Hải quan ‘khổ’ vì doanh nghiệp nhập khẩu nhưng không có ý định nhận hàng

Lý do vô cùng oái oăm là doanh nghiệp Việt nhập khẩu dưới dạng ủy thác nhưng do đối tác không có kế hoạch nhận nên các lô hàng này vẫn nằm ở cảng.

Sự việc xảy ra theo mô tả của Tổng cục Hải quan, trong tháng 3, Công ty TNHH Thái Mỹ được một doanh nghiệp của Lào ủy thác mở 18 tờ khai quá cảnh tại cửa khẩu Quảng Bình. Hàng hóa quá cảnh là mặt hàng quặng sắt từ Lào nhập cảnh và tập kết về cảng Hòn La để xuất đi Trung Quốc.

Các lô hàng kể trên được Chi cục Hải quan thực hiện các thủ tục theo quy định hàn quá được vận chuyển đúng tuyến đường, tập kết tại cảng đúng thời hạn quy định cũng như thủ tục lưu kho.

Thế nhưng, phía doanh nghiệp Thái Mỹ thông báo chưa thể xuất hàng khỏi lãnh thổ Việt Nam. Lý do là, phía khách hàng không có kế hoạch nhận hàng. Phía Hải quan cũng yêu cầu công ty tìm giải pháp vận chuyển hàng hóa ra khỏi Việt Nam theo quy định. Tuy nhiên, quá thời hạn gần 4 tháng, doanh nghiệp vẫn chưa đến nhận cũng như tái xuất số quặng sắt kể trên.

Đây không phải lần đầu tiên cơ quan hải quan rơi vào tỉnh cảnh doanh nghiệp “quên” mang hàng về với lý do đối tác không có kế hoạch nhận, đặc biệt là các nhà nhập khẩu phế liệu. Điều này dấy lên những lo lắng về việc Việt Nam có nguy cơ trở thành bãi tập kết rác thải của thế giới.

Theo Tổng cục Hải quan, tính từ năm 2017 đến nay, toàn ngành Hải quan đã phát hiện hàng trăm vụ vi phạm liên quan đến hoạt động nhập khẩu phế liệu với nhiều phương thức, thủ đoạn đa dạng. Hành vi chủ yếu là làm giả hồ sơ, con dấu; nhập khẩu phế liệu không đáp ứng tiêu chuẩn điều kiện nhập khẩu, cất giấu hàng cấm nhập khẩu, hàng có giá trị, thuế suất cao… trong các lô hàng phế liệu.

Trước thực trạng đó, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã đề xuất Thủ tướng Chính phủ nhiều giải pháp nhằm kịp thời ngăn chặn nguy cơ ô nhiễm môi trường cũng như tháo gỡ tình trạng ùn ứ tại cảng biển.

Trong đó, cơ quan này kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát các hồ sơ xin cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất và thông báo cơ quan Hải quan danh sách doanh nghiệp đủ điều kiện. Đồng thời Bộ Tài nguyên và Môi trường cần sửa đổi một số văn bản liên quan đến cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu…

H.Anh