Ủy ban Tài chính ngân sách:

Có ý kiến muốn nâng tỷ lệ giảm thuế VAT lên 4%

Trần Kháng

(Dân trí) - Theo chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Lê Quang Mạnh, có ý kiến đề nghị cân nhắc nâng tỷ lệ giảm thuế VAT đến 4% (mức đề xuất hiện nay là 2%) để khoan thư sức dân, nuôi dưỡng nguồn thu.

Giảm thuế VAT từ thời điểm 1/7/2023 là tương đối muộn

Chiều ngày 24/5, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày Báo cáo thẩm tra về việc tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) 2% theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/1/2022.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách nhấn mạnh sự cần thiết ban hành chính sách giảm VAT để tiếp tục hỗ trợ cho khu vực sản xuất, kinh doanh và người dân đã gặp rất nhiều khó khăn sau đại dịch Covid-19 trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng đã bắt đầu thể hiện chiều hướng suy giảm từ quý IV/2022 và nhất là trong các tháng đầu năm nay. 

Tuy nhiên, theo ông, một số ý kiến trong Ủy ban Tài chính Ngân sách còn băn khoăn về các nội dung giải trình của Chính phủ khi đề xuất việc giảm thuế VAT trong 6 tháng cuối năm 2023.

Trong đó, một số ý kiến cho rằng, chính sách giảm thuế VAT vào giai đoạn nửa cuối 2023 khó có thể phát huy được tác dụng kích cầu và thúc đẩy tăng trưởng như trong năm 2022. Theo đó, đề nghị các biện pháp kích cầu trong năm 2023 tập trung vào tháo gỡ các nút thắt để tăng cường giải ngân và phát huy hiệu quả của chi đầu tư công trong gói phục hồi kinh tế hơn là tiếp tục các chính sách giảm thu ngân sách.

Có ý kiến muốn nâng tỷ lệ giảm thuế VAT lên 4% - 1

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày Báo cáo thẩm tra về việc tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế giá trị gia tăng 2% theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/1/2022 (Ảnh: Quochoi.vn).

Bên cạnh đó, việc Chính phủ đề xuất giảm thuế VAT từ thời điểm 1/7/2023 là tương đối muộn và việc giảm thuế không được thực hiện một cách liên tục. Do đó, chính sách không phát huy được nhiều tác dụng cho các doanh nghiệp. Sự ngắt quãng trong thực hiện chính sách còn dẫn đến những hạn chế và phí tổn khác trong quản lý và thực hiện, phức tạp trong xử lý chuyển tiếp cho các doanh nghiệp và ảnh hưởng đến việc khấu trừ thuế VAT đầu vào.

Ngoài ra, phần giảm thu này không được dự kiến trong gói chính sách của Nghị quyết số 43/2022/QH15 cũng như trong dự toán ngân sách năm 2023 đã được Quốc hội thông qua. Chính sách giảm thuế VAT cần được cân nhắc một cách thận trọng vì sẽ tạo thêm tác động bất lợi cho ngân sách Nhà nước năm 2023, trong điều kiện số thu năm nay được dự kiến là sẽ có nhiều khó khăn, như báo cáo của Chính phủ.

Đề nghị nâng cân nhắc nâng tỷ lệ giảm thuế VAT đến 4%

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, đa số ý kiến trong Ủy ban này tán thành việc tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế VAT 2% theo quy định tại Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội.

Tuy nhiên, các ý kiến đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ hơn về tác động của việc giảm thuế để bảo đảm đạt được mục tiêu đặt ra khi đề xuất ban hành chính sách như kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh để đóng góp trở lại cho ngân sách Nhà nước…

Một số ý kiến đề nghị cân nhắc việc tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế VAT trong thời điểm hiện nay vì còn băn khoăn về tính hiệu quả của chính sách đồng thời lo ngại về tác động giảm thu trong bối cảnh nhiệm vụ thu năm 2023 là rất khó khăn.

Điều này có thể sẽ gây bị động cho quá trình điều hành thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước năm 2023 đã được Quốc hội thông qua. Báo cáo đánh giá tác động của Chính phủ cũng chưa đánh giá cụ thể các tác động dự kiến của chính sách đối với khả năng kích cầu tiêu dùng và thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh trong nửa cuối năm 2023 như mục tiêu đặt ra.

Có ý kiến đề nghị cân nhắc mở rộng phạm vi đối tượng được giảm VAT theo hướng áp dụng thuế suất 8% đối với tất cả các nhóm hàng hóa đang áp dụng mức thuế suất 10% theo quy định của Luật Thuế Giá trị gia tăng. Lý do là hiện nay, các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh đều đang gặp khó khăn. Cũng có ý kiến đề nghị cân nhắc nâng tỷ lệ giảm thuế VAT đến 4% để khoan thư sức dân, nuôi dưỡng nguồn thu.

Trong bối cảnh tình hình kinh tế và nhiệm vụ thu ngân sách năm 2023 dự kiến còn nhiều khó khăn, đề nghị Chính phủ giải trình cụ thể hơn về phương án, giải pháp bù đắp các khoản giảm thu này ngoài các biện pháp về tăng cường công tác quản lý để bảo đảm nhiệm vụ thu và khả năng cân đối của ngân sách trong phạm vi bội chi ngân sách Nhà nước 2023 đã được Quốc hội thông qua.

Đồng thời, trong quản lý thu thuế VAT, Chính phủ được đề nghị khẩn trương tháo gỡ các vướng mắc trong công tác hoàn thuế VAT cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm gỗ, nhằm tránh gây ứ đọng vốn và ảnh hưởng đến dòng tiền của doanh nghiệp do không được hoàn đối với số thuế đầu vào đã nộp.