Tìm thấy dấu tích của tộc người bí ẩn ở Israel

Hơn một thập kỷ đi tìm câu trả lời

Các hóa thạch mới được khai quật vào năm 2010 gần thành phố Ramla ở miền trung Israel, sau khi những người khai thác đá trong khu vực khai thác của nhà máy xi măng Nesher cho thấy những gì ngày nay được gọi là địa điểm tiền sử Nesher Ramla.

Sau khi đào sâu xuống khoảng 8 mét, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy các công cụ bằng đá và xương người, cũng như một lượng lớn xương động vật, bao gồm hài cốt của ngựa, hươu và các loài gia súc đã tuyệt chủng được gọi là aurochs. Các nhà khoa học đã mất hơn một thập kỷ để tìm hiểu những gì thu được.

"Mọi người nghĩ rằng việc phân tích nhanh các hóa thạch thật đơn giản nhưng thực ra cần rất nhiều thời gian", Israel Hershkovitz, nhà cổ sinh vật học tại Đại học Tel Aviv và là tác giả chính của một trong hai nghiên cứu về phát hiện này, giải thích. "Một khi bạn tìm thấy các hóa thạch, bạn phải làm sạch và tái tạo  chúng, sau đó thu thập các tài liệu có thể so sánh trên khắp thế giới để hiểu đúng về chúng".

Sau tất cả những công việc đó, các nhà nghiên cứu đã xác định những bộ xương của Nesher Ramla thuộc về một loại Homo mới, hay một tộc người, mà trước đây khoa học chưa biết đến. Họ xác định niên đại của các hóa thạch và nhận thấy chúng có tuổi đời khoảng 120.000 đến 140.000 năm.

Tộc người bí ẩn

Các nhà khoa học lưu ý rằng xương của người Nesher Ramla có chung đặc điểm với người Neanderthal, đặc biệt là ở răng và hàm, nhưng những con người bí ẩn này có hộp sọ gần giống với hộp sọ của các dòng dõi cổ xưa hơn. Đặc biệt, loại Homo mới này không giống người hiện đại, sở hữu cấu trúc hộp sọ hoàn toàn khác, không có cằm và hàm răng rất lớn.

Sau khi so sánh xương Nesher Ramla Homo với các hóa thạch khác trước đây được tìm thấy ở Israel, các nhà khoa học bối rối trong nhiều năm. Chẳng hạn như xương 160.000 năm tuổi từ hang Tabun, hài cốt 250.000 năm tuổi từ hang động Zuttiyeh và các mẫu vật 400.000 năm tuổi từ Hershkovitz trong hang động Qesem, nhóm nghiên cứu nhận ra rằng tất cả họ đều thuộc cùng một nhóm. Họ là một quần thể rất lớn trong khu vực từ ít nhất khoảng 400.000 năm trước đến khoảng 100.000 năm trước.

Nhà khảo cổ học Yossi Zaidner của Đại học Hebrew ở Jerusalem và các đồng nghiệp  đã tìm thấy các công cụ bằng đá liên kết với xương Nesher Ramla, chẳng hạn như các điểm sau này có thể được nâng lên trục để tạo thành giáo hoặc mũi tên. Cách thức cụ thể để tạo ra những đồ tạo tác này trước đây chỉ được thấy ở người hiện đại và người Neanderthal.

Những phát hiện mới cho thấy rằng hai nhóm người khác nhau đã sống cạnh nhau ở Trung Đông trong hơn 100.000 năm từ khoảng 100.000 đến 200.000 năm trước. Người Nesher Ramla sống ở khu vực này bắt đầu từ khoảng 400.000 năm trước và người hiện đại là những người đã đến đó khoảng 200.000 năm trước.

Các nhà khoa học lưu ý rằng, họ có thể không chỉ chia sẻ kiến thức và công cụ mà còn giao tiếp với nhau. Các hóa thạch được khai quật trước đây trong các hang động Skhul và Qafzeh ở miền bắc Israel có niên đại từ 80.000 đến 120.000 năm trước có thể đại diện cho các nhóm người hiện đại pha trộn giữa dòng dõi Nesher Ramla và Nesher Ramla.

Tuy nhiên, đáng tiếc là Hershkovitz và các đồng nghiệp của ông đã không thể khôi phục DNA từ những hóa thạch này.

Hershkovitz nói: "Vấn đề ở Israel là chúng ta đang sống ở một đất nước khá nóng. DNA có thể bị phân hủy do nhiệt vì vậy chúng tôi không bao giờ xoay xở để chiết xuất DNA từ xương có tuổi đời hơn 15.000 năm. Chúng tôi đã thử nhưng ngay từ đầu chúng tôi đã biết rằng cơ bản là không có cơ hội".

Mặc dù những hóa thạch mới tìm thấy này thiếu DNA, nhưng chúng có thể giúp giải quyết một bí ẩn trong quá trình tiến hóa của loài người: Làm thế nào DNA của người hiện đại xâm nhập vào nguồn gene của người Neanderthal rất lâu trước khi các nhóm gặp nhau?

Nghiên cứu trước đây cho rằng người hiện đại, hay Homo sapiens, và người Neanderthal ở châu Âu đã giao phối cách đây hơn 200.000 năm, rất lâu trước khi các bằng chứng khảo cổ cho thấy người hiện đại lần đầu tiên vào châu Âu khoảng 45.000 năm trước.

Trên thực tế, các nhà nghiên cứu cho rằng người Nesher Ramla có thể là tổ tiên của người Neanderthal.

"Hầu hết các nhà nghiên cứu tin rằng người Neanderthal bắt đầu, phát triển và cuối cùng kết thúc ở châu Âu. Ở đây, chúng tôi nói rằng có thể người Neanderthal không phải là người châu Âu mà có thể có một thành phần mạnh mẽ từ Cận Đông trong quần thể người Neanderthal ở châu Âu. Nesher Ramla có thể là dân số cốt lõi mà từ đó châu Âu đã bị người Neanderthal tái thuộc địa giữa các thời kỳ băng hà", Hershkovitz nói.

Nằm ở giao lộ của châu Phi, châu Âu và châu Á, nhóm Nesher Ramla có thể cũng đã di cư về phía đông. Hershkovitz cho rằng: "Điều này có thể giúp giải thích các hóa thạch cổ được phát hiện ở châu Á với các đặc điểm giống người Neanderthal.

Những có một bí ẩn đó là làm thế nào những người Nesher Ramla đã biến mất. Hershkovitz cho biết: "Chúng tôi không biết tại sao, nhưng hầu hết các nhóm Pleistocen giữa đều phải kết thúc khi một lượng lớn người hiện đại rời khỏi châu Phi khoảng 70.000 đến 80.000 năm trước và cuối cùng nắm quyền kiểm soát toàn bộ thế giới. Có phải do người mới tới hay không thì không thể khẳng định".