Mỹ tăng tốc trong cuộc đua đất hiếm để bắt kịp Trung Quốc

Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai cho biết Mỹ và Anh đã đạt được "tiến bộ đáng kể" về thỏa thuận khoáng sản quan trọng. Điều này có thể có tác động mạnh mẽ đối với ngành công nghiệp xe điện.

Thỏa thuận này bao gồm các khoáng sản quan trọng trong sản xuất điện như than chì, lithium, niken... Các loại khoáng sản này đều được áp dụng các khoản tín dụng thuế cho các phương tiện thân thiện với môi trường.

Washington đã thực hiện một số bước đi theo hướng này, khi ký một thỏa thuận khoáng sản quan trọng với Nhật Bản và Liên minh châu Âu vào tháng 3 năm nay. 

Mục tiêu của các thỏa thuận này là củng cố và đa dạng hóa chuỗi cung ứng các khoáng sản quan trọng, từ đó thúc đẩy việc áp dụng rộng rãi công nghệ pin xe điện.

Qua đó, Mỹ cũng muốn giảm khả năng cạnh tranh toàn cầu của xe điện do Trung Quốc sản xuất đồng thời giảm bớt sự phụ thuộc vào tài nguyên khoáng sản của Trung Quốc.

Mỹ nỗ lực nhằm khẳng định quyền kiểm soát lĩnh vực khoáng sản quan trọng này. Tuy nhiên, các biện pháp mà Mỹ và các đồng minh đang thực hiện khó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động xuất khẩu khoáng sản quan trọng của Trung Quốc.

Xe điện do Trung Quốc sản xuất vẫn giữ được lợi thế về chi phí. Hơn nữa, các nhà sản xuất pin và xe điện Trung Quốc đang tăng cường nỗ lực tạo dựng chỗ đứng ở thị trường nước ngoài và khai thác cơ hội tại các nền kinh tế mới nổi.

Nguyên nhân nằm ở việc nguồn cung các khoáng chất thiết yếu này bị hạn chế. Bất chấp các biện pháp bảo hộ, các nước phương Tây có thể sẽ thận trọng vì vị thế của Trung Quốc là nhà cung cấp khoáng sản quan trọng trên toàn cầu. Nước này cung cấp khoảng 90% gali và 70% đất hiếm của thế giới.

Trong nỗ lực đẩy nhanh quá trình hồi sinh chuỗi cung ứng đất hiếm, Mỹ đã công bố Đạo luật tín dụng thuế sản xuất đất hiếm. Đạo luật này được xây dựng nhằm khuyến khích sản xuất đất hiếm trong nước và giảm thiểu sự phụ thuộc vào Trung Quốc.

Mặc dù vậy, Washington phải đối mặt với những thách thức lớn trong việc xây dựng chuỗi cung ứng đất hiếm của riêng mình với chi phí phát triển cơ sở hạ tầng cao và trữ lượng đất hiếm không lớn.

Để bù đắp khuyết điểm này, Mỹ đã nỗ lực thiết lập quan hệ đối tác chiến lược về chuỗi cung ứng với cả Australia và EU, nhằm thúc đẩy công nghệ tách đất hiếm. Mặc dù vậy, khả năng lọc dầu của EU và Australia vẫn chưa bắt kịp công nghệ của Trung Quốc.