Tìm ra phương pháp xác định muỗi có virut Zika bằng ánh sáng

Vào năm 2016, virut Zika đã gây nên một đợt đại dịch chấn động cả thế giới. Cho đến nay, dù bệnh dịch đã cơ bản được kiểm soát nhưng hàng trăm nhà khoa học vẫn ngày đêm nghiên cứu tìm ra những phương pháp mới để đối phó với loại virut hết sức nguy hiểm này, nhằm ngăn ngừa sự bùng phát của một đại dịch mới trong tương lai.

Trong số các thành tựu đạt được gần đây, đáng chú ý nhất có lẽ chính là phương pháp phát hiện nhanh muỗi có virut Zika chỉ với một tia sáng, của nhóm nghiên cứu đến từ Úc, Mỹ, Brazil.

Phương pháp mà nhóm nghiên cứu này đưa ra dựa trên mấu chốt là ánh sáng cận hồng ngoại. Khác với các loại ánh sáng nhìn thấy được bằng mắt thường, ánh sáng cận hồng ngoại sở hữu bước sóng phù hợp, cho phép chúng có thể xuyên qua các mô sống. Dẫu vậy, loại ánh sáng này vẫn bị chặn lại bởi phân tử melanin và chất diệp lục. Qua các thử nghiệm, nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng, những con muỗi có chứa virut Zika trong người hấp thụ ánh sáng cận hồng ngoại theo cách khác với muỗi thông thường!

Cụ thể, nhóm này đã làm lây nhiễm virut Zika cho 135 cá thể muỗi Aedes aegypti và giữ 135 cá thể còn lại hoàn toàn sạch mầm bệnh. Sau 4-7 ngày nuôi nhốt, các nhà khoa học đã sử dụng máy đo quang phổ để quét phần ngực và đầu của từng cá thể muỗi. Kết quả cho thấy, dựa trên nguyên lý về sự hấp thụ ánh sáng cận hồng ngoại được đề cập ở trên, khả năng kết luận chính xác cá thể muỗi có virut Zika lên tới 92%!

Đến thời điểm hiện tại, nhóm nghiên cứu vẫn không thể xác định được loại phân tử nào, đã khiến khả năng hấp thụ ánh sáng cận hồng ngoại của muỗi có virut Zika trở nên khác biệt. Chỉ biết rằng, khi họ thử nghiệm phương pháp xác định trên bằng cách đo phần bụng của muỗi, thì độ chính xác bị giảm đi đáng kể.

Theo thực nghiệm, thời gian quét kiểm tra 100 cá thể muỗi bằng phương pháp mới này chỉ mất 50 phút. Nghĩa là nhanh hơn rất nhiều so với cách truyền thống dựa trên DNA, vốn đòi hỏi ít nhất 2 ngày.

Thảo Vy

Theo Futurism