Mỹ cảnh báo siêu nấm đa kháng thuốc đang lây lan đáng báo động

Siêu nấm kháng thuốc lây lan đáng báo động

Theo Globalnews, một loại vi nấm có tên Candida auris đang lan rộng trong các bệnh viện và cơ sở chăm sóc dài hạn với tốc độ đáng báo động. Điều này buộc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) phải phát đi cảnh báo về mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng.

Theo thông báo mới nhất của CDC, Candida auris - hay còn gọi là C. auris - là một loại nấm men có khả năng kháng lại nhiều loại thuốc kháng nấm hiện nay, đồng thời không bị tiêu diệt bởi nhiều chất tẩy rửa thông thường trong bệnh viện.

Điều này khiến nó trở thành mối đe dọa đặc biệt nguy hiểm trong môi trường y tế, nơi tập trung nhiều bệnh nhân có hệ miễn dịch yếu.

"Candida auris là mối đe dọa AR (kháng thuốc kháng sinh) cấp bách vì nó dễ lây lan trong cơ sở y tế, kháng nhiều loại thuốc và có thể gây nhiễm trùng nghiêm trọng với tỷ lệ tử vong cao", CDC nêu rõ.

Candida auris lần đầu tiên được phát hiện tại Nhật Bản vào năm 2009. Kể từ đó, loại nấm này đã nhanh chóng lan rộng ra nhiều quốc gia, gây ra các đợt bùng phát khó kiểm soát tại nhiều bệnh viện và viện dưỡng lão.

Tại Canada, Cơ quan Y tế Công cộng Ontario đã chính thức xếp C. auris vào danh sách "các bệnh có ảnh hưởng đối với sức khỏe cộng đồng" kể từ tháng 1. Điều này đồng nghĩa với việc nó cần được giám sát chặt chẽ và có các biện pháp phòng ngừa đặc biệt.

Tính đến ngày 26/3, Canada đã ghi nhận tổng cộng 65 ca mắc Candida auris, trong đó có 46 ca xuất hiện từ năm 2019 đến nay. Trong khi đó, tình hình tại Hoa Kỳ đáng lo ngại hơn nhiều: Từ 51 ca năm 2016, số ca mới đã tăng vọt lên hơn 4.500 ca chỉ riêng trong năm 2023.

Ký sinh âm thầm, bùng phát nguy hiểm

Điều khiến C. auris trở nên nguy hiểm không chỉ là khả năng kháng thuốc mà còn vì nó không gây triệu chứng rõ ràng ở nhiều người.

Theo chuyên gia vi sinh Jason Tetro (Canada), C. auris có thể tồn tại trên da mà không gây hại, nhưng nếu nó xâm nhập vào niêm mạc hoặc máu, hậu quả có thể rất nghiêm trọng.

Tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân nhiễm loại nấm này có thể lên đến 50-60%, đặc biệt là ở những người có hệ miễn dịch suy yếu.

Không chỉ dễ lây từ người sang người, loại nấm này còn có thể tồn tại trên các bề mặt như tay vịn giường, tay nắm cửa, thiết bị y tế… trong nhiều tuần, khiến nguy cơ lây nhiễm càng cao. Điều đáng ngại hơn: Nhiều loại chất tẩy rửa thông thường không thể tiêu diệt được nó.

"Hầu hết các loại nấm men đều có lớp vỏ ngoài giúp bảo vệ khỏi hóa chất. Nếu không dùng đến hydrogen peroxide hoặc thuốc tẩy (bleach), gần như không có tác dụng gì với C. auris", Tetro cho biết.

Không phải là "vô phương cứu chữa"

Hiện tại, C. auris chưa kháng toàn bộ các loại thuốc kháng nấm - tức là vẫn có một số loại thuốc chuyên biệt có thể điều trị được, dù không phổ biến và không dễ tiếp cận.

Một nghiên cứu tại bang Florida (Mỹ) cho thấy, từ năm 2019 đến 2023, số lượng mẫu bệnh phẩm chứa C. auris đã tăng gấp hơn 20 lần - từ 5 lên 115. Tất cả đều kháng lại fluconazole, một loại thuốc kháng nấm phổ biến.

Với tốc độ lan truyền nhanh và kháng thuốc ngày càng tăng, các chuyên gia y tế đang kêu gọi tăng cường giám sát, phát hiện sớm và áp dụng các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn nghiêm ngặt.

Dù tình hình đáng báo động, các nhà khoa học vẫn lạc quan rằng có thể kiểm soát được C. auris nếu hệ thống y tế phản ứng kịp thời và quyết liệt.

Các dấu hiệu nhiễm C. auris ở người có thể bao gồm sốt, ớn lạnh, nhiễm trùng máu hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu, tuy nhiên ở nhiều trường hợp, người bệnh không hề có triệu chứng rõ rệt.