Điều khác lạ trong sự kiện mua sắm Ngày Độc thân năm nay ở Trung Quốc

Tốc độ tăng doanh số thấp nhất trong lịch sử

Alibaba vừa báo cáo tổng giá trị hàng hóa bán được cho lễ hội mua sắm Ngày độc thân (11/11) năm nay là 540,3 tỷ nhân dân tệ (84,5 tỷ USD) trong một chiến dịch kéo dài 11 ngày, tăng 8,45% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức thấp nhất trong lịch sử của lễ hội mua sắm này kể từ khi được Alibaba khởi xướng vào năm 2009.

Đối thủ cạnh tranh của Alibaba là JD.com cũng triển khai các đợt giảm giá với quy mô lớn trong 11 ngày kể từ năm 2017. Năm nay JD.com ghi nhận tổng khối lượng giao dịch trực tuyến trong sự kiện mua sắm Ngày Độc thân của họ là 349,1 tỷ nhân dân tệ, tăng 28,6% so với mức hàng năm. Mức tăng này thấp hơn mức 32,83% của năm ngoái nhưng vẫn cao hơn so với mức 27,9% trong năm 2019.

Lễ mua sắm Ngày Độc thân đã trở thành ngày hội giảm giá nổi tiếng và quy mô lớn ở Trung Quốc. Ít nhất là từ năm 2018, sự kiện mua sắm hàng năm này đã vượt qua cả các lễ hội mua sắm nổi tiếng ở Mỹ như Black Friday, Cyber Monday, trở thành ngày hội mua sắm trực tuyến lớn nhất hành tinh.

Tuy nhiên, sau hơn một thập kỷ tăng trưởng hàng năm ở mức 2 con số, lễ hội mua sắm Ngày Độc thân đang dần mất đi vị thế trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt và những thách thức mới. Trong đó, đặc biệt là sự giám sát chặt chẽ của các cơ quan quản lý chống độc quyền Trung Quốc.

Kể từ khi phải nộp phạt 2,8 tỷ USD hồi tháng 4 vì vi phạm các quy tắc chống độc quyền của Trung Quốc, các trang web mua sắm của Alibaba đã ngừng các yêu cầu độc quyền đối với người bán trên trang thương mại này.

Thậm chí vài giờ trước khi sự kiện mua sắm Ngày Độc thân bắt đầu, chính quyền địa phương tỉnh Quảng Đông đã triệu tập Alibaba, gã khổng lồ giao hàng Meituan và nền tảng mua sắm trực tuyến Vipshop để cảnh báo về các hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

Sự kiện mua sắm Ngày Độc thân năm nay cũng chịu áp lực bởi tốc độ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc chậm nhất trong nhiều thập kỷ. Nước này vừa báo cáo tăng trưởng chỉ còn 4,9% trong quý III, trong khi doanh số bán lẻ chỉ tăng 4,4% trong tháng 9 so với cùng kỳ năm ngoái.

Ít phô trương hơn

Alibaba từ lâu đã sử dụng Ngày Độc thân để phô trương sức mạnh bán hàng và tiếp thị của mình. Trong nhiều năm qua, tập đoàn này đã mời các ngôi sao nổi tiếng để thu hút người mua. Tuy nhiên, năm nay công ty đã bỏ qua yếu tố này, thay vào đó nêu bật một loạt sáng kiến phù hợp với những trọng tâm của chính phủ Trung Quốc về bền vững môi trường và bình đẳng xã hội.

Tmall, một trang thương mại điện tử hàng đầu của Alibaba, đang phát hành các vouchers xanh trị giá 100 triệu nhân dân tệ để khuyến khích mua hàng góp phần tạo lối sống thân thiện với môi trường. Trong khi đó, chi nhánh logistic của tập đoàn này là Cainiao Network trong tháng này đã bắt đầu mở các điểm tái chế vật liệu đóng gói tại các kho phân phối trên 20 thành phố ở Trung Quốc.

Nền tảng này cũng cho phép người bán quyên góp một phần doanh thu cho quỹ hỗ trợ người già neo đơn, trẻ mồ côi ở các vùng nông thôn và người lao động thu nhập thấp, đồng thời quyên góp 1 nhân dân tệ cho mỗi bài đăng trên mạng xã hội đề cập đến mua hàng.

JD.com cũng hướng tới phát triển bền vững. Theo đó, đối với mỗi gói hàng mà họ chuyển trong ngày lễ Độc thân, công ty sẽ sử dụng ít băng dính, giấy và nhựa hơn. Ngoài ra, gã khổng lồ thương mại điện tử có trụ sở tại Bắc Kinh cũng dự kiến bán hơn 30 tỷ nhân dân tệ các sản phẩm nông nghiệp trong sự kiện mua sắm này.

Kênh livestream thu hút

Trong một khảo sát được thực hiện bởi công ty tư vấn AlixPartner, 1/3 người tiêu dung Trung Quốc cho biết họ sẽ chi tiêu một nửa hoặc nhiều hơn ngân sách của mình thông qua các chương trình bán hàng trực tiếp (livestream).

"Sau đại dịch Covid-19, người tiêu dùng Trung Quốc đã trở nên quan tâm hơn đến giá cả và chất lượng hàng hóa", ông Britton Russell - Trưởng nhóm khảo sát về bán lẻ và tiêu dùng Trung Quốc tại AlixPartners Hồng Kông nói và cho biết thêm: "Livestream là một kênh quan trọng để họ có đầy đủ thông tin trước khi quyết định mua hàng".

Năm ngoái, thị trường thương mại điện tử livestream của Trung Quốc đã vượt 1.200 tỷ nhân dân tệ (tương đương 187,8 tỷ USD), tăng 197% so với cùng kỳ hàng năm, theo dữ liệu từ iResearch. Công ty nghiên cứu này ước tính, thị trường này sẽ đạt 4.900 tỷ nhân dân tệ vào năm 2023.