Giá xăng tăng dưới 5%, doanh nghiệp được tự quyết?

Bộ Công thương và ban hành dự thảo lần thứ 3 Nghị định Sửa đổi, bổ sung một số điều tại Nghị định 84 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu.

So với Nghị định 84, quy định mới bổ sung yêu cầu đối với thương nhân kinh doanh xăng dầu phải công bố trên trang thông tin điện tử của mình về công thức giá cơ sở, giá bán lẻ hiện hành. 

Đặc biệt, nội dung phải minh bạch, công khai còn có số trích lập, số sử dụng và số dư Quỹ Bình ổn giá xăng dầu mỗi lần điều chỉnh giá bán xăng dầu trong nước; điều chỉnh mức trích, mức chi Quỹ Bình ổn giá. Đồng thời, phải công bố kết quả kinh doanh xăng dầu trong năm tài chính khi đã được kiểm toán.

Bộ Công thương đưa ra tới 3 phương án để quy định điều chỉnh giá bán. Theo đó, trong phương án 1, thời gian giữa 2 lần điều chỉnh giá liên tiếp tối thiểu là 15 ngày.

Trường hợp các yếu tố cấu thành biến động làm cho giá cơ sở giảm trong phạm vi 6% so với giá bán lẻ hiện hành, thương nhân đầu mối phải giảm giá bán lẻ tương ứng. Còn nếu trên 6% thì sau khi cơ quan có thẩm quyền áp dụng các giải pháp điều tiết về tài chính theo quy định của pháp luật (thuế nhập khẩu, Quỹ Bình ổn giá...), thương nhân đầu mối tiếp tục giảm giá và không hạn chế khoảng thời gian giữa 2  lần giảm cũng như số lần giảm giá.

Ở trường hợp tăng, nếu các yếu tố cấu thành biến động làm cho giá cơ sở tăng trong phạm vi 5% so với giá bán lẻ hiện hành, thương nhân đầu mối được quyền tăng giá bán lẻ tương ứng. 

Phạm vi từ 5-10%, thương nhân đầu mối được quyền tăng giá như trên và cộng thêm 60% mức giá cơ sở tăng trên 5-10%; 40% còn lại sử dụng Quỹ Bình ổn giá để bù đắp theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Khi các yếu tố cấu thành biến động làm cho giá cơ sở tăng trên 10% so với giá bán lẻ hiện hành hoặc việc tăng giá ảnh hưởng đến phát triển kinh tế-xã hội và đời sống nhân dân, Nhà nước công bố áp dụng các biện pháp bình ổn giá thông qua điều hành thuế, quỹ Bình ổn giá và theo quy định của pháp luật hiện hành.

Phương án 2 lại cố định mức giá cơ sở của tháng trước sử dụng làm giá bán lẻ của tháng tiếp theo tính toán theo giá Platts Singapore (hoặc giá công bố tại sàn giao dịch khác) bình quân 30 ngày (dự trữ lưu thông) với đầy đủ các khoản thuế, phí, lợi nhuận theo quy định.

Nếu giá cơ sở vượt quá giá giá bán lẻ hiện hành từ 5% trở lên, sau khi điều chỉnh tăng đến 5%, phần còn lại Liên Bộ quyết định sử dụng các biện pháp bình ổn theo quy định của pháp luật.

Còn tại phương án 3, sẽ công bố mức trần giá bán lẻ xăng dầu cho cả năm tại ngày làm việc đầu tiên của năm. Doanh nghiệp đầu mối được tự quyết định giá bán, thời điểm điều chỉnh giá tùy thuộc vào phương án kinh doanh của từng doanh nghiệp, theo diễn biến giá xăng dầu thế giới. 

Định kỳ hàng Quý, cơ quan quản lý nhà nước tính toán chênh lệch giữa giá cơ sở với giá bán lẻ quy định, nếu giá cơ sở vượt mức trần giá bán lẻ thì cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền ban hành Quyết định cho phép sử dụng Quỹ Bình ổn giá (đưa chung vào một tài khoản, do cơ quan quản lý nhà nước quản lý, điều hành) để bù đắp chênh lệch, căn cứ vào hóa đơn bán hàng của doanh nghiệp.

Công thức được quy định, mức trần giá bán lẻ xăng dầu cả năm = giá cơ sở (loại bỏ lợi nhuận định mức) trung bình năm trước + mức trần tăng giá. Trong đó, mức giá trần tăng giá = giá cơ sở (loại bỏ lợi nhuận định mức) trung bình năm trước x CPI dự kiến trong năm của Chính phủ.