Các ngân hàng vẫn "đau đầu" với HAGL Agrico

Trong báo cáo tài chính kiểm toán hợp nhất của Công ty Cổ phần Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico, mã chứng khoán HNG) vừa được công bố, doanh nghiệp này vẫn chưa thể giải quyết vấn đề liên quan đến hàng loạt tài sản thế chấp cho các khoản vay ngân hàng.

Tại thời điểm ngày 30/6, tổng giá trị các khoản vay ngắn hạn lẫn dài hạn HAGL Agrico đang phải gánh là 12.021 tỷ đồng. So với thời điểm cuối năm 2020, dư nợ vay của HAGL Agrico không những không giảm mà còn tăng thêm 600 tỷ đồng.

Chưa thực hiện đúng cam kết với ngân hàng

Trong đó, riêng dư nợ vay ngân hàng có giá trị hơn 3.300 tỷ đồng. Nhiều khoản vay trong số này tiếp tục bị đơn vị kiểm toán lưu ý khi công ty chưa thực hiện đúng cam kết về tài sản đảm bảo với ngân hàng. 

Cụ thể, HAGL Agrico đang có 2 khoản vay dài hạn trị giá 1.229 tỷ đồng tại ngân hàng BIDV. Các hợp đồng vay vốn này được thế chấp bằng 17.950 ha diện tích cao su thuộc sở hữu của công ty thành viên HA Attapeu. Tuy nhiên, diện tích trồng cao su thực tế hiện chỉ còn 13.714 tỷ đồng, thấp hơn cam kết trong hợp đồng.

Ngoài ra, HAGL Agrico cũng không tuân thủ đúng quy định thế chấp các vườn cọ dầu 3.156 ha trong hợp đồng vay vốn tại BIDV, khi diện tích thực tế trồng được hiện chỉ có 1.449 ha. Công ty còn bị nhắc nhở vì chưa mua bảo hiểm cho tài sản đảm bảo theo như cam kết trong hợp đồng tín dụng với ngân hàng.

Với 4 khoản vay dài hạn tại ngân hàng Lào - Việt có tổng dư nợ 684 tỷ đồng, HAGL Agrico cũng không tuân thủ đúng nhiều cam kết với ngân hàng. 

Theo hợp đồng tín dụng, công ty thế chấp đàn bò hơn 14.200 con thuộc công ty con HA Attapeu nhưng hiện tại đã bán toàn bộ số bò trên. Ngoài ra, đến cuối tháng 6, nhóm HAGL Agrico còn chưa thanh toán các khoản vay đã quá hạn với tổng giá trị 167 tỷ đồng cho ngân hàng Lào - Việt.

Khoản vay dài hạn ngân hàng cuối cùng trên báo cáo tài chính của HAGL Agrico tại Sacombank với giá trị 262 tỷ đồng cũng gặp vấn đề tương tự. Theo hợp đồng tín dụng, nhóm công ty cam kết trồng 9.000 ha diện tích cây cao su nhưng thực tế diện tích hiện tại chỉ có 2.429 ha. Ngoài ra, công ty cũng chưa mua bảo hiểm cho tài sản đảm bảo theo đúng hợp đồng. 

Nhập nhằng tài sản thế chấp với Hoàng Anh Gia Lai

Sau khi kế hoạch phát hành thêm cổ phần cho phía Thaco để tăng vốn đổ bể, cuối tháng 7, HAGL Agrico thông báo phương án sẽ cấn trừ công nợ bằng đúng giá trị giao dịch chuyển nhượng 4 công ty con cho nhóm Thaco mà phía tỷ phú Trần Bá Dương chưa thanh toán hết. 

Sau khi cấn trừ hơn 6.000 tỷ đồng, tổng giá trị khoản nợ của HAGL Agrico với Thagrico - công ty thành viên thuộc Thaco - sẽ giảm xuống còn 1.300 tỷ đồng, qua đó giảm áp lực nợ vay. Tuy nhiên, tại thời điểm lập báo cáo tài chính soát xét 6 tháng, các bên đang còn trong quá trình làm việc để thống nhất phương án xử lý công nợ giữa 2 công ty. 

Nếu giải quyết hết công nợ với phía Thaco, HAGL Agrico vẫn còn khoản nợ lớn hơn 2.100 tỷ đồng vay của Hoàng Anh Gia Lai. Tuy nhiên, khoản vay này không áp lực như những khoản tín dụng khác do phía Hoàng Anh Gia Lai không tính lãi.

Dù HAGL Agrico không còn là công ty con của Hoàng Anh Gia Lai nhưng mối quan hệ giữa hai bên vẫn phức tạp vì liên quan đến các hợp đồng vay ngân hàng. Nhiều tài sản của HAGL Agrico vẫn nằm trong ngân hàng, thế chấp cho khoản vay của Hoàng Anh Gia Lai. Ở chiều ngược lại, Hoàng Anh Gia Lai và cá nhân ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức) cũng thế chấp tài sản của mình cho HAGL Agrico vay vốn.

Theo thông báo của HAGL Agrico, thời gian tới, công ty cùng Hoàng Anh Gia Lai và ngân hàng cam kết sẽ tách bạch các tài sản thế chấp.

Hiện tại, không có nhóm cổ đông nào nắm đủ tỷ lệ chi phối HAGL Agrico sau khi kế hoạch phát hành thêm cổ phần cho phía Thaco phá sản. Hiện nhóm Thaco sở hữu 38,4% vốn điều lệ HAGL Agrico còn Hoàng Anh Gia Lai nắm giữ 16,3% vốn.

Hơn nửa năm tách khỏi Hoàng Anh Gia Lai, tình hình tài chính của HAGL Agrico vẫn chưa được cải thiện nhiều. Khoản lỗ 122 tỷ đồng sau 6 tháng đầu năm đẩy lỗ lũy kế của HAGL Agrico đến cuối tháng 6 đã lên tới hơn 2.400 tỷ đồng.