Ngân hàng tăng vốn trung dài hạn bằng trái phiếu

Chẳng hạn, NHTMCP Hàng Hải (Maritime Bank) vừa công bố phát hành thành công được 2.100 tỷ đồng trái phiếu dài hạn năm 2009. Trong đó, 1.800 tỷ đồng kỳ hạn 2 năm và 300 tỷ đồng kỳ hạn 5 năm.

Ngoài ra, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển VN (BIDV) cũng đã huy động được 1.362 tỷ đồng đợt đầu năm 2009. Đến cuối tháng 8/2009, NHTMCP Sacombank (STB) đã phát hành thành công 2.000 tỷ đồng trái phiếu cho các nhà đầu tư tổ chức do ANZ, Citibank và Công ty Chứng khoán Sacombank (SBS) đồng thu xếp.

Trong những đợt phát hành trái phiếu của các tổ chức tín dụng gần đây, bên bán hầu hết đều nhắm đến bên mua là tổ chức, nên mệnh giá trái phiếu lớn (chẳng hạn, tại Maritime Bank mệnh giá tới 1 tỷ đồng).

Việc phát hành trái phiếu của NHTM thực chất là một hình thức huy động vốn, có thể chính các công ty chứng khoán mua kinh doanh. Bởi lãi suất trái phiếu ngân hàng có mức trên dưới 10,5% một năm, bên mua có quyền bán lại trái phiếu cho bên bán khi chưa đến kỳ đáo hạn. Lãi suất được thanh toán cuối kỳ hoặc hàng năm…

Một số doanh nghiệp hiện trích một phần vốn ra đầu tư trái phiếu ngân hàng trong lúc chưa có dự án hoặc do vẫn có nguồn vốn nhàn rỗi nhưng chưa triển khai được dự án nên đầu tư vào trái phiếu và họ có thể bán lại cho ngân hàng thu hồi vốn khi có nhu cầu vốn.

Thực tế trên thị trường, lãi suất tiết kiệm VND hiện được các ngân hàng đẩy lên cao, sát trần cho vay (10,5%một năm), cùng nhiều khuyến mãi, tiện ích để khuyến khích khách hàng gửi tiền.

Trong khi đó, người dân không mấy mặn mà với gửi kỳ hạn dài. Với các mức lãi suất cao, ngân hàng lại có thêm những điều kiện ràng buộc như món tiền gửi lớn, không được rút trước hạn, lĩnh lãi cuối kỳ… Điều này không phù hợp với tính toán của khách hàng cũng như nhu cầu rút vốn linh hoạt để rót vào các kênh đầu tư khác đang hấp dẫn.

Đại diện một số NHTM thừa nhận, nhu cầu vốn trung dài hạn thường rất lớn trong khi nguồn vốn trung dài hạn không nhiều. Thời gian qua, tình hình huy động vốn trên thị trường chứng khoán của doanh nghiệp gần như tê liệt.

Doanh nghiệp phải làm hồ sơ đến ngân hàng đề nghị tài trợ vốn trung dài hạn. Trong khi tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn đã được khống chế còn 30%, ngân hàng không thể ồ ạt bơm vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn nếu không muốn đối mặt rủi ro.

Để huy động vốn trung dài hạn, phát hành trái phiếu trung dài hạn là bài toán được các ngân hàng áp dụng linh hoạt. Nhờ đó các ngân hàng đã huy động được hàng ngàn tỷ đồng vốn trung dài hạn từ phát hành trái phiếu.

Kim Chi