Ngõ hẹp vào “thị trường lương cao”
Chưa bao giờ thông tin về việc đưa lao động VN đi làm việc tại các thị trường có thu nhập cao từ 3.000-5.000 USD lại dồn dập truyền tai nhau như hiện nay. Thế nhưng đã có mấy ai vào được thị trường này? Nếu không cẩn thận sẽ có không ít người "tiền mất tật mang" với cạm bẫy của bọn lừa đảo.
Tại TPHCM hiện có hàng chục công ty rao tuyển lao động đi làm việc tại Mỹ, Úc, Canada với hứa hẹn thu nhập rất hấp dẫn, từ 3.000 USD/tháng trở lên. Tuy nhiên, qua kiểm chứng, chúng tôi nhận thấy phần lớn đó đều là những thông tin mang tính... dụ dỗ, tính khả thi rất thấp.
Cho đến nay số người lao động (NLĐ) VN được đưa sang các thị trường nói trên chỉ đủ đếm trên đầu ngón tay. Ngay cả hai công ty AIC và Virasimex được Cục Quản lý lao động ngoài nước cho phép thí điểm đưa lao động sang Mỹ làm việc, thì đến thời điểm này vẫn chưa đưa được một người nào.
Còn 4 công ty được phép đưa lao động sang Úc, cũng mới chỉ có Vinamotor đưa được trên 10 người. Với thị trường Canada thì sao? Theo một quan chức của Hiệp hội Xuất khẩu lao động (XKLĐ) VN, có một số người đăng ký đi thị trường này, có tay nghề, bằng cấp hẳn hoi, nhưng vẫn phải tiếp tục chờ đợi vì chưa có hợp đồng cụ thể.
Các doanh nghiệp (DN) XKLĐ đều cho rằng nhu cầu lao động của Mỹ, Úc và Canada là khá lớn - mỗi năm có khoảng trên dưới 100.000 lao động nước ngoài. Nhưng cái khó đối với các DN VN là yêu cầu tuyển chọn lao động. Thị trường Canada và Úc đều tuyển lao động có tay nghề khá, trình độ tiếng Anh rất cao (Úc yêu cầu chứng chỉ IELTS 4.5 trở lên, Canada đòi hỏi TOEFL đạt 500 điểm trở lên).
Khổ nỗi, hệ thống văn bằng, chứng chỉ do các cơ sở đào tạo VN lại... chưa được các nước này công nhận. Khó đến nỗi chỉ để đi làm nghề thợ bánh mì tại Úc thôi đã phải theo học nghề tại trường RMIT với học phí 1.900 USD/khóa, rồi phải qua các kỳ phỏng vấn, sát hạch rất khó khăn, phức tạp, với xác suất trúng tuyển chỉ khoảng vài phần trăm...
Còn với thị trường Mỹ, do quốc gia này chấp nhận việc NLĐ ký hợp đồng trực tiếp với chủ sử dụng, nên có không ít Việt kiều từ Mỹ, Úc, Canada, các nước châu Âu về nước tuyển lao động để cung ứng cho các ông chủ thân quen ở nước ngoài, nhưng hầu hết những người này đều không có khả năng lo thủ tục đưa lao động sang làm việc, nhất là khâu xin cấp visa.
Cách đây ít lâu, Công ty TNHH Khải Nam (trụ sở tại Q.5, TPHCM) tư vấn thành công cho một số lượng lớn lao động phổ thông (LĐPT), không cần biết ngoại ngữ, đi làm nghề giết mổ gia súc tại Úc, đó thực sự là một trường hợp hy hữu, chủ yếu dựa vào mối quan hệ riêng của ông giám đốc công ty, và đến giờ thì chương trình này cũng đã chấm dứt.
Đã có những thông tin nói rằng, lao động đi làm việc ở Mỹ có thu nhập tới 5.000 USD/tháng; ở Úc và Canada thu nhập trên 3.000 USD/tháng... "Đây đều là những thông tin không chính xác", một quan chức ở Hiệp hội XKLĐ đã xác nhận với chúng tôi như vậy.
Theo tìm hiểu của vị quan chức này, thì thu nhập đối với lao động ngành nông nghiệp - ngành LĐPT có thu nhập cao nhất ở Mỹ - một người cũng chỉ được trả lương tối đa đến 9,75 USD/giờ, nếu tính cả tháng thì chưa tới 2.000 USD, chưa trừ tiền ăn và các chi phí khác.
Ở Úc, LĐPT người nước ngoài được thù lao cao nhất cũng chỉ trên dưới 1.500 USD/tháng, đã được coi là khá lý tưởng. Còn tại Canada, thu nhập của LĐPT hằng tháng không quá 1.400 USD, chưa trừ tiền ăn và thuế. Như vậy, nếu phải đầu tư một khoản chi phí quá lớn thì NLĐ thậm chí có thể... lỗ vốn!
Theo Nguyên Thủy - Gia Bảo
Báo Thanh niên