Bí ẩn vụ thế chấp 83 tấn vàng giả vay gần 3 tỷ USD tại Hồ Bắc, Trung Quốc

Chủ tịch công ty là ông Jia Zhihong, một cựu quân nhân có thế lực tại Trung Quốc.

Theo truyền thông Trung Quốc, có ít nhất 12 tổ chức tài chính tại Trung Quốc đã cho công ty Wuhan Kingold Jewelry có trụ sở tại tỉnh Hồ Bắc vay 20 tỷ NDT (2,8 tỷ USD) trong 5 năm qua với tài sản thế chấp là vàng nguyên chất, được bảo đảm bằng hợp đồng bảo hiểm phát hành bởi công ty nhà nước PICC Property and Casualty Co (PICC P&C) và một vài hãng bảo hiểm nhỏ khác.

Vàng thế chấp hóa ra là... đồng mạ vàng

Được biết, số vàng trên bị bại lộ vào tháng 2, trong lúc công ty ủy thác Dongguan tiến hành thanh lý tài sản thế chấp của Kingold và phát hiện rằng các thỏi vàng thực chất là hợp kim đồng mạ vàng. Tới cuối năm 2019, Kingold vẫn chưa hoàn đủ nợ cho các nhà đầu tư trong một số vật phẩm ủy thác.

Thông tin lập tức gây chấn động cho các chủ nợ còn lại của Kingold. Công ty tín thác China Minsheng Trust, một trong những chủ nợ lớn nhất của Kingold, đã xin lệnh của tòa để kiểm tra vàng thế chấp của Kingold.

Kết quả kiểm tra hôm 22/5 cho biết các thỏi vàng được niêm phong nằm trong kho của Minsheng Trust cũng là hợp kim đồng.

Sau đó, hai chủ nợ khác của Kingold cũng đã kiểm tra vàng thế chấp của công ty này và cũng phát hiện đây là vàng giả.

Tính đến tháng 6, tổng cộng 83 tấn vàng giả đang được giữ trong két sắt của các chủ nợ của Kingold để đảm bảo cho các khoản nợ có tổng trị giá 16 tỷ NDT.

Đầu tháng 6 này, China Mingsheng Trust, Dongguan Trust và Chang'An Trust, ba chủ nợ của Kingold, đã nộp đơn kiện Kinggold đồng thời yêu cầu Công ty bảo hiểm PICC P&C chi trả cho thiệt hại của họ.

Tờ Caixin cho biết hiện chính quyền tỉnh Hồ Bắc đã thành lập một đội đặc nhiệm và Bộ Công an Trung Quốc cũng đang tiến hành điều tra vụ việc này.

Ông chủ có nhiều quan hệ rộng rãi

83 tấn vàng tương đương 22% tổng sản lượng vàng mà Trung Quốc sản xuất ra hàng năm, tương đương 4,2% dự trữ vàng của Trung Quốc tính đến năm 2019.

Được thành lập vào năm 2002, Kingold vốn trước đây là một nhà máy tinh chế vàng ở Hồ Bắc thuộc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc nhưng sau đó, được tách ra trong một đợt tái cấu trúc.

Năm 2010, công ty niêm yết cổ phiếu trên sàn Nasdaq. Hiện cổ phiếu Kingold đang được giao dịch ở mức 1 USD/cổ. Giá trị vốn hóa của công ty đạt 12 triệu USD, giảm 70% so với 1 năm trước. Báo cáo tài chính cho thấy Kingold có tổng tài sản 3,3 tỷ USD tính đến tháng 9/2019, nợ là 2,4 tỷ USD.

Năm nay 59 tuổi, Jia từng phục vụ trong quân đội ở Vũ Hán và Quảng Châu, từng sống 6 năm ở Hồng Kông. Nhân vật này từng quản lý các mỏ vàng thuộc sở hữu của quân đội Trung Quốc.

Zhihong có mối quan hệ rộng rãi với giới quan chức ở Hồ Bắc. Song một nguồn tin khác cho biết công việc kinh doanh của công ty ông không tốt đẹp như bề ngoài.

Nguồn tin này nói: “Từ nhiều năm qua, chúng tôi biết ông ấy không có nhiều vàng. Tất cả những gì ông ấy có là những thỏi đồng”.

Trong khi đó, Chủ tịch Jia của Kingold khẳng định “số vàng công ty mang ra thế chấp hoàn toàn bình thường”. Khi được giám đốc của Minsheng Trust hỏi, ông Jia thẳng thừng phủ nhận, cho biết thêm “một số thỏi vàng Kingold mua từ lâu có độ tinh khiết thấp, vàng giả không thể qua mắt được các công ty bảo hiểm”.

Vay nợ để thâu tóm doanh nghiệp

Phần lớn các chủ nợ của Kingold đều là các tổ chức tài chính bên ngoài tỉnh này. China Mingsheng Trust là chủ nợ lớn nhất của Kingold với khoản nợ 4,1 tỷ NDT chưa thanh toán. Tiếp theo là Ngân hàng Hengfeng (3,9 tỷ NDT), Dongquan Trust (3,4 tỷ NDT), Anxin Trust & Investment Co. (1,9 tỷ NDT) và Sichuan Trust Co. (1,8 tỷ NDT).

Kingold tăng vay nợ trong những năm gần đây để có tiền mặt thâu tóm hãng sản xuất linh kiện ô tô nhà nước Tri-Ring ở tỉnh Hồ Bắc. Mục tiêu thực sự mà Kingold nhắm đến trong thương vụ này là quỹ đất khổng lồ mà Tri-Ring đang nắm giữ, có thể chuyển đổi mục đích sử dụng để phát triển các dự án bất động sản.

Ai sẽ chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại?

Một số nguồn tin trong ngành nói rằng các định chế tài chính sẵn sàng cho Kingold vay là bởi Jia hứa sẽ giúp họ bán bớt nợ xấu.

Hengfeng Bank là ngân hàng thương mại duy nhất tham gia vào vụ này. Năm 2017, ngân hàng cho Kingold vay 8 tỷ NDT, đổi lại Kingold cam kết giúp Hengfeng giảm 500 triệu NDT nợ xấu. Năm 2018 Kingold đã trả được một nửa số nợ.

Sự tham gia của các công ty bảo hiểm là yếu tố then chốt giúp Kingold được các công ty tín thác chấp thuận cho vay tiền. Một chủ nợ của Kingold nói: “Nếu không có các hợp đồng bảo hiểm từ PICC P&C, chúng tôi sẽ không cung cấp các khoản vay cho Kingold vì vàng thế chấp chỉ được kiểm tra qua mẫu được chọn lựa ngẫu nhiên”.

Chi nhánh của PICC P&C ở Hồ Bắc cung cấp hợp đồng bảo hiểm cho hầu hết các khoản vay của Kingold. Các hợp đồng này sẽ hết hạn vào tháng 10 tới. Tính đến ngày 11/6, có 60 hợp đồng bảo hiểm nợ dành cho Kingold vẫn còn hiệu lực hoặc đang vướng vào các vụ kiện.

Tuy nhiên, người phát ngôn của PICC P&C nói rằng các hợp đồng bảo hiểm này chỉ chi trả bồi thường các thiệt hại ở tài sản thế chấp do tai nạn, thiên tai, trộm cướp.

Hương Vũ

Theo Nikkei Asian Review