Lạm phát năm 2025 chịu những áp lực nào?

Tổng cục Thống kê vừa công bố số liệu kinh tế - xã hội Việt Nam quý IV và năm 2024.  Theo đó, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân quý IV/2024 tăng 2,87% so với cùng kỳ năm trước. CPI bình quân năm 2024 tăng 3,63% so với năm 2023 đạt mục tiêu Quốc hội đề ra.

Lạm phát cơ bản tháng 12/2024 tăng 0,25% so với tháng trước, tăng 2,85% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân năm 2024, lạm phát cơ bản tăng 2,71% so với năm 2023, thấp hơn mức tăng CPI bình quân chung (3,63%).

Tại cuộc họp báo ngày 6/1 của Tổng cục Thống kê, bà Nguyễn Thu Oanh - Vụ trưởng Vụ Thống kê giá, Tổng cục Thống kê - lý giải một số nguyên nhân giúp lạm phát duy trì ở mức thấp như trên. Bà cho biết mức lạm phát này phù hợp với tình hình kinh tế xã hội Việt Nam. Lạm phát được kiểm soát tốt giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và ổn định kinh tế vĩ mô.

"Đây là điểm sáng của phát triển kinh tế Việt Nam trong năm 2024", Vụ trưởng Vụ Thống kê giá nhận xét.

Để đạt được thành công trong kiểm soát lạm phát như đã nêu, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ, ngành, địa phương thực hiện quyết liệt nhiều giải pháp.

Theo đó, Chính phủ chú trọng tăng cường điều hành giá, quản lý giá. Đặc biệt trong thời điểm thiên tai, bão lũ, Chính phủ kịp thời xuất cấp các loại hàng hóa dự trữ quốc gia, hỗ trợ, cứu trợ cho người dân, đảm bảo cung cấp, phân phối các loại hàng hóa, mặt hàng thiết yếu. Việc điều hành giá do Nhà nước quản lý trong thời gian vừa qua phù hợp với thị trường và được điều hành thận trọng.

Các chính sách về hỗ trợ thuế, phí, lệ phí, hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp được Chính phủ tiếp tục thực hiện. Ngân hàng Nhà nước điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, chủ động, góp phần kiểm soát lạm phát. Ngoài ra trong năm 2024, lạm phát thế giới hạ nhiệt cũng giúp giảm áp lực nhập khẩu lạm phát của Việt Nam.

Bà Oanh nêu năm 2025 là năm có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết 13 của Đảng. Theo đó, Việt Nam ưu tiên tăng trưởng gắn với củng cố, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn. Mục tiêu chỉ số giá tiêu dùng sẽ được kiểm soát ở mức 4,5%.

Đại diện Tổng cục Thống kê đánh giá mục tiêu này không quá nặng nề tuy nhiên cũng không nên chủ quan vì bối cảnh kinh tế xã hội vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố tạo áp lực lên lạm phát.

Một số yếu tố có thể tạo áp lực lạm phát có thể kể đến như xung đột quân sự tiếp tục leo thang căng thẳng, diễn biến khó lường. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn diễn ra ngày càng gay gắt, nhiều quốc gia tăng cường chính sách bảo hộ thương mại, nợ công và thâm hụt ngân sách gia tăng.

Bên cạnh đó, hiện tượng thời tiết cực đoan ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội tại nhiều quốc gia. Điều này có thể tạo nên sự đứt gãy chuỗi cung ứng, làm gia tăng chi phí vận tải, tác động đến giá cả hàng hóa trên thế giới và gây ra rủi ro về an ninh năng lượng, an ninh lương thực.

Đặc biệt, các chính sách thuế dưới thời chính quyền Tổng thống Donald Trump khả năng sẽ rất khắc nghiệt, có thể dẫn đến các hoạt động trả đũa của các quốc gia trên thế giới. Việc bảo hộ thương mại, rào cản thương mại sẽ làm gia tăng căng thẳng thương mại, phá vỡ sự ổn định kinh tế toàn cầu.

Những yếu tố này có thể gây ra đợt lạm phát mới, làm chậm lại tốc độ tăng trưởng, tỷ lệ thất nghiệp có nguy cơ tăng cao trở lại.

Về trong nước, chi phí nguyên vật liệu nhập khẩu có thể tăng theo giá thế giới. Ngoài ra, biến động của tỷ giá cũng có thể ảnh hưởng đến chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm, tạo áp lực cho doanh nghiệp, từ đó đẩy giá hàng hóa tiêu dùng tăng lên.

Bên cạnh đó, Chính phủ đang thực hiện lộ trình điều chỉnh giá hàng hóa do Nhà nước quản lý như giá điện, dịch vụ y tế, giáo dục theo hướng tính đúng, tính đủ các yếu tố chi phí vào trong giá thành sẽ phẩm sẽ làm tăng chỉ số giá tiêu dùng cho năm 2025.

Các gói kích cầu, hạ lãi suất, đẩy mạnh đầu tư công một mặt giúp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhưng mặt khác cũng có thể gây sức ép lên mặt bằng giá nếu cung tiền không được kiểm soát hợp lý.