Có 10 trong tổng số 118 tổ chức tín dụng âm vốn tự có

Báo cáo tổng quan thị trường tài chính năm 2016 vừa được Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia (UBGSTCQG) đánh giá, quá trình tái cơ cấu hệ thống tổ chức tín dụng (TCTD) giai đoạn 2011-2015 và đến cuối năm 2016 đã tháo gỡ cơ bản các khó khăn của hệ thống.

Theo đó, tình trạng căng thẳng thanh khoản được kiểm soát, thanh khoản chung của toàn hệ thống ổn định. Đã phát hiện và khu biệt các TCTD yếu kém. Tỷ lệ nợ xấu theo báo cáo dưới 3%, số nợ xấu được xử lý từ năm 2013 đến nay hơn 500 nghìn tỷ đồng (trong đó số nợ bán cho VAMC chiếm 41,6%, TCTD tự xử lý khoảng 58,4%).

Sở hữu chéo, đầu tư chéo dần được kiểm soát. Các TCTD chú trọng hơn vào quản trị rủi ro và quản trị điều hành, các văn bản quy phạm pháp luật về chuẩn mực an toàn trong hoạt động của các TCTD được ban hành. Hầu hết các khó khăn của hệ thống TCTD trước năm 2011 về cơ bản đã được tháo gỡ.

Tuy nhiên, Ủy ban cũng chỉ ra, quá trình tái cơ cấu TCTD còn một số hạn chế. Cụ thể, việc xử lý nợ xấu của hệ thống TCTD chưa triệt để, chủ yếu áp dụng nhiều biện pháp kỹ thuật.

Ngoài ra, theo đánh giá của UBGSTCQG, tỷ lệ nợ xấu cao hơn so với mức báo cáo. Trong số nợ xấu bán cho VAMC, chỉ mới xử lý được khoảng 38 nghìn tỷ đồng, tương đương 15% (qua bán tài sản đảm bảo và bán nợ 14,5 nghìn tỷ đồng, ủy thác TCTD thu hồi nợ 23,3 nghìn tỷ đồng).

Lãi dự thu bất hợp lý tập trung cao tại một số TCTD yếu kém. Việc triển khai áp dụng tiêu chuẩn Basel II trên toàn hệ thống còn chậm so với lộ trình đặt ra.

Báo cáo cũng cho hay, tổng tài sản hệ thống tài chính năm 2016 ước tăng 13,5%; tổng vốn chủ sở hữu tăng 6,8% so với cuối năm 2015. Quy mô hệ thống tài chính Việt Nam vẫn nhỏ hơn các nước trong khu vực.

Tổng tài sản hệ thống tài chính tương đương 187,6% GDP, thấp hơn nhiều so với số bình quân của nhóm 5 quốc gia hàng đầu ASEAN (318% GDP).

Mức đủ vốn bình quân của hệ thống tài chính theo báo cáo cao hơn mức chuẩn an toàn theo quy định, tuy nhiên trong hệ thống vẫn còn một số định chế tài chính có mức đủ vốn thấp hơn chuẩn an toàn mặc dù quy mô tài sản và hoạt động của các định chế này nhỏ.

Cụ thể, tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR) của toàn hệ thống ước tính 2016 là 11,3% (năm 2015 là 11,6%). Tỷ lệ vốn cấp 1/tổng tài sản có rủi ro điều chỉnh là 8,6%. Toàn hệ thống có 4/92 ngân hàng thương mại có tỷ lệ CAR dưới 9%. Có 10/118 TCTD âm vốn tự có. Nếu loại trừ các TCTD bị âm vốn tự có thì CAR của toàn hệ thống là 12,6%.

Khả năng sinh lời của hệ thống tài chính được cải thiện. ROA bình quân đạt 0,58% (năm 2015 là 0,49%), ROE bình quân đạt 7,57% (năm 2015 là 5,98%).

Bích Diệp