1. Dòng sự kiện:
  2. Giải thưởng VinFuture 2024

Vì sao đôi khi chúng ta có hiện tượng "đom đóm mắt"?

Phạm Hường

(Dân trí) - Điều đầu tiên cần nói là khi nhắm mắt lại chúng ta vẫn nhìn thấy nhiều màu sắc là điều hết sức bình thường và mắt không hề có vấn đề gì cả.

Có một vài tình huống gây ra mắt nhìn thấy nhiều màu khi nhắm lại. Đầu tiên là nếu bạn nhắm mắt vào ban ngày, trong một căn phòng sáng hoặc ngoài trời, thì một phần ánh sáng vẫn đi qua mi mắt chiếu vào trong mắt và bạn có thể nhìn thấy một màu đỏ sẫm ngả sang đen. Đó là vì mi mắt có nhiều mạch máu và ánh sáng chiếu qua khiến bạn nhìn thấy màu của mạch máu.

Nhưng thường thì chúng ta nhìn thấy nhiều màu và nhiều hình thù khi nhắm mắt trong bóng tối. Chẳng hạn như đầu tiên lúc mới nhắm mắt, bạn có thể nhìn thấy vô vàn các chấm và các điểm sáng chói.

Sau đó, khi đã ở trong bóng tối lâu hơn, bạn sẽ nhìn thấy những đường cong, uốn lượn đầy những chấm màu sắc chuyển động. Những hình thù đó không phải của một vật gì có thật, bởi vì nó liên tục thay đổi và có vẻ rất kỳ quặc.

Vì sao đôi khi chúng ta có hiện tượng đom đóm mắt? - 1

Minh họa các hình thù và màu sắc mà thỉnh thoảng chúng ta nhìn thấy vào ban đêm.

Bạn cũng có thể nhìn thấy những hình thù, màu sắc tương tự khi mở mắt nếu bạn mới bước vào chỗ tối sau khi đứng ở chỗ sáng chói một lúc, hoặc là khi bạn đang ngủ và thức dậy lúc nửa đêm.

Hiện tượng này được gọi là "đom đóm mắt", là sự cảm nhận ánh sáng không thực sự do ánh sáng gây ra mà khởi phát từ mắt hoặc não. Nhưng chúng ta đang nói về đom đóm mắt thông thường do hoạt động của võng mạc. Võng mạc là lớp nằm ở trong cùng của hốc mắt, có chức năng phát hiện ánh sáng.

Vì sao lại xảy ra hiện tượng này?

Đom đóm mắt là một biểu hiện bình thường trong quá trình mắt làm việc. Mắt không ngừng hoạt động trong bóng tối mà chúng tạo ra những tín hiệu bên trong rất yếu bắt chước ánh sáng. Những tín hiệu này liên tục được tạo ra bởi các tế bào ở đáy mắt.

Những đường cong và sóng chúng ta nhìn thấy được tạo ra từ những thay đổi trong hoạt động của các tế bào này. Các đốm màu xuất hiện bởi vì các tế bào trong mắt phát hiện ánh sáng cũng cho thấy hoạt động này. Các tín hiệu này được truyền tới não, và não xử lý hoạt động ngẫu nhiên này. Bộ não không biết được những tín hiệu này được tạo ra bởi ánh sáng thực, vì thế chúng ta cho rằng mình đang nhìn thấy những ánh sáng và hình thù nhiều màu sắc không có thật. Nó giống như một dạng ảo ảnh vậy. 

Vì sao đôi khi chúng ta có hiện tượng đom đóm mắt? - 2

Bạn có thể nhìn thấy nhiều màu sắc khi bạn dụi mắt. Đó là do áp lực đè lên mắt tác động đến các tế bào cảm nhận ánh sáng.

Vậy khi bạn dụi mắt thì thế nào?

Khi dụi mắt, bạn cũng có thể nhìn thấy nhiều màu sắc. Đó là vì ép nhẹ vào con ngươi tạo ra một lực đè lên bộ phận cảm nhận ánh sáng nằm ở đáy mắt. Lực này có thể tạo ra đom đóm mắt chúng ta vừa nói ở trên. Bạn có thể nhìn thấy một vòng tròn tối được bao quanh bởi một vòng tròn sáng ở điểm mà bạn ấn vào mắt.

Một số người nhận thấy những tia sáng lóe lên khi họ đưa mắt rất nhanh, đặc biệt là nếu họ thức dậy giữa đêm trong một căn phòng tối. Càng nhiều tuổi, lớp nhầy ở phần đáy mắt của chúng ta càng ướt, tạo ra nhiều nước. Nước mắt này có thể di chuyển một chút xung quanh vị trí thông thường khi mắt chuyển động nhanh. Nó có thể tác động đến bộ phận phát hiện ánh sáng trong mắt của bạn và gây ra hiện tượng nhìn thấy một tia sáng lóe lên.

Như vậy thì mắt có bị làm sao không?

Nhìn thấy nhiều màu sắc khi bạn nhắm mắt là điều hoàn toàn bình thường. Đó chỉ là một phần trong các hoạt động hàng ngày của mắt. Một số người nhận ra, còn một số khác không để ý đến nó.

Tuy nhiên, nếu một người bị đom đóm mắt quá nhiều thì có thể họ bị bệnh về mắt và nên đi khám.