Đua nhau thành lập ngân hàng

Chưa kể hàng loạt tập đoàn lớn khác cũng đã và đang có kế hoạch lập NHTMCP như: Dầu khí, Bưu chính - Viễn thông, Cao su, Than và Khoáng sản...

Nhiều NHTMCP địa phương khác liên kết với các “đại gia” để tăng vốn nâng cấp thành NHTMCP đô thị, các NH đang trong vòng “kiểm soát” đặc biệt của NHNN cũng tìm cách mở rộng hoạt động...

Chưa bao giờ, cuộc đua lập, nâng cấp, liên kết để cho ra đời NHTMCP đô thị lại nóng bỏng như hiện nay...

Sức hấp dẫn từ lợi nhuận NHCP

Có vẻ như con số 2.600 tỷ đồng lợi nhuận của các NH thương mại cổ phần trong cả nước quá ấn tượng với các cá nhân, pháp nhân đang dự định xin thành lập NHTMCP. Việc cổ phiếu (CP) của các NH này lại đứng đầu bảng giá trong cơn sốt chứng khoán hiện nay càng làm tăng thêm áp lực cho cuộc đua thành lập NH mới.

Tuy nhiên, trong giới NH lại cho rằng, cuộc đua này bắt nguồn từ một lý do giống như việc các Cty chứng khoán ra đời cuối năm 2006 để “né” việc phải đảm bảo vốn thiểu lớn hơn.

Nghị định số 141/2006/NĐ-CP ngày 22/11/2006 của Chính phủ quy định mức vốn này áp dụng cho các NHTM mới thành lập đến năm 2008 là 1.000 tỷ đồng và đến năm 2010 là 3.000 tỷ đồng.

Đây là những mức vốn mang tính “sàng lọc” những dự án xin thành lập NH có quy mô nhỏ. Vào thời điểm áp dụng nghị định có hiệu lực, những NH không đáp ứng nổi yêu cầu mức vốn này có thể sẽ bị thu hồi giấy phép hoặc phải sắp xếp lại.

Với hơn 10 hồ sơ xin thành lập NH đã được gửi tới NHNN, ông Kiều Hữu Dũng (Vụ trưởng Vụ Ngân hàng- NHNN Việt Nam) cho biết: “Nếu căn cứ theo các tiêu chí trong dự thảo thành lập NHTMCP mà NHNN đang xây dựng, không có bộ hồ sơ nào trong số đó đáp ứng yêu cầu”.

Đề án thành lập NH Tài chính dầu khí, ngân hàng Doanh nghiệp vừa và nhỏ, ngân hàng Dịch vụ công nghiệp, đáp ứng yêu cầu về vốn điều lệ tối thiểu (trên 1.000 tỷ đồng) song cũng sẽ phải làm lại đề án.

Ông Dũng cũng khẳng định: “Với những quy định khắt khe như vậy, cơ hội kinh doanh NH chỉ dành cho những ai có thực lực, chứ không phải dành cho những người thành lập NH để mua bán giấy phép”.

Sở dĩ ông Dũng phải nói vậy vì dấu hiệu của những cuộc chạy đua lập NHTMCP để “bán” giấy phép cho công ty trong lẫn ngoài nước đã xuất hiện. Một nguồn tin từ NHNN thì nơi này đang hoàn thiện quy chế thành lập NH cổ phần nên vẫn  chưa xem xét thông qua bất cứ đề án xin thành lập NHTMCP nào.

Ngân hàng thi nhau “nâng cấp” và đổi tên

Hàng loạt NH cổ phần nông thôn trước đây tưởng như đã giải thể, nay đã được các tập đoàn kinh tế lớn đổ vốn và nâng cấp thành NH đô thị, mở rộng quy mô, mạng lưới hoạt động.

NHTMCP Nông thôn Đồng Tháp Mười đã công bố chuyển đổi mô hình hoạt động thành NH đô thị và đổi tên thành NHTMCP Xăng dầu Petrolimex (PG Bank).

Nhiều tập đoàn lớn trong nước cũng đã góp vốn để trở thành cổ đông chính của các NH. NHTMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB) đã thỏa thuận hợp tác chiến lược toàn diện với Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) và Tập đoàn công nghiệp Cao su Việt Nam (VRG).

Ngân hàng Phát triển nhà Đồng bằng sông Cửu Long (MHB) cũng đã ký thoả thuận hợp tác chiến lược với VNPT. EVN và Petro VN hiện đã có cổ phần lớn trong NH cổ phần An Bình (ABBank) và Toàn Cầu (G-Bank)...

Nhiều NHTMCP cũng thi nhau đổi tên cho “đẹp” hơn như NHTMCP Nông thôn Ninh Bình đổi thành NHTMCP Toàn Cầu (G-Bank); NHTMCP Nông thôn Sông Kiên đổi thành NHTMCP Nam Việt (Navibank)...

Ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc công ty chứng khoán SSI lý giải nguyên nhân muốn góp vốn, thành lập NH của mình: “Chúng tôi là công ty chứng khoán, nhưng đang làm thay công việc của ngân hàng. Mỗi ngày số dư tiền gửi của khách hàng lên đến 1.500 tỷ đồng.

Nếu có một NH chiến lược, tất cả việc thu tiền, chi tiền, quản lý tiền, anh có thể tin tưởng để vào NH đó, thay vì phải xé lẻ đi gửi ở nhiều nơi khác nhau như hiện nay. Chúng tôi lập NH để phục vụ mục đích đó, chứ không phải để có tiền đem đi kinh doanh chứng khoán”.

Đua nhau phát hành thêm cổ phiếu

Không chỉ thành lập NH mới mà nhiều NH hiện có đang đua nhau phát hành thêm cổ phiếu, tăng vốn điều lệ, điều mà chính nhiều người trong ngành cũng tỏ ra lo ngại.

Theo ông Nguyễn Đức Vinh, Tổng giám đốc NH Kỹ thương Việt Nam (Techcombank): “Với sức hấp dẫn của cổ phiếu ngân hàng hiện nay, việc huy động thêm vốn là điều không khó. Nhưng phải đảm bảo chất lượng nguồn nhân lực, để không ảnh hưởng khả năng phục vụ khách hàng.

Hiện, nghiệp vụ chủ yếu của các NH thương mại vẫn là huy động vốn và cho vay, vì thế các NH đang dồn nhau vào chỗ khó, bởi lượng tiền gửi trong dân không tăng là bao, mà chi nhánh và văn phòng giao dịch của NH lại tăng”.

Ông Dũng cũng e ngại: “Tình trạng NH tăng vốn ồ ạt nhằm trục lợi lúc giá lên cao đã xuất hiện, phục vụ lợi ích của nhóm nhỏ cổ đông trong ngân hàng, mà không quan tâm tới lợi ích công chúng.

Một số NH mạng lưới hoạt động còn ít, dịch vụ chưa có gì, nhưng thay vì phải tập trung mở rộng mạng lưới, phát triển dịch vụ, huy động vốn để phục vụ nền kinh tế thì họ lại ồ ạt phát hành cổ phiếu”.

Nhằm kiểm soát sự tăng vốn điều lệ của các NHTMCP, Thống đốc NHNN Lê Đức Thúy đã phải yêu cầu các giám đốc chi nhánh NH Nhà nước các tỉnh, thành phố, phải xin ý kiến trước khi phê duyệt phương án tăng vốn điều lệ vượt 500 tỷ đồng trong năm 2007 của các NHTMCP nông thôn và các NHTMCP đô thị mới chuyển đổi từ các NHTMCP nông thôn lên.

Các NHTMCP khác khi tăng vốn điều lệ vượt mức 1.000 tỷ đồng cũng phải có ý kiến đồng ý của NHNN trước khi thực hiện.

Nếu chỉ chạy theo tăng vốn để bán cổ phần thì áp lực cạnh tranh từ các NH nước ngoài  sẽ là trở ngại chính có thể đánh bật các NHTMCP nội có thực lực yếu ra khỏi thị trường.

Theo Hà Phan
Báo Tiền phong