Chỉnh lý quan trọng cho dự thảo Luật Đấu thầu sửa đổi: Giảm chỉ định thầu

Sáng nay (24/5), Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Lê Quang Mạnh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Đấu thầu sửa đổi.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo cơ quan thẩm tra phối hợp chặt chẽ với cơ quan soạn thảo và các cơ quan hữu quan bám sát mục tiêu, yêu cầu sửa đổi luật để hoàn thiện dự thảo Luật Đấu thầu sửa đổi.

Đơn cử như về chỉ định thầu, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng dự thảo Luật bổ sung nhiều trường hợp chỉ định thầu, giảm trường hợp đấu thầu là không phù hợp. Đại biểu cho rằng cần quy định chặt chẽ, chỉ áp dụng chỉ định thầu trong trường hợp thật sự cần thiết, cấp bách và quy định tiêu chí cụ thể, tránh lạm dụng.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo rà soát, chỉnh lý Điều 23 Dự thảo luật mới theo hướng giảm một số trường hợp chỉ định thầu.

Cụ thể là bỏ quy định áp dụng chỉ định thầu đối với gói thầu tái định cư vì đây là công việc không phức tạp và nhiều nhà thầu có thể thực hiện được. Đối với dự án quan trọng quốc gia, việc chỉ định thầu sẽ do Quốc hội quyết định khi phê duyệt chủ trương đầu tư của dự án. Quy định về chỉ định thầu đối với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn được chỉnh lý theo hướng áp dụng đối với một số gói thầu có tính đặc thù, liên quan đến bản quyền tác giả hoặc phải bảo đảm tính tương thích về công nghệ. Ngoài ra là chỉnh lý quy định chỉ định thầu đối với gói thầu cung cấp thuốc, hóa chất, thiết bị y tế để bao quát các trường hợp cấp bách, cấp cứu trong lĩnh vực y tế…

Về lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, một số ý kiến đề nghị xem xét Luật hóa Quyết định số 17/2019 của Thủ tướng Chính phủ về "một số gói thầu, nội dung mua sắm nhằm duy trì hoạt động thường xuyên được áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt" để bảo đảm rõ ràng, minh bạch.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, chỉ đạo rà soát, chỉnh lý, luật hóa tối đa. Đồng thời là quy định rõ trách nhiệm, thẩm quyền quyết định phê duyệt phương án lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt, theo hướng chỉ quy định một cấp phê duyệt và chịu trách nhiệm. Bên cạnh đó, để đảm bảo bao quát những trường hợp cấp bách, phát sinh áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt dự thảo luật quy định Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định ngoài những trường hợp đã được quy định trong luật.

Dự thảo Luật trình Quốc hội quy định theo hướng áp dụng cơ chế đặc biệt để lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh, biên giới lãnh thổ. Một số ý kiến đề nghị không quy định về "lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt" vì trên thực tế thời gian qua chưa có trường hợp nào áp dụng. Ý kiến Chính phủ và một số ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng, cần quy định trong luật để bảo đảm cơ sở pháp lý khi có tình huống phát sinh.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, như ý kiến một số đại biểu Quốc hội đã nêu, thời gian qua chưa có trường hợp lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt. Tuy nhiên, để có cơ sở thực hiện trong trường hợp có phát sinh trong tương lai, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin được tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội theo hướng có quy định trong luật chặt chẽ về vấn đề này, theo đó, bổ sung quy định tại khoản 3 Điều 34 nhằm đáp ứng yêu cầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án trong trường hợp có yêu cầu đặc biệt để bảo đảm quốc phòng, an ninh. Đồng thời, để bảo đảm chặt chẽ, dự thảo Luật quy định "Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định trường hợp áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt".

Về các hình thức, phương thức, ưu đãi trong lựa chọn nhà đầu tư, một số ý kiến yêu cầu tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy định liên quan đến đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, trình tự, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư; ưu đãi đối với nhà đầu tư; chuyển nhượng dự án.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã được chỉnh lý, hoàn thiện theo hướng: Bổ sung quy định về ưu đãi trong lựa chọn nhà đầu tư để áp dụng đối với nhà đầu tư có giải pháp ứng dụng công nghệ giảm thiểu nguy cơ tác động xấu đến môi trường hoặc nhà đầu tư cam kết chuyển giao công nghệ nhằm thúc đẩy việc ứng dụng hoặc chuyển giao công nghệ thông qua các dự án đầu tư.

Bổ sung hình thức "Đấu thầu hạn chế" (khoản 2 Điều 34) để áp dụng đối với dự án có yêu cầu về kỹ thuật, công nghệ cao hoặc có tính đặc thù theo quy định của pháp luật quản lý ngành, lĩnh vực mà chỉ có một số nhà đầu tư đáp ứng. Bổ sung phương thức "một giai đoạn hai túi hồ sơ" (khoản 2 Điều 35) để áp dụng đối với dự án có yêu cầu công trình kiến trúc có giá trị theo quy định của pháp luật về kiến trúc.