Người dân đang phải đóng những loại thuế, phí đất đai nào?

6 loại thuế, phí đất đai cơ bản

Liên quan đến đất đai, hiện những loại thuế phí mà cá nhân, hộ gia đình có thể phải đóng bao gồm: tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, lệ phí trước bạ, thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế thu nhập cá nhân khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

Với tổ chức, doanh nghiệp có thể phải đóng tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền bán nhà thuộc sở hữu nhà nước, thuế sử dụng đất nông nghiệp và phi nông nghiệp, thuế thu nhập doanh nghiệp khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

Theo đó, tiền sử dụng đất được quy định là khoản tiền mà người mua hoặc được giao đất phải nộp để có quyền sở hữu/quyền sử dụng đất, sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính thì người được giao đất có các quyền theo quy định. Tiền sử dụng đất phải đóng được tính dựa trên diện tích đất, giá đất và thời hạn sử dụng đất.

Thuê đất là một hình thức mà tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có thể lựa chọn khi sử dụng đất của Nhà nước vào các mục đích như sản xuất, kinh doanh…. Việc thu tiền thuê đất được thực hiện theo hai hình thức cơ bản: thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm và thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê. Đơn giá thuê đất hiện mức chung là 1% giá đất, tối đa là 3% giá đất.

Lệ phí trước bạ (LPTB) là khoản thu khi đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản với cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với các tài sản là nhà, đất, súng săn, súng thể thao, tàu thuyền, tàu bay, ô tô, xe máy...

Với thuế sử dụng đất nông nghiệp, theo quy định hiện hành thì loại thuế này đang được miễn đến hết ngày 31/12/2020 theo Nghị quyết số 55/2010/QH12 và Nghị quyết số 28/2016/QH14 để thực hiện chủ trương, chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp được áp dụng cho đất ở nông thôn, đất ở đô thị; đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp (bao gồm: đất xây dựng khu công nghiệp; đất làm mặt bằng xây dựng cơ sở sản xuất, kinh doanh; đất khai thác, chế biến khoáng sản; đất sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm) và đất phi nông nghiệp sử dụng vào mục đích kinh doanh.

Thuế suất thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đối với đất ở áp dụng theo biểu thuế luỹ tiến từng phần (mức thuế suất là 0,03%, 0,07% và 0,15%); đối với đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp là 0,03%; đất sử dụng không đúng mục đích, đất chưa sử dụng theo đúng quy định là 0,15%; đất lấn, chiếm là 0,2%.

Thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản là khoản tiền phải đóng trong quá trình chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng nhà ở và tài sản gắn liền với đất, kể cả công trình xây dựng hình thành trong tương lai; chuyển nhượng quyền thuê đất, quyền thuê mặt nước; và các khoản thu nhập khác nhận được từ chuyển nhượng bất động sản dưới mọi hình thức.

Thu nhập tính thuế từ chuyển nhượng bất động sản được xác định là giá chuyển nhượng từng lần. Giá chuyển nhượng bất động sản là giá ghi trên hợp đồng chuyển nhượng tại thời điểm chuyển nhượng. Thuế suất đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản là 2% trên giá chuyển nhượng.

Ngân sách thu được bao nhiêu tiền thuế nhà đất từ dân?

Theo báo cáo Tổng kết, đánh giá tình hình thực hiện chính sách thu liên quan đến tài sản của Bộ Tài chính, số thu từ tiền sử dụng đất giai đoạn 2012-2017 chiếm khoảng 6,6% tổng thu NSNN, tương đương 9,1% tổng thu nội địa và 14,7% tổng thu ngân sách địa phương.

Cụ thể, trong 3 năm gần đây nhất là 2015, 2016, 2017, ngân sách thu được lần lượt 68.998 tỷ đồng (chiếm 7,13%), 99.696 tỷ đồng (chiếm 9,59%) và 79.500 tỷ đồng tiền sử dụng đất (chiếm 6,55% tổng thu ngân sách).

Còn số thu tiền thuê đất giai đoạn 2012-2017 chiếm khoảng 1,3% tổng thu NSNN, tương đương khoảng 1,78% tổng thu nội địa và 2,88% tổng thu ngân sách địa phương.

Theo đó, trong 3 năm gần đây nhất 2015, 2016, 2017, ngân sách thu được lần lượt 14.575 tỷ đồng (chiếm 1,5%), 22.351 tỷ đồng (chiếm 2,15%) và 15.654 tỷ đồng tiền thuê đất (chiếm 1,29% tổng thu ngân sách).

Riêng số thu lệ phí trước bạ giai đoạn 2012-2017 chiếm khoảng 2% tổng thu NSNN, tương đương 2,7% tổng thu nội địa, 4,3% ngân sách địa phương.

Trong đó, thu lệ phí trước bạ từ nhà, đất trong 3 năm gần đây (2015, 2016, 2017), lần lượt là 2.793 tỷ đồng; 3.095 tỷ đồng và 3.297 tỷ đồng.

Đối với thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, theo Bộ Tài chính, số thu bình quân khoảng 1.300 tỷ đồng mỗi năm và tốc độ tăng bình quân hàng năm là 1,3%. Nguồn thu từ thuế sử dụng đất phi nông nghiệp giai đoạn 2012-2016 chiếm trung bình khoảng 0,15% tổng thu NSNN, tương đương khoảng 0,3% thu NSĐP.

Cũng theo báo cáo của Bộ Tài chính, thuế thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản (bao gồm cả thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản) có số thu bình quân khoảng 12.407 tỷ đồng mỗi năm, chiếm trung bình khoảng 1,75% tổng thu NSNN, tương đương khoảng 2,87% thu ngân sách địa phương.

Theo đó, số thu thuế cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản trong 3 năm gần đây nhất (2015, 2016, 2017) lần lượt là 6.839 tỷ đồng; 8.471 tỷ đồng; 8.770 tỷ đồng.

Như vậy, cộng chung lại các loại tiền thuế liên quan đến đất đai mà ngân sách thu được từ các cá nhân, hộ gia đình trong năm 2017 lên đến khoảng 108.397 tỷ đồng.

Phương Dung