Sợ “vực thẳm ngân sách”, nhà giàu Mỹ bán tháo tài sản

Theo hãng tin CNBC, nguy cơ xuất hiện của “vực thẳm ngân sách” - tình trạng khi các chính sách cắt giảm thuế hết hiệu lực và các biện pháp cắt giảm chi tiêu tự động có hiệu lực khi năm 2012 kết thúc - đang khiến không ít người giàu ở Mỹ lo canh cánh.

Một khi “vực thẳm ngân sách” xảy đến, thuế thu nhập bán tài sản (capital gain tax) và thuế cổ tức (dividend tax) với mức thuế suất cao hơn sẽ được áp dụng. “Vực thẳm ngân sách” sẽ xuất hiện nếu Quốc hội Mỹ không thống nhất được các biện pháp cắt giảm thâm thủng nợ công, trong khi hai phe Dân chủ và Cộng hòa vẫn đang tồn tại ngổn ngang bất đồng. Bởi thế mà nhà giàu Mỹ đang thi nhau bán cổ phiếu, công ty và bất động sản khi thời điểm cuối năm 2012 đang đến rất gần.

Các nhà tư vấn tài sản cho biết, thuế suất thuế thu nhập bán tài sản tại Mỹ có khả năng sẽ tăng lên mức 25% từ mức 15% hiện tại. Ngoài ra, thuế cổ tức có thể tăng lên trên 43% từ 15%, thuế bất động sản có thể lên tới mức 5 triệu USD hoặc 55% đối với những bất động sản trị giá trên 1 triệu USD. Đây là nguyên nhân khiến nhiều khách hàng của các chuyên gia tư vấn chọn thời điểm này để bán tài sản nhằm tiết kiệm số tiền có thể lên tới nhiều triệu USD tiền thuế.

“Trong gần như bất kỳ trường hợp nào, bán tài sản trong năm nay là hợp lý. Mọi người không buộc phải bán, nhưng nếu có thể bán, họ sẽ được lợi nhiều. Thế nên họ bán luôn”, ông Gregory Curtis, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của công ty tư vấn Greycourt & Co., cho biết.

Việc bán tháo tài sản đang diễn ra nhiều nhất trên thị trường chứng khoán. Các nhà quản lý quỹ cho biết, những khách hàng đã kiếm được khoản lời kha khá nhờ cổ phiếu đang bán ra để hiện thực hóa lợi nhuận, hoặc bán ra rồi mua lại để tạo ra một mức tài sản gốc cao hơn, theo đó giảm bớt mức thuế có thể phải đóng sau này.

Do 1% số hộ gia đình giàu nhất ở Mỹ kiểm soát hơn một nửa giá trị cổ phiếu ở nước này, hoạt động mua bán của họ có thể gây ra những tác động không nhỏ đối với thị trường.

Các chuyên gia tư vấn về mua bán và sáp nhập (M&A) cũng cho biết, các doanh nghiệp tư nhân ở Mỹ đang chịu áp lực bán công ty trước khi thuế tăng lên. Nếu một doanh nhân bán công ty của anh ta với giá 100 triệu USD ở thời điểm hiện tại, số tiền thuế tiết kiệm được có thể lên tới 10 triệu USD so với bán vào năm sau.

Theo một số nhà tư vấn, thì vụ đạo diễn nổi tiếng George Lucas của Hollywood mới đây bán lại hãng phim của ông cho hãng Disney với giá 4 tỷ USD cũng có thể nhằm mục đích tiết kiệm hàng trăm triệu USD tiền thuế.

Rõ ràng, không phải bỗng dưng mà các chủ doanh nghiệp Mỹ đua nhau bán công ty sau khi diễn ra cuộc bầu cử tổng thống. Những doanh nghiệp được hưởng lợi nhiều nhất từ mức thuế thấp hiện nay là các doanh nghiệp nhỏ, và đối tượng doanh nghiệp này có thể đã đang ở trong quá trình bán công ty và nỗ lực bán xong trước ngày 1/1 năm sau.

“Bán một công ty không dễ như ấn một cái công tắc”, ông Frederic Seegal, Phó chủ tịch của công ty tư vấn các thỏa thuận mua bán và sáp nhập Peter J. Solomon, phát biểu.

Theo các nhà môi giới, hoạt động bán các bất động sản giá trị cũng đang trong xu hướng tăng. Một số vụ rao bán nhà nhiều triệu USD ở các bang Florida, New York và California gần đây một phần là do chủ nhà muốn bán xong trước cuối năm 2012.

Những vụ bán tài sản như vậy được cho là có thể gây ảnh hưởng sâu sắc đối với cả giá tài sản tại Mỹ cũng như mức thuế thu được của Chính phủ nước này.

Ông Robert Williams, một quan chức của Trung tâm Chính sách thuế của Mỹ cho biết, ảnh hưởng trực tiếp từ việc những người giàu có bán vội tài sản là khó xác định, bởi còn có rất nhiều yếu tố khác trong nền kinh tế. Tuy nhiên, xu hướng này có thể gây áp lực đối với giá tài sản như bất động sản và chứng khoán ở Mỹ, ít nhất là trong ngắn hạn. “Điều này có thể khiến giá tài sản bị đẩy xuống”, ông Williams nói.

Ông Williams cũng cho rằng, xu hướng bán tài sản nói trên có thể khiến số thuế mà các nhà chức trách Mỹ thu được biến động mạnh và trở nên khó dự báo. Rất có thể, Chính phủ Mỹ sẽ thu được ít thuế hơn trong 1-2 năm đầu tăng thuế. “Chính phủ có thể thu được nhiều thuế hơn trong năm nay, nhưng thu được ít hơn vào năm sau”, ông Williams dự báo.

Chẳng hạn, vào năm 1986, thuế thu nhập bán tài sản ở Mỹ là 20%, nhưng sẽ tăng lên 28% vào năm 1987 theo chương trình cải tổ thuế của Tổng thống Ronald Reagan. Vào năm 1986, mức thu thuế thu nhập bán tài sản của Chính phủ Mỹ là 52 tỷ USD, cao gấp đôi năm 1985. Nhưng đến năm 1987, khi mức thuế suất cao hơn được áp dụng, số tiền thuế thu được đã giảm một nửa.