặt mới về chuẩn Euro 3 chống ô nhiễm môi trường bắt đầu có hiệu lực từ 2006 trở đi.
Có lẽ vì sợ PX sẽ không còn được sản xuất hàng loạt nữa mà trong năm 2005, người tiêu dùng ở Pháp đã lùng mua kiểu xe này, giúp tăng số lượng lên 44% (gần 1.000 chiếc).
Mừng sinh nhật thứ 60 của Vespa, nhà Piaggio có kế hoạch sản xuất 1.000 chiếc GT 60 có kiểu dáng hoài cổ. Giá bán lẻ chưa rõ, nhưng chúng sẽ lăn bánh kể từ mùa hè.
|
| ||
Piaggio 500 Berverly | Granturismo 125 |
Dũng Nguyễn
Theo SGTT/ L’Express