Chuyên gia ủng hộ Hà Nội "nói không" với ODA làm đường sắt

GS Nguyễn Mại: Tư duy mới cần cho phép và nhân rộng

Trao đổi với báo chí ở Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) sáng nay (11/4), GS Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cho biết: Vừa qua, Chủ tịch TP. Hà Nội kiến nghị cho tập đoàn T&T và Vingroup được tự đứng ra đầu tư làm 2 tuyến đường sắt đô thị. Hà Nội nói không với với vay vốn ODA, vốn trái phiếu hay kêu gọi vốn của Chính phủ.

"Tôi rất mừng vì tư duy này là mới, bởi dù sao các dự án sử dụng vốn ODA hiện nay tính ra rất đắt đỏ, xây dựng công trình xong, các doanh nghiệp Việt Nam, các nhà thầu và thiết bị Việt Nam không học hỏi được gì và cũng chẳng được gì cả. Bởi nhiều dự án ODA hiện nay chúng ta phải vay lãi suất cao, các thầu chính và thầu phụ đều là nước ngoài", GS Nguyễn Mại nói.

Ông Mại cho biết thêm: Ngoài tư duy không dựa vốn ngân sách và ODA, Hà Nội cũng đang có kế hoạch tự tiết kiệm chi tiêu, cổ phần hóa các doanh nghiệp thuộc thành phố và đặc biệt bán các trụ sở cũ để lấy tiền đổi trả doanh nghiệp xây hạ tầng. Số tiền ước tính khoảng 1 tỷ USD.

Theo ông Mại, nên mừng vì chủ trương tiết kiệm nguồn chi, điều tiết ngân sách hoặc giảm chi bộ máy để lấy tiền đầu tư. Thay đổi cách nghĩ lâu nay dựa vào ngân sách, vốn ODA của Hà Nội là rất tốt, cần nhân rộng ra các tỉnh khác nữa.

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cũng nhiệt tình ủng hộ quan điểm tự lực và thay đổi về tư duy của chính quyền thành phố Hà Nội. Bà Lan cho rằng, khi ngân sách khó khăn, vốn tài trợ thay đổi thì cần dựa vào doanh nghiệp tư nhân trong nước. Họ (các doanh nghiệp tư nhân) có làm được không? Chắc chắn họ sẽ làm được nếu trao cho họ cơ hội, có cơ chế.

TS Nguyễn Đình Cung: Tôi thất vọng với cách xin cơ chế đặc thù của TP. HCM

Theo Viện trưởng Viện CIEM, TS Nguyễn Đình Cung, hiện có trào lưu các địa phương đi xin đặc thù, Hà Nội và TP.HCM đi xin đặc thù, nên các địa phương khác cũng đi xin. Gần đây, người ta nói nhiều đến đặc khu, với các ưu đãi về bất động sản, casino.

"Tôi đề nghị nếu các địa phương đi xin thì phải xin cơ chế thị trường, tôi rất thất vọng với TP.HCM khi xin đặc thù cho đất đai. Đáng lẽ với vị thế của đầu tàu kinh tế lớn thì TP.HCM phải xin cái đặc thù của kinh tế thị trường, mở cửa, cải cách và kết nối", TS Cung nói.

Theo ông Cung, ba đặc khu là Vân Đồn, Vân Phong và Phú Quốc cũng xin ưu đãi về bất động sản, casino, như thế là chúng ta lại bị đẩy vào xu thế chia tách, phân mảnh chứ không tạo ra được tính kết nối, cải cách.

"Nếu các địa phương cứ đi xin đặc thù như này thì chẳng mấy chốc sẽ phá nát cơ chế kinh tế của Việt Nam. Trong khi Cách mạng 4.0 thì cần phải kết nối và không phân biệt không gian kinh tế để thành khối thống nhất", ông Cung nói.

Nguyễn Tuyền