Những “cú đấm” gặp khó, nền sản xuất Việt Nam trông chờ vào đâu?

Thứ bảy, 18/04/2020 - 13:00

(Dân trí) - Hàng loạt hãng ô tô tạm dừng sản xuất, Samsung Việt Nam cũng ước tính giá trị xuất khẩu năm 2020 có thể sụt giảm 12%. Điều gì đang là điểm sáng trong bức tranh sản xuất của Việt Nam?

Ngành sản xuất gặp khó

Báo cáo phân tích về ngành chế biến chế tạo của Việt Nam dưới tác động của Covid-19 do Khối phân tích Công ty chứng khoán VNDirect vừa công bố, các chuyên gia tại đây cho rằng, lĩnh vực này tuy “giảm tốc” nhưng vẫn chưa đến mức “đình trệ”.

Số liệu công bố của Tổng cục Thống kê cho thấy, trong quý 1/2020, GDP khu vực công nghiệp và xây dựng chỉ tăng 5,15% so với cùng kỳ, thấp hơn nhiều so với con số 9% của quý 1/2019.

Động lực quan trọng của GDP là nhóm ngành chế biến chế tạo chỉ tăng 7,12% so với cùng kỳ năm 2019 và là mức tăng thấp nhất trong giai đoạn 2016-2020.

Chỉ số quản trị người mua hàng (PMI) cũng giảm mạnh từ 49,0 trong tháng 2 xuống 41,9 điểm trong tháng 3 giữa bối cảnh các nhà sản xuất nội địa đang đối diện với cả khó khăn do gián đoạn chuỗi cung ứng lẫn sự thiếu hụt các đơn hàng mới khi nhu cầu toàn cầu yếu đi.

Những “cú đấm” gặp khó, nền sản xuất Việt Nam trông chờ vào đâu? - 1 — *Hoạt động sản xuất khẩu trang sôi động trong bối cảnh dịch Covid-19 (ảnh: Trần Thanh)*

Các hãng ô tô tạm dừng sản xuất từ cuối tháng 3

Một trong những vấn đề đáng chú ý nhất của ngành sản xuất Việt Nam vào giai đoạn đầu năm nay đó là từ cuối tháng 3, hàng loạt hãng ô tô công bố tạm dừng sản xuất.

Cụ thể, hãng ô tô Ford thông báo tạm dừng sản xuất tại Ấn Độ, Thái Lan và Việt Nam từ 26/3/2020. Tiếp đó, các hãng ô tô khác như Nissan, Toyota, Vinfast, TC Motor và Honda lần lượt tạm dừng nhà máy và đóng cửa các đại lý bán hàng kể từ 30/3 do thị trường nội địa trầm lắng cũng như chính sách giãn cách xã hội toàn quốc bắt đầu thực thi.

Báo cáo tháng 3 của Hiệp hội các Nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA) cho thấy tiêu thụ của thị trường nội địa quý 1/2020 sụt giảm 33% so với cùng kỳ trong khi tồn kho của các hãng tăng 122% so cùng kỳ vào cuối tháng 3.

VNDirect đánh giá, cho đến thời điểm này, ô tô là ngành sản xuất duy nhất công bố đóng cửa hầu hết các nhà máy tại Việt Nam.

Samsung Việt Nam: 1 nhân viên dương tính, đóng cửa một số phòng ban

Tiếp tục là một thông tin không may đối với lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo của Việt Nam, đó là ngày 13/4/2020, Samsung Display Vietnam phải đóng cửa 1 số phòng ban tại nhà máy ở Bắc Ninh khi một nhân viên của công ty này được xác nhận mắc Covid-19.

Các bộ phận còn lại của công ty này hay các nhà máy khác của Samsung vẫn hoạt động bình thường.

Bên cạnh đó, Samsung Việt Nam cũng ước tính giá trị xuất khẩu năm 2020 có thể sụt giảm 12% so với cùng kỳ còn 45,5 tỷ USD do nhu cầu thế giới chậm lại.

Ngoài ra, VNDirect cũng cho biết, các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam đang phải đối diện với nhiều khó khăn từ quý 2/2020.

Giá trị xuất khẩu trong quý 1/2020 đã đạt mức tăng 7,5% so với cùng kỳ (quý 1/2019, giá trị xuất khẩu tăng 5,2%) tuy nhiên, điều đáng lo ngại là nhiều công ty đối diện với việc thiếu hụt đơn hàng mới trong các quý tiếp theo.

Theo Bộ Công Thương, những ngành xuất khẩu lớn như dệt may, da giày, đồ gỗ có thể sụt giảm sản lượng đến 70% trong quý 2 so với quý 1 do sự cắt giảm đơn hàng từ các thị trường xuất khẩu lớn như EU, Mỹ đang trong giai đoạn phong tỏa do Covid-19.

Những “cú đấm” gặp khó, nền sản xuất Việt Nam trông chờ vào đâu? - 2 — *Yếu tố duy nhất tăng là... chỉ số hàng tồn kho!*

Vẫn còn những điểm sáng

Báo cáo của VNDriect cho hay, ngành thuốc và hóa dược là điểm sáng trong ngành chế biến chế tạo khi ghi nhận sản lượng tiêu thụ quý1/2020 tăng 27,3% so với cùng kỳ. Bên cạnh đó là các sản phẩm than cốc và hóa dầu tăng 24,7% so với cùng kỳ.

Trái ngược với ngành may mặc, các công ty dệt có tình hình tích cực hơn với tăng trưởng sản lượng tiêu thụ 13% trong quý 1/2020.

Với việc 60% vải nguyên liệu được nhập khẩu từ Trung Quốc, việc các nhà máy của nước này phải đóng cửa trong quý 1 khiến nhu cầu vải nguồn gốc trong nước tăng mạnh trong giai đoạn vừa qua.

Ngoài ra, nhu cầu khẩu trang tăng đột biến cũng khiến cho mặt hàng vải không dệt để sản xuất sản phẩm này cũng được tiêu thụ mạnh.

Đáng chú ý, trong báo cáo của VNDirect, nhóm phân tích lưu ý, chưa có dấu hiệu của sản xuất bị gián đoạn trong tháng 3 dựa trên số liệu về sản xuất điện.

Cụ thể, theo quan sát của nhóm phân tích, sản xuất điện năng của Trung Quốc giảm 7,8% so với cùng kỳ trong 2 tháng đầu năm 2020, giai đoạn đóng cửa sản xuất của nước này.

Trong khi đó, sản xuất điện của Việt Nam vẫn tăng 7,8% so với cùng kỳ trong quý 1 (nhưng chậm lại còn 5,9% trong tháng 3/2020), cho thấy ngành chế biến chế tạo giảm tốc nhưng chưa có hiện tượng đóng cửa nhà máy trên quy mô lớn.

Mai Chi