Còn tình trạng hải quan hay bắt lỗi "nhỏ", thủ tục thuế rườm rà

Sáng nay (ngày 27/11), tại Hà Nội, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp cùng Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan) tổ chức Hội nghị đối thoại về chính sách và thủ tục hành chính thuế và hải quan năm 2017.

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết, thời gian qua Bộ Tài Chính đã thực hiện nhiều giải pháp tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và hỗ trợ phát triển doanh nghiệp theo các nghị quyết của Chính phủ.

Theo Thứ trưởng, những nỗ lực cải cách thuế, hải quan đã được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao. Tại Báo cáo môi trường kinh doanh năm 2018 do ngân hàng Thế giới vừa công bố, môi trường kinh doanh của Việt Nam tiếp tục được cải thiện, tăng thêm 14 bậc và xếp hạng 68/190 nền kinh tế được đánh giá, trong đó chỉ số nộp thuế năm thứ 4 liên tiếp được đánh giá là một trong những chỉ số có tác động tích cực nhất với môi trường kinh doanh chung ở Việt Nam, tăng 81 bậc và đứng thứ 86/190.

Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho biết: Thời gian tới, bên cạnh các giải pháp về cơ cấu lại ngân sách nhà nước bảo đảm an toàn bền vững nền tài chính quốc gia, củng cố ổn định kinh tế vĩ mô, huy động và sử dụng các nguồn lực tài chính hiệu quả, công bằng, thực hiện đạt các mục tiêu về phát triển kinh tế xã hội, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện các giải pháp hỗ trợ, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Còn theo ông Đoàn Duy Khương - Phó chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, mặc dù ghi nhận những chính sách, pháp luật về thuế đã thay đổi theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, một số quy định trong chính sách thuế thay đổi nhanh chóng khiến doanh nghiệp gặp khó.

"Thậm chí, nhiều doanh nghiệp cho biết có nhiều nghị định, thông tư về thuế vừa ra đã chỉnh sửa bổ sung, văn bản ra lúc nào doanh nghiệp cũng không biết. Điều đó khiến cho nhiều doanh nghiệp nắm bắt không kịp các thay đổi về thủ tục, chính sách thuế nói riêng và thay đổi pháp luật liên quan đến sản xuất kinh doanh nói chung", ông Khương nói.

Đại diện VCCI cũng cho rằng, do quy định, hướng dẫn về các loại thuế còn dàn trải ở nhiều thông tư, nghị định của các năm khác nhau, khiến doanh nghiệp lúng túng trong việc áp dụng luật thuế. Trong khi đó, thủ tục dành cho các doanh nghiệp nợ thuế, phạt chậm nợ thuế còn rườm ra, phức tạp, làm khó doanh nghiệp; mức phạt khoản tiền chậm nộp quá cao khiến doanh nghiệp gặp thêm khó khăn về kinh doanh.

Đặc biệt, về quá trình thanh kiểm tra, ông Khương chỉ ra rằng, trong một số trường hợp, thanh kiểm tra thuế quá chậm, đến khi kiểm tra sau 5 năm thậm chí 10 năm mới kiểm tra thì tính phí nộp chậm/ngày của chi phí không hợp lý, khiến bị truy thu vừa tiền lãi chậm nộp lên hơn 100 triệu chẳng hạn thì doanh nghiệp "chỉ còn nước phá sản".

“Khi thanh kiểm tra thuế cán bộ thuế yêu cầu hàng loạt biểu mẫu. Nếu không có, thì phạt mà nhiều hồ sơ để có phục vụ mỗi lần thanh tra kiểm tra, doanh nghiệp lại như đi van lạy, xin các đối tác, mà đâu phải đối tác nào cũng lưu trữ hồ sơ giấy tờ có hệ thống”, ông Khương nói.

Cũng theo ông Khương, hiện tại khá nhiều doanh nghiệp lo ngại khả năng tuân thủ chính sách, pháp luật thuế. Trong đó, phần lớn hiện nay các doanh nghiệp Việt Nam đều là doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, không có nhiều thời gian cũng như nguồn lực dành cho bộ phận kế toán làm việc chuyên sâu và bài bản.

Về lĩnh vực hải quan, Phó Chủ tịch VCCI cho biết, trong thực tế doanh nghiệp vẫn e sợ thủ tục hải quan do công chức cán bộ Hải quan có thể viện lý do quá tải, giải quyết hồ sơ tồn đọng trước đó… mà làm chậm hồ sơ của mình.

Đại diện VCCI cũng đề cập tới tình trạng cán bộ hải quan hay bắt lỗi nhỏ nhặt của doanh nghiệp để làm khó, nên doanh nghiệp phải tự mình bồi dưỡng cho công chức cán bộ hải quan (ở hầu hết các khâu công chức cán bộ Hải quan có tiếp xúc người làm thủ tục xuất nhập khẩu của doanh nghiệp).

"Chi phí ngoài quy định quá nhiều vì còn quá nhiều khâu doanh nghiệp phải trực tiếp làm việc với phía hải quan”, ông Khương nói.

Về vấn đề kiểm tra chuyên ngành, ông Khương đánh giá, đây hiện đang là một trong những rào cản đối với hoạt động của doanh nghiệp bởi thực tế có quá nhiều văn bản, thông tư, nghị định chồng chéo của các cơ quan chuyên ngành làm doanh nghiệp dễ bị nhiễu loạn và rối loạn thông tin.

Phương Dung