Rộ chiêu lừa đảo đánh cắp tài khoản ngân hàng, rút sạch tiền dịp cận Tết

Thảo Thu Nhật Quang

(Dân trí) - Chuyên gia cảnh báo nhiều trường hợp kẻ gian cố tình nhập sai mật khẩu khiến tài khoản ngân hàng của người dùng bị khóa, sau đó hacker đóng vai nhân viên ngân hàng lừa cài mã độc lên điện thoại.

Chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu, người sáng lập dự án Chống lừa đảo, đưa ra cảnh báo về hình thức lừa đảo mới khiến nhiều người mất tiền trong ngỡ ngàng.

Cụ thể, ông nêu, các hacker (tin tặc) thường thu thập và mua thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng trên các "chợ đen" giao dịch dữ liệu hoặc tìm kiếm dữ liệu công khai bị lộ do chính người dùng đăng tải trên Google, Facebook, Telegram, hoặc các diễn đàn của giới hacker.

Sau khi thu thập dữ liệu, hacker sử dụng tên đăng nhập và mật khẩu từ tệp dữ liệu lộ lọt để thử đăng nhập vào các tài khoản liên quan. Trong một số trường hợp, các đối tượng có thể truy cập thành công, cho phép xem số dư tài khoản và thu thập thêm thông tin cá nhân của nạn nhân.

Tuy nhiên, thay vì chỉ dừng lại ở việc khai thác thông tin, hacker thường cố tình khiến tài khoản bị vô hiệu hóa. Đây là bước chuẩn bị để thực hiện các hành vi tấn công tiếp theo, thường là những hành động phức tạp hơn nhằm chiếm đoạt tài sản hoặc thực hiện các hành vi lừa đảo, ông Hiếu nhấn mạnh.

Rộ chiêu lừa đảo đánh cắp tài khoản ngân hàng, rút sạch tiền dịp cận Tết - 1

Rộ chiêu cướp tiền ngân hàng từ việc kiểm soát điện thoại (Ảnh minh họa: Nhật Quang).

Ông Hiếu cho biết thông thường ở Việt Nam tài khoản đăng nhập ngân hàng có thể là số điện thoại, tên đăng nhập, chữ số ngẫu nhiên do ngân hàng cấp, và địa chỉ email. Sau đó, hacker dùng mật khẩu ngẫu nhiên để cố tình đăng nhập sai nhiều lần, khiến tài khoản của nạn nhân bị khóa.

Điều này được thực hiện có chủ đích, vì hacker biết rõ ngân hàng nào sẽ kích hoạt tính năng khóa tài khoản sau một số lần đăng nhập sai, dù đang trên một thiết bị mới hoàn toàn. Với một số ngân hàng, hacker sử dụng website, trong khi số khác có thể xử lý việc đăng nhập sai dẫn đến khóa tài khoản thông qua ứng dụng (app).

Khi tài khoản bị khóa, một số ngân hàng chỉ tạm thời khóa truy cập trong một khoảng thời gian nhất định. Một số khác sẽ khóa hẳn tài khoản, buộc nạn nhân phải đến trực tiếp ngân hàng để khôi phục.

Theo ông Hiếu, hacker rất thông thạo cách vận hành của từng ngân hàng và thường sử dụng phương pháp loại trừ để tập trung vào các ngân hàng cho phép thiết lập lại tài khoản thông qua các thao tác online. Trong trường hợp này, nạn nhân có thể nhận mã OTP qua SMS, xác thực sinh trắc học trực tuyến, hoặc thực hiện các bước đơn giản mà không cần đến quầy giao dịch.

Sau khi làm vô hiệu hóa tài khoản ngân hàng của nạn nhân, hacker giả danh nhân viên ngân hàng và gọi điện trực tiếp để tiếp cận nạn nhân.

Chiêu thức thao túng tâm lý để rút tiền

Khi hacker thao túng thành công tâm lý của nạn nhân bằng các kịch bản được chuẩn bị kỹ lưỡng, họ sẽ bắt đầu dẫn dụ nạn nhân tải ứng dụng app độc hại thông qua đường link giả hoặc quét mã QR chứa mã độc.

Có 2 cách lừa đảo thường thấy. Cách thứ nhất là hacker thực hiện các giao dịch nhỏ dưới 10 triệu đồng/lần, đảm bảo tổng số giao dịch trong ngày không vượt quá 20 triệu đồng để tránh các bước xác minh sinh trắc học hoặc bảo mật nâng cao.

Hacker gửi cho nạn nhân một đường link dẫn đến trang web giả mạo, thiết kế giống hệt website chính thức của ngân hàng hoặc tổ chức tài chính.

Khi nạn nhân nhập thông tin tài khoản, hacker sử dụng kỹ thuật theo dõi thời gian thực để nắm bắt dữ liệu. Thông tin này bao gồm, tên đăng nhập và mật khẩu, mã OTP được gửi qua tin nhắn văn bản SMS hoặc email, mã PIN dùng cho SmartOTP, ảnh chụp mặt trước và sau của thẻ tín dụng…

Hacker tiếp tục điều hướng các thao tác trên website giả mạo, thực hiện các hành động chuyển khoản hoặc lấy thêm thông tin cần thiết cho các giao dịch tiếp theo.

Cách thứ 2 thường thấy khi hacker chiếm đoạt số tiền lớn qua ứng dụng app giả mạo. Hacker sử dụng các kịch bản tinh vi để lừa đảo chiếm đoạt số tiền lớn, nhắm vào người dùng Android thông qua việc giả mạo tổ chức uy tín và dẫn dụ nạn nhân tải ứng dụng độc hại. Họ liên hệ qua điện thoại, Zalo, các app OTT, email, hoặc tin nhắn, tạo cảm giác cấp bách, yêu cầu nạn nhân thực hiện theo chỉ dẫn.

Sau khi nạn nhân cài đặt ứng dụng, hacker sẽ theo dõi toàn bộ hoạt động trên thiết bị, thu thập thông tin nhạy cảm, bao gồm mật khẩu, OTP, hoặc mã PIN và thực hiện các giao dịch lớn hoặc chiếm đoạt tài khoản.

Chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu nhấn mạnh người dùng điện thoại tuyệt đối không cài phần mềm lạ, lậu, không tải phim lậu, game lậu.

Ông Hiếu gợi ý việc sử dụng mật khẩu dài, bao gồm chữ thường, chữ hoa, số, và ký tự đặc biệt.

Bên cạnh đó, khách hàng không lưu thông tin quan trọng như mật khẩu, mã OTP, mã PIN, thông tin thẻ tín dụng… trong ghi chú trên điện thoại; nếu có lưu thì nên đặt chế độ bảo mật bằng mật khẩu, mã PIN hoặc sinh trắc học.

Song song đó, khách hàng không nhấn vào link lạ; đồng thời kiểm tra kỹ địa chỉ email hay tin nhắn, lỗi chính tả trong nội dung, và tránh tải xuống tệp đính kèm không rõ nguồn gốc....