Đề nghị làm rõ tỷ lệ và quy mô vốn Nhà nước trong đấu thầu

Thứ tư, 30/10/2013 - 14:29

(Dân trí) - Đóng góp cho dự án Luật đấu thầu (sửa đổi), nhiều ý kiến đề nghị làm rõ cơ sở tỷ lệ 30% vốn nhà nước và quy định về quy mô vốn nhà nước cho các dự án đầu tư có sử dụng vốn nhà nước theo mức tuyệt đối bằng tiền 500 tỷ đồng.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu trao đổi với báo chí (ảnh: Việt Hưng).

Sáng nay 30/10, các đại biểu nghe Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu trình bày Báo cáo của Ủy ban thường vụ Quốc hội giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi).

Theo đó, đa số ý kiến tán thành quy định trong Luật hạn mức vốn nhà nước cụ thể. Có ý kiến đề nghị làm rõ cơ sở tỷ lệ là 30% vốn nhà nước và quy định về quy mô vốn nhà nước cho các dự án đầu tư có sử dụng vốn nhà nước theo mức tuyệt đối bằng tiền là 500 tỷ đồng; đề nghị hạ mức tỷ lệ vốn nhà nước trong tổng mức đầu tư, quy định mức vốn nhà nước xuống thấp hơn vì mức 500 tỷ đồng là rất lớn.

Ủy ban thường vụ Quốc hội cho rằng, việc quy định mức vốn nhà nước cụ thể ngay trong Luật là cần thiết để bảo đảm việc áp dụng Luật thống nhất, tránh tùy tiện, hạn chế việc ban hành văn bản hướng dẫn. Do vậy, Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ quy định như dự án Luật.

Về cơ sở hợp lý của các hạn mức xác định quy mô vốn nhà nước, theo Ủy ban thường vụ Quốc hội: Khi Quốc hội khóa XI xem xét, thông qua Luật đấu thầu, cũng đã có ý kiến đề nghị làm rõ cơ sở tỷ lệ là 30%, đồng thời, đề nghị quy định tỷ lệ vốn nhà nước khác nhau theo các mức khác nhau trong tổng mức đầu tư của dự án, như: dưới 10 tỷ đồng thì là 30%, dưới 100 tỷ đồng là 20%, trên mức 100 tỷ đồng là 10%; hoặc quy định phần vốn nhà nước theo mức giá trị tuyệt đối, đến mức nào phải đấu thầu thì phù hợp hơn.

Trong bối cảnh đó, Quốc hội khóa XI đã quyết định: chỉ những dự án sử dụng từ 30% vốn nhà nước trở lên mới phải tiến hành lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật đấu thầu.

Mặt khác, từ thực tiễn áp dụng Luật đấu thầu cho thấy, có dự án sử dụng vốn nhà nước rất lớn nhưng tỷ lệ phần vốn nhà nước dưới 30% tổng mức đầu tư thì không phải thực hiện lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật; trong khi đó, có dự án tuy sử dụng vốn nhà nước ít nhưng chiếm trên 30% tổng mức đầu tư của dự án lại phải tuân thủ quy định của Luật.

Vì vậy, sau khi xem xét cân nhắc mối tương quan giữa quy mô phần vốn góp nhà nước và tổng vốn đầu tư của dự án đầu tư phát triển, dự án Luật mở rộng phạm vi điều chỉnh so với Luật hiện hành nhằm quản lý chặt chẽ hơn nguồn vốn nhà nước: đối với dự án sử dụng dưới 30% vốn nhà nước trong tổng mức đầu tư, khi sử dụng vốn nhà nước từ mức 500 tỷ đồng trở lên, việc lựa chọn nhà thầu cũng phải thực hiện theo quy định của Luật.

Đối với dự án sử dụng vốn nhà nước, vốn của doanh nghiệp nhà nước (DNNN) dưới 30% và dưới 500 tỷ đồng trong tổng mức đầu tư không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật đấu thầu thì theo quy định tại khoản 2 Điều 3 của dự án Luật, doanh nghiệp vẫn phải ban hành quy chế riêng về lựa chọn nhà thầu trên cơ sở bảo đảm mục tiêu công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Mặt khác, khi đã xác định góp vốn vào dự án này, cần tách bạch vai trò của Nhà nước khi thực hiện chức năng quản lý nhà nước và với tư cách là một trong những đối tác tham gia dự án trong quan hệ kinh tế dân sự, cần tôn trọng quyền quyết định của doanh nghiệp ngoài Nhà nước là người nắm giữ đa số vốn trong tổng mức đầu tư của dự án.

Như vậy, tất cả các trường hợp sử dụng vốn nhà nước cho dự án đầu tư phát triển đều được quản lý ở các mức độ khác nhau. Do đó, Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ quy định như dự án Luật.

Về ưu đãi trong đấu thầu, theo Ủy ban thường vụ Quốc hội, việc lựa chọn nhà thầu vẫn phải tuân thủ quy trình chặt chẽ như trong dự án Luật, bảo đảm nhà thầu được lựa chọn đáp ứng yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm và kỹ thuật. Trên cơ sở quy định của dự án Luật, văn bản hướng dẫn thi hành sẽ quy định chi tiết về tỷ lệ phần trăm điểm được cộng, số tiền phải cộng và nguyên tắc xếp hạng ưu tiên cho nhà thầu thuộc đối tượng được hưởng ưu đãi.

Ngoài ra, có ý kiến đề nghị bổ sung quy định ưu đãi cho hàng hóa trong nước, thực hiện chủ trương vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam nhằm thúc đẩy sản xuất trong nước, đồng thời giảm bớt gánh nặng chi phí cho người dân nhưng cần bảo đảm không trái với các cam kết quốc tế.

Sau khi rà soát, Ủy ban thường vụ Quốc hội xin tiếp thu, bổ sung quy định về ưu đãi dành cho hàng hóa có chi phí sản xuất trong nước chiếm tỷ lệ từ 25% trở lên.

Nguyễn Hiền