Ecuador thắng kiện tại WTO - Kinh nghiệm cho Việt Nam

Theo kết luận của WTO, Mỹ đã vi phạm một số điều khoản trong Hiệp định chống bán phá giá khi cắt bỏ hoặc làm giảm lợi ích mà lẽ ra các doanh nghiệp xuất khẩu tôm nước ấm của Ecuador có thể được hưởng theo Hiệp định này.

WTO đề nghị Cơ quan giải quyết tranh chấp (DSB) phải yêu cầu Mỹ sửa lại các phán quyết của mình đối với Ecuador theo đúng nội dung Hiệp định chống bán phá giá.

Trình tự khiếu kiện của Ecuador:

Ngày 17/11/2005, Ecuador yêu cầu WTO tổ chức các cuộc tham vấn về: (1) phán quyết cuối cùng của DOC, đưa ra ngày 23/11/2004, khẳng định rằng Ecuador đã bán phá giá tôm nước ấm đông lạnh sang Mỹ; (2) sửa đổi phán quyết cuối cùng, ra ngày 1/2/2005, cũng khẳng định Ecuador bán phá giá tôm sang Mỹ và (3) quyết định áp thuế chống bán phá giá đối với Ecuador.

Ecuador đặc biệt nhấn mạnh việc DOC đã sử dụng phương pháp “triệt tiêu” (zeroing) để tính biên độ phá giá của tôm nhập khẩu. Với phương pháp này, DOC sẽ “ triệt tiêu” tất cả các trường hợp sản phẩm tôm có giá bán ở Mỹ cao hơn ở các nước khác. Hiểu đơn giản là DOC “cố tình” tìm ra biên phá giá.

WTO đã từng phán quyết việc sử dụng phương pháp “zeroing” là bất hợp pháp.

Ecuador kiện Mỹ vi phạm Điều VI của Hiệp định chung về Thuế quan và Thương mại 1994 (GATT 1994) và các điều 1, 2.1, 2.2, 2.4, 2.4.2, 5.8, 6.10, 9.2, 9.3, 9.4, và 18.1 của Hiệp định chống bán phá giá.

Ngày 28/11/2005, Ấn Độ cũng yêu cầu được tham gia tham vấn. Ngày 1/11/2005, Thái Lan “nhập cuộc”.

Ngày 8/6/2006, Ecuador yêu cầu WTO thành lập ban trọng tài để phân xử vụ việc. Ngày 19/7/2006, DSB của WTO quyết định thành lập ban trọng tài.

Ngày 26/9/2006, ban trọng tài chính thức được thành lập. Ngày 20/10/2006, các bên thông báo với DSB về trình tự tranh tụng.

Ngày 30/1/2007, ban trọng tài ra phán quyết cuối cùng (như trên).

Đặng Lê

Tổng hợp từ WTO.org