Elon Musk toan tính gì khi đế chế kinh doanh bất ổn, tiền bốc hơi?

Chỉ trong vòng 24 giờ, Tesla công bố báo cáo tài chính gây thất vọng. Một tên lửa SpaceX nổ tung và hàng loạt tài khoản Twitter mất "tick xanh". Có thể nói, tỷ phú công nghệ Elon Musk vừa trải qua 24 giờ đầy hỗn loạn.

Đế chế kinh doanh bất ổn

Nhà sản xuất xe điện Tesla đã khiến các nhà đầu tư thất vọng với kết quả kinh doanh quý I/2023. Điều này đã khiến cổ phiếu của hãng giảm 9,75% trong phiên giao dịch ngày 20/4.

Ngoài ra, việc một tên lửa Starship thử nghiệm do SpaceX thiết kế vừa cất cánh ở Boca Chica (Texas, Mỹ) được 4 phút đã phát nổ trên Vịnh Mexico cũng gây chú ý. Và trên Twitter, như Musk từng tuyên bố vài tuần trước, tài khoản của nhiều người dùng đã mất tick xanh vì không trả khoản phí 8 USD mỗi tháng.

Do sự sụt giảm giá cổ phiếu Tesla, tài sản của Elon Musk cũng giảm theo. Cụ thể, theo Bloomberg, tài sản của tỷ phú 51 tuổi đã giảm 12,6 tỷ USD - mức giảm lớn nhất của ông trong năm nay.

Elon Musk hiện là giám đốc điều hành của Tesla và SpaceX, cũng như Twitter - mạng xã hội mà ông đã mua lại vào năm ngoái với giá 44 tỷ USD. Thời điểm hiện tại, ông vẫn là người giàu thứ hai thế giới, xếp sau ông trùm xa xỉ người Pháp Bernard Arnault. Trong năm nay, nhờ cổ phiếu Tesla tăng 32%, tài sản của Elon Musk đã tăng 26,8 tỷ USD.

Trong buổi công bố báo cáo tài chính quý I/2023 của Tesla, Elon Musk thừa nhận "rất khó để dự báo biên lợi nhuận" của công ty. Về phần SpaceX, Elon Musk vẫn tỏ ra lạc quan về tiến độ của các dự án hiện tại.

Chiến lược của Elon Musk

Business Insider nhận định rằng dù Elon Musk biết mình đang làm gì nhưng điều đó vẫn khiến các nhà đầu tư của Tesla lo lắng. Tesla bước sang năm 2023 với nhiều hàng tồn kho - ngược lại so với vấn đề mà các đối thủ cạnh tranh của họ gặp phải.

Thế nhưng Elon Musk đã biến vấn đề này thành lợi thế bằng cách giảm giá để tăng doanh số trong khi các hãng khác vẫn giữ nguyên giá niêm yết.  Chiến lược của Elon Musk đã phát huy tác dụng trong quý I/2023 với việc số lượng giao hàng đã tăng 36% trong giai đoạn này.

Mặt khác, động thái trên khiến một số nhà phân tích và nhà đầu tư lo ngại rằng Tesla có thể từ bỏ tỷ suất lợi nhuận dẫn đầu ngành để đổi lấy doanh số bán hàng lớn hơn.

Sau 6 lần giảm giá và cuộc chiến giá với các thương hiệu lớn như General Motors và Ford, Tesla mới đây đã báo cáo lợi nhuận quý I/2023 giảm 24% và tỷ suất lợi nhuận mất khoảng 5 điểm phần trăm.

Mặc dù kết quả này đã được dự tính từ trước nhưng các nhà đầu tư và nhà phân tích cho rằng Elon Musk đã không đưa ra định hướng rõ ràng để khôi phục lợi nhuận trước khi giảm giá. Nhà phân tích Dan Ives nhận định: "Lợi nhuận hiện là vấn đề tế nhị khiến các nhà đầu tư Tesla mất ngủ".

Tuy nhiên, Elon Musk vẫn bảo vệ chiến lược kinh doanh của mình trong cuộc gọi với các nhà phân tích sau khi Tesla báo cáo kết quả kinh doanh.

"Chúng tôi đã nêu quan điểm rằng việc thúc đẩy doanh số là lựa chọn đúng đắn hơn so với doanh số thấp hơn và tỷ suất lợi nhuận cao hơn. Những cách mà Tesla có thể kiếm lời ngoài bán xe bao gồm bán các tính năng tự lái hoàn toàn hay hỗ trợ người lái.

Chúng tôi tin rằng một nền móng vững chắc đang được thiết lập. Tốt hơn hết, Tesla nên đạt doanh số lớn với mức lợi nhuận thấp hơn và sau đó mới có thể thu lời lớn hơn trong tương lai", ông cho biết.

Elon Musk nhận định môi trường kinh tế vĩ mô "không chắc chắn" có thể ảnh hưởng tới kế hoạch mua sắm ô tô của người tiêu dùng. Ngoài ra, ông dự kiến 12 tháng tới sẽ là giai đoạn "giông bão" với nền kinh tế.

Cuộc chiến về giá khiến đối thủ đau đầu

Theo một chuyên gia khác, các rào cản đối với việc sở hữu ô tô điện đang giảm dần, đặc biệt là về mức giá. Với những lợi thế sẵn có, Elon Musk có thể tiếp tục cuộc chiến về giá theo cách mà nhiều đối thủ cạnh tranh khó làm được.

Từ đầu năm đến nay, Elon Musk đã giảm giá các mẫu xe Tesla tới 6 lần, khơi mào cuộc chiến về giá với các thương hiệu xe hơi lớn. Chiến lược giá của Tesla nằm trong nỗ lực của Elon Musk nhằm bảo vệ vị trí nhà sản xuất xe điện số một ở Mỹ.

Ví dụ, sau đợt giảm giá mới nhất của Tesla vào tuần trước tại Mỹ, Model Y hiện có giá khởi điểm 46.990 USD. Nếu thêm khoản ưu đãi trị giá 7.500 USD, người mua có thể sở hữu chiếc xe này với giá khoảng 42.500 USD. Theo trang web mua sắm ô tô Edmunds, mức giá này rẻ hơn khoảng 5.200 USD so với giá trung bình cho bất kỳ phương tiện nào ở Mỹ vào tháng 3.

Martin French - Giám đốc điều hành của công ty tư vấn Berylls, cho biết trong một cuộc phỏng vấn: "Từ lâu mọi người đã coi giá cả và cơ sở hạ tầng là những yếu tố hạn chế khi mua một chiếc xe điện và Tesla vừa xóa bỏ quan niệm đó thông qua giảm giá và mạng lưới trạm sạc của mình". Ngoài giảm giá, hãng còn đưa ra các ưu đãi đặc biệt như sạc miễn phí cho khách hàng mới.

Elon Musk cũng cho biết công ty đang đặt mục tiêu sản xuất 2 triệu xe trong năm nay, tăng gấp đôi sản lượng vào năm 2022.