Khi bạn tập luyện cường độ cao, não sẽ tự "ăn" chính nó

Những phát hiện này cho thấy não có thể có khả năng chịu đựng cường độ hoạt động cao dưới một dạng thức mà trước đây chúng ta chưa biết. Đây là khả năng não có thể duy trì hoạt động trong những đợt chịu đựng căng thẳng kéo dài.

Kết quả chụp quét não của những người tham gia cho thấy trong quá trình chạy marathon, khi lượng glucose trong não xuống mức nguy hiểm, một số tế bào thần kinh có thể bắt đầu ăn bao myelin - một lớp mỡ hình thành xung quanh các sợi thần kinh trong não.

Bao myelin có chức năng giúp các tế bào thần kinh gửi thông điệp hiệu quả hơn, nhưng lớp phủ bảo vệ này không chỉ là một chất bảo vệ đơn giản như các nhà khoa học từng nghĩ.

Nghiên cứu mới cho thấy các tế bào thần kinh có thể tái sử dụng các lớp vỏ mỡ này và định hình lại độ dày của chúng để thích nghi với những thay đổi của môi trường. Dường như một số tế bào não còn có thể tái chế myelin khi thực sự cần để bù đắp năng lượng cần thiết khi thiếu hụt.

Từ 24 đến 48 giờ sau cuộc chạy marathon, những người tham gia chạy có dấu hiệu mất một lượng lớn myelin ở các vùng não liên quan đến chức năng vận động và phối hợp cũng như sự kết hợp cảm giác và cảm xúc.

Hai tuần sau khi chạy marathon, các dấu hiệu của myelin bắt đầu phục hồi và sau hai tháng chạy, các dấu hiệu này đã ổn định trở lại ở đa số những người tình nguyện tham gia vào nghiên cứu.

Nhóm nghiên cứu cho biết những phát hiện này mở ra cách nhìn mới về myelin. Giờ đây chúng ta biết myelin còn có thể là kho dự trữ năng lượng sẵn sàng để sử dụng khi các chất dinh dưỡng thông thường cho não bị thiếu hụt.

Myelin hoạt động như một chiếc "lưới an toàn" trao đổi chất để khi não bị "đói" tạm thời thì có thể lấy nhiên liệu từ những vùng bị hạn chế mà vẫn giữ nguyên được phần lớn chất trắng.

Các nhà nghiên cứu gọi giả thuyết của họ là tính linh hoạt của myelin chuyển hóa.

Trước đây, một số nhà khoa học thần kinh cho rằng não phần lớn tránh đốt cháy chất béo để lấy năng lượng, ngay cả khi não bị căng thẳng vì chất dinh dưỡng. Nhưng điều đó có thể không hoàn toàn đúng.

Quy mô mẫu của nghiên cứu thí điểm mới này còn nhỏ và mối liên hệ với myelin chỉ dựa trên một phương pháp thay thế, nhưng những phát hiện này phù hợp với các nghiên cứu gần đây trên chuột cho thấy myelin có thể được sử dụng làm chất béo dự trữ khi glucose trong não động vật có vú trở nên khan hiếm.

Myelin rất cần thiết cho hoạt động của hệ thần kinh và tình trạng mất myelin nghiêm trọng có liên quan đến nhiều bệnh thần kinh, bao gồm cả bệnh đa xơ cứng.

Thông qua việc chỉ lấy myelin từ một số điểm, quá trình trao đổi chất của não có thể gây tổn thương tạm thời cho chính mô của não nhưng lại bảo vệ được toàn bộ bộ não.

Điều này chắc chắn phù hợp với các nghiên cứu về nhận thức cho thấy người chạy bộ có thời gian phản ứng chậm hơn đáng kể và có kết quả kém hơn trong các bài kiểm tra trí nhớ ngay sau khi chạy marathon. Chức năng não sau đó nhanh chóng cải thiện khi phục hồi.

Những vùng tiến hóa gần đây nhất của não người có xu hướng chứa nhiều myelin hơn, điều này cho thấy lớp mỡ quan trọng này là một sự thích nghi tiến hóa - một sự thích nghi có thể là chìa khóa cho sự thành công của loài người.

Dường như myelin vừa khiến chúng ta đạt được những thành tích vận động thể chất, vừa giúp chúng ta giữ được sự tỉnh táo về mặt nhận thức ở mức cao nhất có thể.