Tái tạo thành công bộ não của một trong những loài khủng long già nhất

Trang Phạm

(Dân trí) - Nghiên cứu về não của các sinh vật đã tuyệt chủng làm sáng tỏ hành vi của chúng. Tuy nhiên, các mô mềm như não, thường không được bảo quản trong thời gian dài.

Để giải quyết vấn đề này, các nhà nghiên cứu đã tái tạo lại bộ não của khủng long bằng cách phân tích các khoang sọ dưới ảnh chụp cắt lớp vi tính.

Tái tạo thành công bộ não của một trong những loài khủng long già nhất - 1

Để thực hiện được ý tưởng này đòi hỏi các vỏ não phải được bảo quản tốt, đó là vùng bao bọc các mô não.

Vào năm 2015, một nhà cổ sinh vật học người Brazil từ Đại học Liên bang Santa Maria, tiến sĩ Rodrigo Temp Müller, đã khai quật một bộ xương được bảo quản đặc biệt tốt từ một khu vực có nhiều hóa thạch ở miền nam Brazil.

Bộ xương hóa thạch sau đó được xác định có niên đại khoảng 233 triệu năm tuổi thuộc kỷ Trias, thuộc về một loài khủng long ăn thịt nhỏ được đặt tên là Buriolestes schultzi, có toàn bộ bộ não được bảo tồn khá tốt.

Mới đây, các nhà nghiên cứu Brazil đã tái tạo lại bộ não hoàn chỉnh đầu tiên này và được xác định là của một trong những loài khủng long lâu đời nhất trên toàn thế giới.

Bộ não của Buriolestes schultzi tương đối nhỏ, nặng khoảng 1,5 gram. Hình dạng ban đầu, giống như hình thái chung của bộ não cá sấu. Ngoài ra, sự hiện diện của các cấu trúc phát triển tốt trong tiểu não cho thấy khả năng theo dõi con mồi đang di chuyển. Ngược lại, nó có khứu giác không cao. Do đó, nhiều khả năng Buriolestes schultzi săn và theo dõi con mồi dựa trên khả năng quang học hơn là khứu giác.

Bất chấp tập tính ăn thịt của loài khủng long này, nó thuộc dòng dõi của loài sauropod khổng lồ, cổ dài, ăn cỏ, những động vật trên cạn lớn nhất từng sinh sống. Tuy nhiên, Buriolestes schultzi được coi là thành viên sớm nhất của dòng dõi này. Vì vậy, việc tái tạo não bộ mới cho phép các nhà nghiên cứu phân tích sự tiến hóa não bộ của chúng.

Một trong những xu hướng dễ thấy nhất là sự gia tăng của khứu giác. Trong khi các cấu trúc chịu trách nhiệm về khứu giác này tương đối nhỏ ở Buriolestes schultzi, chúng trở nên rất lớn ở các loài sauropod sau này và các dạng có liên quan chặt chẽ.

Sự phát triển của khứu giác mạnh có thể liên quan đến việc đạt được các hành vi xã hội phức tạp hơn, dựa vào khứu giác ở một số nhóm động vật có xương sống. Ngoài ra, các nhà khoa học cũng quan sát thấy rằng khả năng khứu giác cao đóng một vai trò quan trọng trong việc kiếm ăn, giúp động vật phân biệt tốt hơn giữa thực vật dễ tiêu và khó tiêu.

Cuối cùng, một lời giải thích giả định khác cho sự gia tăng khứu giác của loài sauropod dựa vào khả năng phát hiện các dấu hiệu hóa học của động vật ăn thịt.

Các nhà khoa học cũng tính toán khả năng nhận thức, hay trí thông minh của Buriolestes schultzi dựa trên khối lượng não và trọng lượng cơ thể của nó. Các giá trị thu được cao hơn giá trị của các loài sauropod khổng lồ, như Diplodocus và Brachiosaurus.

Điều này rất đáng chú ý bởi vì một số dòng dõi khác có sự gia tăng số lượng não bộ theo thời gian. Tuy nhiên, khả năng nhận thức của Buriolestes schultzi thấp hơn so với khủng long chân thú, dòng bao gồm Tyrannosaurus, Velociraptor và chim.