Bộ trưởng Tài chính: Chuyển nguồn hơn 432.000 tỷ đồng để cải cách lương

Sáng nay (7/6), Quốc hội thảo luận ở hội trường về "Phê chuẩn quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2022".

Nhiều đại biểu đánh giá Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm chỉ đạo, có nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt để thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước. Tuy vậy, vẫn còn một số hạn chế cần quan tâm khắc phục. 

Giải ngân vốn đầu tư của nhiều bộ ngành, địa phương thấp 

Đại biểu Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh) cho biết, số liệu báo cáo cho thấy số quyết toán chi ngân sách Nhà nước giảm 407.317 tỷ đồng, số bội chi ngân sách Nhà nước giảm 49.317 tỷ đồng.

Theo bà, chênh lệch lớn cả về số thu và chi ngân sách trên ảnh hưởng đến việc đánh giá kết quả thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước, cân đối ngân sách thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, lập dự toán ngân sách Nhà nước các năm sau.

Do đó, bà Lan đề nghị Chính phủ quan tâm chỉ đạo nâng cao chất lượng công tác dự báo tình hình, thống kê tổng hợp đánh giá của cơ quan đầu mối chịu trách nhiệm xây dựng báo cáo về ngân sách Nhà nước và các cơ quan đơn vị liên quan. 

Cũng theo đại biểu này, một số khoản chi ngân sách đạt thấp so với dự toán. Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư của một số bộ, ngành, địa phương đạt thấp so với kế hoạch vốn được giao. Số chuyển nguồn sang năm sau rất lớn; quyết toán chi ngân sách Nhà nước năm 2022 bằng 86,7% so với dự toán.

Chi đầu tư phát triển đạt trên 71%, chi thường xuyên không đạt dự toán, số chuyển nguồn năm 2022 sang năm 2023 rất lớn và tăng nhiều so với năm 2021. Chi thường xuyên cho giáo dục đào tạo và dạy nghề đạt 56,9% dự toán. Chi cho y tế, gia đình đạt trên 43%.

Bà khẳng định, việc sử dụng ngân sách Nhà nước có nơi chưa hiệu quả, còn lãng phí. Nguồn lực bố trí cho nhiều nội dung không thực hiện được, trong khi nhu cầu đầu tư còn nhiều, phải vay và trả nợ lãi để bù đắp bội chi ngân sách.

Bên cạnh đó, bà Lan đề nghị, một hạn chế kéo dài nhiều năm cần được chỉ rõ nguyên nhân trách nhiệm của tổ chức, cá nhân, đồng thời giao nhiệm vụ cho cơ quan cụ thể, trong đó có một cơ quan chủ trì đầu mối để thực hiện, một người chịu trách nhiệm chính để tránh việc thực hiện cơ chế phối hợp không hiệu quả.

Bày tỏ quan tâm đến vấn đề Chính phủ đã báo cáo về kết quả đạt được, những hạn chế, trong đó có nhóm vấn đề tồn tại lâu dài mà chưa có phương án giải quyết hiệu quả, đại biểu Phạm Thị Thanh Mai (TP Hà Nội) nhận thấy, các số liệu còn chưa trùng khớp với nhau được, đặc biệt là về nợ xây dựng cơ bản.

Qua theo dõi, bà Mai nhận thấy, mặc dù có cố gắng nhưng hiện nay số nợ xây dựng cơ bản chưa có xu hướng giảm và đã xuất hiện nợ mới. Riêng năm 2022, theo báo cáo của Kiểm toán Nhà nước quyết toán đã phát hiện thêm hơn 4.000 tỷ đồng nợ xây dựng cơ bản.

Bà Mai cho rằng, nếu chúng ta không rốt ráo vấn đề này thì sẽ tiếp tục phát sinh nợ mới. Do đó, cần phải hạn chế ảnh hưởng tối đa đến các doanh nghiệp sử dụng vốn đầu tư công một cách chân chính và trao gửi niềm tin thực hiện các dự án đầu tư công, vay vốn ngân hàng, sau đó phải kịp thời thanh toán khi có khối lượng hoàn thành.

Cải cách tiền lương chiếm 37,7% nguồn chuyển ngân sách

Phát biểu giải trình làm rõ về số liệu thực hiện ngân sách năm 2022 so với số liệu quyết toán đại biểu Quốc hội nêu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, tại kỳ họp tháng 10/2022, Bộ Tài chính đã có báo cáo tình hình thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước năm 2022, dự báo việc thực hiện dự toán ngân sách của năm 2022, trong đó số liệu có chênh lệch so với báo cáo quyết toán.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định, khi dự báo, trong tình hình thực hiện dự toán ngân sách, Bộ căn cứ vào số thực hiện tại thời điểm báo cáo. Tuy nhiên, phần dự báo liên quan đến nhiều vấn đề phát sinh vào dịp cuối năm, nên số liệu có sự chênh lệch.

Về số chuyển nguồn lớn, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, chuyển nguồn ngân sách từ 2022 sang 2023, trong đó có phần thực hiện cải cách tiền lương là 432.350 tỷ đồng (chiếm 37,7%), chi đầu tư phát triển là 313.165 tỷ đồng (chiếm 27,3%), tăng thu tiết kiệm chi là 287.374 tỷ đồng (chiếm 25%).

Các khoản chi dự toán được cấp có thẩm quyền bổ sung sau ngày 30/9 chiếm 1,8%, kinh phí giao tự chủ cho các đơn vị sự nghiệp, các cơ quan Nhà nước chiếm 0,87%.

Đối với các khoản chi thấp như chi đầu tư, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cũng cho biết, do quy trình triển khai thủ tục đầu tư, từ đầu năm, các khoản chi đầu năm thường ở mức thấp, nhưng những tháng cuối năm thì con số thường tăng cao.

Về vấn đề dự toán không sát, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc giải thích, những tháng đầu năm 2022 còn chịu ảnh hưởng nặng nề từ dịch Covid-19, tăng trưởng thấp, nhưng quý III/2022 bắt đầu có sự tăng trưởng nhảy vọt, nên đến cuối năm, tăng trưởng đạt 8,02%.

"Đây là sự nỗ lực lớn trong thúc đẩy sản xuất, kinh doanh để tăng trưởng GDP, từ đó, thu ngân sách cũng tăng lên", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.