Mua nhà của Hợp tác xã nhà ở

Xã viên…mua nhà!

Theo ông Vũ Văn Dũng, giám đốc Chương trình phát triển HTX nhà ở, đây là một tổ chức kinh tế – xã hội được thành lập nhằm mục đích cung cấp nhà ở liên tục và lâu dài cho xã viên, trong đó, xã viên là người sở hữu và kiểm soát HTX. Đối tượng chính là những hộ gia đình có thu nhập trung bình và thấp.

Theo Cục quản lý nhà (Bộ Xây dựng), hiện cả nước có trên 1,4 triệu cán bộ, công chức hưởng lương từ ngân sách; trên 5 triệu công nhân, viên chức thuộc các thành phần kinh tế, trong đó khoảng 800 nghìn công nhân lao động làm việc tại các KCN, KCX  tập trung. Trong số này, có tới 31% chưa có nhà ở; 4% phải thuê nhà của tư nhân. Cũng theo Cục thì có từ 15 – 20% hộ gia đình ở khu vực đô thị và trên 70% công nhân lao động tại các KCN, KCX đang thực sự gặp khó khăn về nhà ở.

Mô hình dự kiến HTX nhà ở Việt Nam gồm: Liên minh HTX nhà ở quốc gia; các liên hiệp HTX nhà ở (ở cấp tỉnh, thành) và các HTX nhà ở cơ sở. Nhiệm vụ: Cung cấp nhà ở cho xã viên với chi phí thấp nhất có thể, cùng với các dịch vụ tốt, đảm bảo môi trường tự nhiên, xã hội trong khu vực nhà ở…

Trong đó, liên minh HTX nhà ở quốc gia chịu trách nhiệm tư vấn pháp lý, trợ giúp kỹ thuật, giúp đỡ liên hiệp và HTX nhà ở tạo cơ sở làm việc với các cơ quan Nhà nước, Ngân hàng…Còn về phía Liên hiệp, sẽ đứng ra vận động thành lập HTX nhà ở cơ sở, trợ giúp kỹ thuật và dịch vụ cần thiết tại địa phương. HTX nhà ở cơ sở là phân cấp nhỏ nhất có nhiệm vụ quản lý khu vực nhà ở và cung cấp dịch vụ cho xã viên.

Để có đất xây dựng nhà, HTX sẽ mua quyền sử dụng đất thông qua đấu thầu; chính quyền địa phương giao quyền sử dụng đất theo chính sách ưu đãi; thuê đất hoặc đổi quyền sử dụng đất của cá nhân lấy các căn hộ. Ngoài việc xây dựng các khu nhà ở mới, mô hình này cũng sẽ được áp dụng thông qua việc chuyển đổi các khu nhà ở hiện có thuộc sở hữu Nhà nước sang mô hình HTX nhà ở.

"Tiết kiệm nhà" cho đời con đời cháu

Yếu tố then chốt của mô hình này là Chương trình tiết kiệm nhà ở. Theo đó, mọi người có nhu cầu mua nhà đều có thể tham gia vào Câu lạc bộ tiết kiệm nhà ở. Họ sẽ tiết kiệm để có thể trả trước một khoản tiền cho căn hộ mà họ sắp mua, nghĩa là HTX nhà ở phải bắt đầu chương trình này trước khi có đất hoặc nhà.

Để tránh tình trạng đầu cơ, mô hình này đưa ra nguyên tắc xếp hàng tiết kiệm dựa trên hệ thống tính điểm: tối thiểu 100 nghìn đồng/tháng = 1 điểm/tháng; tối đa 300 nghìn đồng/tháng = 3 điểm/tháng. Xã viên có thể tham gia cao hơn mức 300 nghìn đồng/tháng nhưng số điểm cho một tháng không tăng thêm. Bằng cách này, cá nhân trở thành xã viên của HTX trước khi chuyển vào sống trong các căn hộ của HTX.

Chương trình tiết kiệm sẽ tạo ra nguồn vốn đầu tư xây dựng toà nhà đồng thời đóng góp thành quỹ dự phòng rủi ro và là nguồn chi cho công tác bảo dưỡng dài hạn và sửa chữa ngắn hạn, phần còn lại sẽ trở thành khoản tiết kiệm của các xã viên, tạo cơ hội cho con, cháu họ có thể mua nhà của HTX trong tương lai.

Theo Liên minh HTX Việt Nam, mô hình HTX nhà ở không chỉ đem lại cơ hội có được chỗ ở với chi phí phù hợp với khả năng tài chính của người thu nhập thấp mà còn là mô hình quản lý chung cư hết sức hiệu quả.

Hơn thế, với cách quản lí theo mô hình HTX sẽ đảm bảo tính công khai, minh bạch về tài chính, tạo ra môi trường sống mới mà ở đó giá trị cộng đồng, tự do, dân chủ được phát huy và gắn kết các thành viên thông qua các quy định về trách nhiệm chung trong HTX nhà ở.

Thái Anh – PT