Hãng hàng không nào giữ thị phần lớn nhất tại Việt Nam?

Tiếp tục giữ tốc độ tăng trưởng gấp đôi mức tăng trưởng GDP (vận tải hàng không tăng 14% so với năm 2017, GDP tăng 7,08%), thị trường hàng không Việt Nam đang có sức hút lớn đối với các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài. Bên cạnh hãng hàng không tư nhân Bamboo Airways vừa chính thức cất cánh, thị trường hứa hẹn sẽ có thêm nhân tố mới khi dự án lập hãng hàng không của công ty Vietravel và thỏa thuận của Tập đoàn Thiên Minh với Air Asia được hiện thực hóa.

Cơ hội đầu tư vào lĩnh vực hàng không ở Việt Nam chưa bao giờ trở nên hấp dẫn như hiện nay. Theo báo cáo của Ngân hàng thế giới (WB), tăng trưởng khách du lịch hàng không tại Việt Nam đứng đầu Đông Nam Á. Trong đó giai đoạn 2016-2021, Việt Nam có tăng trưởng kép ở mức 17,4% so với trung bình ASEAN là 6,1%.

WB cũng dự báo mức tăng trưởng khách du lịch hàng không giai đoạn 2016-2026 của Việt Nam có thể đạt 20%. Tương tự, Hiệp hội Vận tải Hàng không quốc tế (IATA) dự báo Việt Nam sẽ là thị trường hàng không phát triển nhanh thứ 5 thế giới và nhanh nhất trong khu vực Đông Nam Á với mức tăng trưởng trung bình gần 14% trong 5 năm tới, cán mốc 150 triệu lượt hành khách. Ngành hàng không Việt Nam còn dư địa tăng trưởng rất lớn vì quy mô thị trường hơn 90 triệu dân nhưng mới chỉ có 4 hãng đang bay thường lệ, quy mô đội tàu bay hiện có chưa đến 200 chiếc.

Cục HKVN cho biết, năm 2018, sản lượng hành khách thông qua các cảng hàng không Việt Nam năm 2018 ước đạt 106 triệu lượt hành khách, tăng 12,9% so với năm 2017. Trong đó, vận chuyển của các hãng hàng không nội địa đạt trên 50 triệu hành khách, tăng 14%.

Tại thị trường quốc tế, 68 hãng hàng không nước ngoài và 3 hãng hàng không Việt Nam (gồm Vietnam Airlines, Jetstar Pacific và Vietjet) đang khai thác gần 130 đường bay quốc tế giữa Hà Nội, Tp Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Nha Trang, Phú Quốc, Hải Phòng tới 28 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tại thị trường nội địa, 4 hãng hàng không Việt Nam hiện đang khai thác 48 đường bay nội địa nối Hà Nội, Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh với 18 sân bay địa phương theo hệ thống mạng đường bay trục-nan, liên vùng, nội vùng rộng khắp toàn quốc.

Thị phần lớn nhất hiện nay thuộc về Vietnam Airlines Group (gồm Vietnam Airlines, Jetstar Pacific, VASCO). Số liệu của Cục HKVN cho biết năm 2018, tổng sản lượng vận chuyển của Vietnam Airlines và các hãng thành viên đạt trên 28 triệu lượt khách, chiếm 56% thị phần. Sản lượng vận chuyển của Vietjet đạt trên 21 triệu lượt khách, chiếm 44% thị phần.

Đáng lưu ý, thị trường đã có sự phân hóa mạnh. Vietnam Airlines Group có các sản phẩm bao phủ mọi phân khúc khách hàng. Trong đó, Vietnam Airlines tập trung nguồn lực phát triển dịch vụ trung và cao cấp đạt tiêu chuẩn 4 sao quốc tế trên toàn mạng. Đồng thời thực hiện chiến lược sản phẩm thương hiệu kép với Jetstar Pacific ở các đường bay nội địa để phục vụ phân khúc giá rẻ. Ngoài ra, Vietnam Airlines cũng chuyển giao các đường bay ngắn, đường bay chính trị cho VASCO khai thác bằng tàu bay loại nhỏ, phù hợp với hạ tầng các sân bay địa phương. Còn Vietjet tập trung khai thác ở phân khúc giá rẻ.

Tính chung toàn mạng, Vietnam Airlines Group đang khai thác 109 đường bay, bao gồm 69 đường bay quốc tế và 40 đường bay nội địa. Với đội tàu bay hiện đại, Vietnam Airlines đang tập trung khai thác hiệu quả thị phần quốc tế thông qua các hoạt động bay thường lệ, bay thuê chuyến (charter) và hoạt động hợp tác với các hãng nước ngoài (bay liên danh). Nếu tính chung cả hoạt động hợp tác liên danh với các hãng nước ngoài, Vietnam Airlines Group đã phủ mạng bay tới 149 điểm đến tại 35 quốc gia và vùng lãnh thổ với 256 đường bay.

Trong khi đó, hãng giá rẻ Vietjet khai thác 67 đường bay, gồm 39 đường bay nội địa và 28 đường bay quốc tế. Theo số liệu thống kê của các hãng hàng không, thị phần khách vận chuyển quốc tế của Vietjet nếu không tính các chuyến bay charter thì chỉ chiếm khoảng 12%, trong khi Vietnam Airlines Group chiếm 31%.

Đây cũng là năm đầu tiên Vietnam Airlines Group cán mốc doanh thu hợp nhất trên 100.000 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế trên 2.800 tỷ đồng, đóng góp cho ngân sách Nhà nước 6.600 tỷ đồng.

Nhật Minh