Quốc lộ 1A "gánh" thêm 24 trạm thu phí B.O.T sau mở rộng

Sẽ thu phí BOT trong vòng 25 năm

Tại cuộc họp báo Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) chiều 2/4, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cho biết, Bộ GTVT đã tiến hành khảo sát toàn tuyến Quốc lộ 1A, qua đó cho thấy một số đoạn mật độ phương tiện quá lớn (trung bình từ 20-30.000 xe/ngày đêm) nên không đáp ứng được về năng lực vận tải, chất lượng đường xuống cấp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông.

Do đó, Dự án nâng cấp mở rộng Quốc lộ 1 từ Hà Tĩnh đến Cần Thơ đã được Chính phủ phê duyệt có tổng chiều dài 1.783 km, với phương án 4 làn xe (trong đó có 499 km đã mở rộng - PV). Theo kế hoạch, việc mở rộng các đoạn, tuyến trọng yếu và cơ bản hoàn thành vào năm 2020. Tổng số vốn dự toán phải dùng cho Dự án này khoảng 120.000 tỷ đồng.

 

Về mức phí, Bộ GTVT tính toán thu 20.000 đồng/xe con qua trạm ứng với bao nhiêu km thì nhà đầu tư có thể chấp nhận được. Những đoạn tuyến mật độ xe lớn cần nâng cấp mở rộng thì nhà đầu tư BOT có thể đảm nhận và điều chỉnh mức thu xe qua trạm.

Nhiều ý kiến cho rằng cùng với việc nộp phí bảo trì đường bộ thì sau khi Quốc lộ 1 hoàn thành việc mở rộng, việc thu hồi vốn BOT sẽ đồng nghĩa sự thiết lập các trạm thu phí đường bộ liệu rằng có trở thành phí chồng phí?

“Tại Nghị định 18 có quy định, sau khi Quỹ bảo trì đường bộ đi vào hoạt động sẽ vẫn duy trì trạm BOT. Trong khi đó, sẽ không sử dụng quỹ bảo trì cho các đoạn tuyến xây dựng bằng vốn BOT nên không có chuyện phí chồng phí.” - Thứ trưởng Trường khẳng định.

Giảm phí phải xét tình hình kinh tế

Việc nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1 là cần thiết nhưng khi dự án này kết thúc, các trạm thu phí được lập lên sẽ là một mối lo về gánh nặng phí đè lên ngành vận tải. Hơn nữa, mức phí tại các trạm có thể điều chỉnh tăng tới 3,5 lần từ năm 2016 để hoàn vốn BOT cho nhà đầu tư.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Trường, để đưa ra mức phí nói trên, Bộ GTVT đã tham khảo nhiều đề án BOT của các nước Thái Lan, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Mỹ... và mức phí của Việt Nam nếu có sự điều chỉnh cũng chỉ ở mức trung bình.

“Lộ trình thực hiện sẽ bắt đầu có sự điều chỉnh tăng mức thu phí trạm từ năm 2016 nhưng không phải đồng loạt hơn 20 trạm thu phí cùng một lúc và một mức, mà có thể từ 2-3,5 lần đối với từng đoạn tuyến. Việc giảm phí nếu có phải xem xét tình hình kinh tế, khi đó Bộ GTVT và Bộ Tài chính sẽ tính toán và đề xuất với Chính phủ.” Thứ trưởng Trường cho hay.

Ngoài ra, nhiều ý kiến cũng cho rằng trạm BOT hình thành liệu có tác động đến giá cước vận tải hay không và vì sao phải đầu tư vào Quốc lộ 1 mà không đầu tư vào một tuyến khác?

Về việc này Thứ trưởng Trường diễn giải: Đầu tư mở rộng Quốc lộ 1 cần khoảng 120.000 tỷ đồng, đây là một con số không nhỏ với ngân sách hiện nay. Việc phát hành trái phiếu chính phủ đầu tư Quốc lộ 1 là rất khó khăn. Do đó phải sử dụng hình thức BOT. Nếu đợi ngân sách mà làm thì sau năm 2020 may ra cả tuyến đường mới có một số đoạn đường tốt.

“Bộ Giao thông phấn đấu trước sẽ hoàn thành vào năm 2020 nên thời gian đi lại sẽ được rút ngắn lại. Vì thế, các đơn vị vận tải phải đóng thêm phí để bù đắp số tiền đầu tư. Về bản chất, thu phí BOT không làm tăng phí, không làm khó doanh nghiệp mà còn tạo thuận lợi và giảm nguy cơ mất an toàn, tăng hiệu ứng vận tải. Người dân cũng nên chia sẻ với Chính phủ về những khó khăn về vốn ngân sách khi đầu tư cho các dự án và cần phải kêu gọi vốn xã hội hóa.” - Thứ trưởng nhìn nhận.

Quỳnh Anh