Chứng khoán liên tục biến động, cổ phiếu nào nên đầu tư?

Tháng giao dịch đầy biến động

Mở đầu tháng 4 đầy hứng khởi, VN-Index dường như muốn vượt đỉnh khi chạm mốc 1.525 điểm vào 4/4 - rất gần mức đỉnh cũ 1.528,5 điểm. Chắc hẳn ít nhà đầu tư tại thời điểm đó cũng không nghĩ được chỉ khoảng 1 tuần sau, thị trường đã mất tới 120 điểm, làn sóng đỏ pha lẫn xanh dương đẩy cổ đông nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng "xa bờ", tâm lý lo lắng cho túi tiền của mình. Vốn hóa của HOSE theo đó cũng bị "thổi bay" trăm nghìn tỷ đồng.

Kết thúc phiên giao dịch ngày 19/4, VN-Index giảm 26,15 điểm xuống 1.406 điểm, HNX-Index giảm gần 11 điểm về mốc 392 điểm, UPCoM-Index mất gần 2 điểm còn 108 điểm.

Nguyên nhân khiến thị trường đỏ lửa, theo chuyên gia tài chính - chứng khoán Nguyễn Công Nguyên là do tâm lý lo ngại của nhà đầu tư sau loạt thông tin bất ổn về những lãnh đạo FLC bị bắt vì "thao túng chứng khoán"; lãnh đạo Tân Hoàng Minh bị khởi tố vì che giấu thông tin, "chiếm đoạt tài sản"; tình hình căng thẳng địa chính trị; diễn biến nguồn cung dầu thế giới… Tâm lý này đã tác động nghiêm trọng đến nhóm cổ phiếu các ngành liên quan như bất động sản, xây dựng, chứng khoán, ngân hàng… Cổ phiếu các ngành khác cũng bị "vạ lây" nhất định, trong bối cảnh thị trường mở và có sự liên kết chặt chẽ.

"Những thông tin tiêu cực cộng hưởng vào cùng thời điểm đã dẫn đến hiện tượng cổ phiếu bị bán tháo và tâm lý nhà đầu tư hiện tại không mấy lạc quan", vị chuyên gia này nhận định.

Ông Nguyên đánh giá, qua các phiên giảm sâu liên tiếp, hầu như không có tài khoản nào có thể giữ được lợi nhuận. Đây là lúc người chơi chứng khoán cần xem xét lại cơ cấu danh mục đầu tư của mình.

Nhóm cổ phiếu cơ bản lên ngôi

Cơ cấu danh mục phụ thuộc vào khẩu vị rủi ro của từng nhà đầu tư. Thị trường Việt Nam không hiếm nhà đầu tư có khẩu vị rủi ro cao, ưa chuộng những cổ phiếu lướt sóng, mang tính đầu cơ, đánh nhanh thắng nhanh. Ngay cả những người "ăn chắc mặc bền" cũng thường bỏ quên nhóm cổ phiếu cơ bản khi thị trường liên tục đi lên.

Nhóm cổ phiếu cơ bản được hiểu là cổ phiếu của những doanh nghiệp đầu ngành, có nền tảng vững chắc, tình hình hoạt động kinh doanh lành mạnh… và thường được định giá cao. Chúng được đánh giá rất cao về tính an toàn nhưng lại có tốc độ tăng giá chậm, đòi hỏi khoản đầu tư dài hạn. Trong khi, đa phần người chơi chứng khoán ở Việt Nam có tư duy khá ngắn hạn.

"Khi thị trường tăng điểm, hầu như mọi sự lựa chọn đều đúng - nghĩa là đều mang lại lợi nhuận cho người mua. Nhưng khi thị trường gặp rủi ro như hiện tại, yếu tố cơ bản cần phải được đặc biệt quan tâm và sẽ lên ngôi", ông Nguyên đánh giá.

Trong bối cảnh hiện nay, chuyên gia này khuyên nhà đầu tư, kể cả nhóm có khả năng chịu đựng rủi ro cao, nên tăng tỷ trọng nhóm cổ phiếu nền tảng để đảm bảo yếu tố ổn định, phòng ngừa những biến động khó lường. Theo ông, danh mục có tỷ trọng nhóm cổ phiếu cơ bản cao là danh mục đầu tư khôn ngoan trong năm 2022.

Trước đó, Báo cáo Chiến lược đầu tư tháng 4 của Công ty Chứng khoán Rồng Việt đánh giá, dòng tiền sẽ luân chuyển đến các cổ phiếu có câu chuyện tăng trưởng mạnh và nền tảng cơ bản tốt trong năm 2022. Công ty chứng khoán SHS cũng cho rằng, nếu đang nắm giữ những cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt, nhà đầu tư không nên hoảng loạn bán tháo; ngược lại có thể xem xét mua vào bình quân giá hoặc giải ngân mới khi VN-Index rơi xuống dưới ngưỡng 1.440 điểm và có tín hiệu hồi phục.

Trong đó, nhóm ngành tiêu dùng và bán lẻ được các chuyên gia cho là đang có cửa sáng. Ông Trương Hiền Phương - Giám đốc cấp cao Công ty CP Chứng khoán KIS Việt Nam cho rằng, nền kinh tế đang hồi phục và nhu cầu tiêu dùng của đại bộ phận người dân đã tăng trở lại là yếu tố chính tạo triển vọng trong ngắn hạn cho 2 ngành này.

Một trong những mã cổ phiếu cơ bản nổi bật trong nhóm ngành tiêu dùng và bán lẻ là VNM của Công ty CP Sữa Việt Nam - Vinamilk. Báo cáo thường niên vừa được công bố của đơn vị này cho thấy, tổng doanh thu hợp nhất năm 2021 lần đầu vượt mốc 60.000 tỷ đồng, tăng đến 10.000 tỷ đồng chỉ sau 5 năm.

Bên cạnh vị trí nhà sản xuất hàng tiêu dùng hàng đầu, Vinamilk cũng tăng dần sự hiện diện của mình trong lĩnh vực bán lẻ khi đẩy nhanh quá trình mở rộng chuỗi Giấc Mơ Sữa Việt. Năm 2021, Vinamilk đã mở mới 120 cửa hàng và nâng tổng số cửa hàng Giấc Mơ Sữa Việt tại thời điểm cuối năm lên gần con số 600. Kênh trực tuyến cũng ghi nhận doanh thu tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ.

Về phân tích kỹ thuật, cổ phiếu VNM đang giao dịch ở mức P/E khoảng 14 lần, thấp hơn 20-25% so với các doanh nghiệp cùng ngành trong khu vực. VNM có bảng cân đối tài sản lành mạnh với ROE vượt trội ở mức 38% - 30% trong giai đoạn 2019-2021.

"VNM là cổ phiếu có nền tảng vững chắc, quản trị rất tốt. Đây là một trong những cổ phiếu blue chip mà nhà đầu tư cần quan tâm trong danh mục của mình để phòng ngừa rủi ro cũng như giữ trạng thái ổn định cho dòng tiền", ông Nguyên khuyến nghị.

Các mã cổ phiếu tốt khác trong nhóm tiêu dùng và bán lẻ hiện tại có thể kể đến FPT của Công ty CP FPT, MWG của Công ty CP Đầu tư Thế giới Di Động hay PNJ của Công ty CP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận. Đây là những cổ phiếu có nền tảng tài chính tốt và được hưởng lợi mạnh mẽ từ việc nới lỏng giãn cách xã hội khi các cửa hàng được mở cửa trở lại và nhu cầu của người tiêu dùng tăng mạnh trong quý cuối năm 2021.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng khuyến cáo nhà đầu tư cần quan tâm đến mùa báo cáo kết quả kinh doanh sắp tới trong quyết định cơ cấu danh mục đầu tư của mình. Bởi với diễn biến thị trường hiện tại, các doanh nghiệp được dự báo sẽ trình đại hội đồng cổ đông nhiều biến động lớn về quản trị, điều hành cũng như kế hoạch kinh doanh.