Chứng khoán xanh, đỏ chập chờn, hệ thống KRX có cứu được thị trường?

Theo kế hoạch được Sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM (HoSE) thông báo đến các công ty chứng khoán (CTCK), sau nhiều năm lỡ hẹn, hệ thống giao dịch chứng khoán mới KRX sẽ được vận hành chính thức từ ngày 2/5.

KRX được ký kết chuyển giao công nghệ với Sở Giao dịch Chứng khoán Hàn Quốc (KRX) vào năm 2012. Hệ thống này khi đi vào vận hành được kỳ vọng mang đến những thay đổi trên thị trường, như giao dịch trong ngày (T+0), bán khống (short selling), rút ngắn thời gian thanh toán, hợp đồng quyền chọn (option contract)...

Từ đó, hệ thống tạo tiền đề giải quyết các nút thắt để tiến tới được nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi như: thanh toán bù trừ trung tâm (CCP), nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng.

Ngay sau khi thông tin này được phát ra, thị trường đã có những phản ứng tích cực sau một tuần "tắm máu". Phiên giao dịch ngày 22/4, VN-Index tăng hơn 15 điểm. Hay phiên ngày 24/4, VN-Index đóng cửa tăng hơn 28 điểm lên hơn 1.205,6 điểm, một lần nữa vượt mốc 1.200 điểm.

Tuy nhiên đan xen những phiên giao dịch này, thị trường cũng có một số phiên điều chỉnh mạnh như ngày 23/4 hay lững lờ như ngày 25/4. Nhà đầu tư có nhiều phen "đau tim".

Chia sẻ bên lề cuộc họp đại hội cổ đông thường niên 2024 của Công ty Chứng khoán SSI, ông Nguyễn Duy Hưng - Chủ tịch SSI - nhận định thị trường năm nay có rất nhiều cơ hội. Không chỉ tại Việt Nam, nhiều thị trường khác gần đây cũng bộc lộ nhiều yếu tố tích cực như sự phục hồi của nền kinh tế, tổng phương tiện thanh toán được "bơm" ra nhiều hơn so với quy mô nền kinh tế.

Ở Việt Nam, nhiều năm trước, lượng tiền chảy vào bất động sản rất lớn. 2-3 năm gần đây, lượng tiền này đã giảm nhiều nhưng tổng phương tiện thanh toán không thay đổi, đủ sức duy trì nền kinh tế. Đồng thời tiền nhàn rỗi, tiền đầu cơ cũng nhiều nên không chỉ thị trường chứng khoán có nhiều cơ hội mà các thị trường đầu cơ khác cũng đang "chạy" theo như vàng, tiền số...

Trong bối cảnh đó, đánh giá về tác động của hệ thống KRX, ông Hưng cho rằng trước mắt chưa thay đổi gì nhiều đến thị trường. Nhưng khi KRX là nơi cung cấp công cụ để các CTCK đưa ra nhiều sản phẩm khác nhau vào thị trường và cần thời gian. KRX khi được vận hành trơn tru sẽ tạo ra nhiều thay đổi lớn với thị trường. 

Nhiều người kỳ vọng KRX được chính thức đưa vào hoạt động sẽ là tiền đề quan trọng giải quyết nút thắt ký quỹ trước giao dịch (prefunding) đối với việc nâng hạng thị trường. Chủ tịch SSI nhận định Chính phủ và các cơ quan quản lý nhà nước đang đi đúng hướng trong việc nâng hạng thị trường và TTCK sẽ nâng hạng được.

Chia sẻ tại một tọa đàm gần đây, ông Trần Hoàng Sơn - Giám đốc Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán VPBankS - nói hạ tầng giao dịch mới sẽ giúp nhà đầu tư giao dịch nhanh hơn, nhiều tổ chức có thể giao dịch tự động. Thị trường cũng có thêm nhiều sản phẩm mới, tương lai không chỉ phái sinh ở chỉ số chứng khoán mà còn có thể phái sinh ở ngay sản phẩm cổ phiếu.

KRX khi đi vào vận hành sẽ giúp nhà đầu tư giao dịch thông thoáng, thị phần của công ty chứng khoán tăng trưởng, đối lập với việc hệ thống hạ tầng giao dịch cũ có những giai đoạn nghẽn lệnh, tắc lệnh khi thị trường "nóng".

Cũng theo ông Sơn, thị trường chứng khoán Việt Nam đang ở năm bản lề, gần sát cánh cửa nâng hạng, việc thay đổi về chất là nền tảng pháp lý đang chuyển biến rõ nét, đảm bảo đủ tiêu chí của các tổ chức quốc tế.