5 CEO “bự” đáng... bị cho nghỉ việc

Gần đây, nhiều Giám đốc điều hành (CEO) tập đoàn lớn của Mỹ gặp rắc rối lớn. Trong đó, phải kể tới vụ khai man bằng cấp của CEO Yahoo, ông Scott Thompson, hay vụ CEO Jamie Dimon của ngân hàng JPMorgan Chase đưa ra tiết lộ “động trời” về khoản thua lỗ 2 tỷ USD do chiến lược đầu cơ sai lầm.

Sau một thời gian ngắn lùm xùm vì vụ bằng cấp, ông Thompson đã phải “cuốn gói” khỏi Yahoo với tuyên bố từ chức. Ông Dimon thì vẫn tại vị ở JPMorgan Chase nhưng ngân hàng này đã bắt đầu bị Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) "để ý".

Ngoài hai CEO gây tốn giấy mực của báo chí này, một số CEO “bự” khác của Mỹ cũng đang bị giới phân tích liệt vào diện “đáng bị cho nghỉ việc từ lâu” do những sai lầm trong công tác lãnh đạo, gây tổn thất cho các nhà đầu tư, nhân viên, nhà cung cấp cũng như cộng đồng có lệ thuộc vào công ty của họ. Tờ Forbes đã điểm qua 5 CEO như thế:

5. John Chambers, CEO Cisco Systems

Là CEO tại vị lâu năm nhất trong danh sách này, ông Chambers đã lãnh đạo hãng công nghệ Cisco kể từ năm 1995. CEO này đã lập được nhiều thành tích ở Cisco, thể hiện qua tốc độ tăng trưởng nhanh chóng về doanh thu của tập đoàn này trong thời gian trước năm 2001. Sau đó, khi suy thoái toàn cầu nổ ra khiến các doanh nghiệp cắt giảm chi phí công nghệ thông tin và thế giới dịch chuyển sang công nghệ điện toán đám mây, ông Chambers lại không tìm ra cho Cisco được một chiến lược phù hợp. Ông đã cải tổ công ty ba lần, nhưng chẳng đem lại hiện quả gì.

Từ năm 2001 đến 2007, giá cổ phiếu của Cisco “bốc hơi” một nửa, từ 70 USD/cổ phiếu còn 35 USD/cổ phiếu. Từ 2007 tới nay, giá cổ phiếu này sụt thêm một nửa nữa, còn khoảng 17 USD/cổ phiếu. Có lẽ, Cisco đã có đủ lý do để thay vị CEO lâu năm này.

4. Jeffrey Immelt, CEO General Electric (GE)

Trong suốt hơn 100 năm lịch sử, hãng công nghiệp GE mới chỉ có 9 CEO. Dưới thời vị CEO được đánh giá là tài ba Jack Welch, cổ phiếu của GE đạt đỉnh 60 USD/cổ phiếu vào năm 2000 nhờ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận bùng nổ. Nhưng đến thời CEO Immetl, những thành quả này đã bị phá hỏng. Trong hơn một thập kỷ ông Immelt ngồi ghế CEO của GE, hãng này hầu như chẳng sáng tạo ra được gì mới, cho dù trước đó từng được xem là một hãng công nghiệp tạo ra sự thay đổi trên thị trường nhờ năng lực sáng tạo tuyệt vời về sản phẩm, chuỗi cung cấp và hoạt động kinh doanh. Theo giới phân tích, dưới thời Immelt, GE chỉ quanh quẩn trong một vòng tròn và đã tới lúc “hết xăng”.

Một sai lầm lớn của ông Immelt là đã đưa GE nhảy vào lĩnh vực tài chính với hy vọng dễ kiếm tiền hơn và đã gặp rắc rối khi khủng hoảng tài chính 2008-2009 nổ ra. Vào năm 2009, giá cổ phiếu của GE có lúc chỉ còn 8 USD/cổ phiếu. Thậm chí, GE phải nhờ tới tập đoàn Berkshire Hathaway của tỷ phú Warren Buffett mới thoát khỏi bờ vực phá sản. Với sự dịch chuyển chóng mặt và cạnh tranh gay gắt trên thị trường toàn cầu hiện nay, GE phải cần tới một vị CEO mới có năng lực sáng tạo liên tục để có thể phát triển.

3. Mike Duke, CEO WalMart

Ông Duke là CEO của hãng bán lẻ khổng lồ WalMart từ năm 2009. Trước đó, ông là người đứng đầu bộ phận thị trường ngoài Mỹ của tập đoàn này. Mới đây, hãng này dính scandal đưa hối lộ tại thị trường Mexico để làm ăn dễ dàng hơn. Dư luận đã tỏ ra hết sức bất bình vì hành vi này của WalMart, và bởi thế, ông Duke cũng bị đưa vào diện CEO đáng bị thôi việc. Giờ thì ai cũng hiểu, WalMart và cả Hội đồng quản trị của hãng này thừa biết ông Duke sẵn sàng làm bất kỳ việc gì để tăng doanh thu và lợi nhuận, cho dù đó là việc làm phi đạo đức hay bất hợp pháp.

Tuy nhiên, cho dù có đưa hối lộ nhiều đến đâu thì sức cạnh tranh của WalMart cũng đang đi xuống trong bối cảnh thị trường bán lẻ trực tuyến phát triển mạnh mẽ mà WalMart chưa bắt kịp được xu hướng này. Giá cổ phiếu của WalMart đạt đỉnh 70 USD/cổ phiếu vào năm 2000 và vẫn “dậm chân tại chỗ” từ đó tới nay. Điều mà WalMart cần nhất ở thời điểm hiện nay là một chiến lược hoàn toàn mới, mà điều này có lẽ là việc mà CEO Duke không làm được. Bởi thế, WalMart cần sa thải CEO này trước đã.

2. Edward Lampert, Chủ tịch Sears Holdings

Ông Lampert không phải là CEO của hãng bán lẻ Sears mà là Chủ tịch của hãng này, nhưng ông cũng là một vị sếp doanh nghiệp trong diện đáng bị thôi việc. Dưới thời Lampert, giá cổ phiếu của Sears đã rớt từ 170 USD/cổ phiếu vào năm 2007 xuống 30 USD/cổ phiếu hiện nay.

Là người giàu thứ 367 trên thế giới theo xếp hạng của Forbes, nhưng tỷ phú Lampert chính là người đã “phá hủy” Sears, vì ngay từ khi trở thành Chủ tịch của hãng này, ông đã không hề có một ý tưởng nào về việc tạo ra giá trị. Giờ thì Sears đang phải bán dần bán mòn tài sản để cầm cự, và không có lý gì để ông Lampert được hãng này giữ lại nữa.

1. Steve Ballmer, CEO Microsoft

Không nghi ngờ gì nữa, ông Ballmer chính là vị CEO tệ nhất trong số các CEO công ty đại chúng lớn của Mỹ. CEO này đã chèo lái Microsoft rời xa một vài trong những thị trường đang tăng trưởng nhanh chóng nhất và sinh lợi nhiều nhất của thế giới công nghệ như âm nhạc di động, điện thoại cầm tay và máy tính bảng. Bên cạnh đó, ông còn gây ra những trở ngại về tăng trưởng và lợi nhuận của Microsoft, thậm chí là của những công ty cùng thuộc “hệ sinh thái” với hãng này như Dell, HP và Nokia.
 
Khi ông Ballmer mới nhậm chức CEO của Microsoft vào năm 2000, giá cổ phiếu của hãng này là 60 USD/cổ phiếu. Chỉ 2 năm sau đó, giá cổ phiếu của hãng này chỉ còn 20 USD/cổ phiếu, và chật vật mãi mới chỉ phục hồi lên 30 USD/cổ phiếu hiện nay. Microsoft thường xuyên chậm trễ trong việc ra sản phẩm mới, điển hình là hệ điều hành Windows Vista, và cũng không gây ấn tượng lớn nào với người sử dụng trong nhiều năm qua. Sau khi “giải tán” máy nghe nhạc Zune, máy tính bảng, và nhiều sản phẩm di động khác, Microsoft trở lại đúng là một công ty công nghệ máy tính cá nhân (PC), mà người tiêu dùng thế giới giờ lại đang chuyển từ PC sang các thiết bị di động. Là người giàu thứ 19 trên thế giới, nhưng lẽ ra ông Ballmer không nên tiếp tục được ngồi ở ghế CEO của Forbes để gây ra nhiều tổn thất cho các nhà đầu tư và nhân viên Microsoft như thế.