Tại sao nước biển có vị mặn?

Hàm lượng muối trung bình của nước đại dương là 35 phần nghìn. Số lượng đó nghe có vẻ không nhiều nhưng tính ra người ta cũng thu được cả 120 triệu tấn muối trên một dặm khối nước biển. Và có khoảng 332.519.000 dặm khối (1386000000 km khối) nước trong đại dương. Vậy nguồn gốc của tất cả số muối đó là từ đâu?

Số muối đó chủ yếu đến từ đất. Khi các hạt mưa được hình thành và bay qua không khí, nó tích tụ carbon dioxide từ khí quyển, làm cho nó trở nên hơi chua. Sau đó nó chảy trên mặt đất, xói mòn đá và cuốn theo một ít muối và các khoáng chất hòa tan khác. Tại thời điểm này, nước vẫn còn cơ bản là nước ngọt; mặc dù có một ít muối trong đó nhưng vẫn có thể uống được.

Tuy nhiên, cuối cùng, hầu hết nước mưa đều đọng vào đại dương. Một khi đã đến đó, một số khoáng chất hòa tan, chẳng hạn như canxi, được loại bỏ khỏi nước bằng các quá trình sinh học, nhưng muối có xu hướng vẫn còn. Muối bổ sung được đóng góp bởi hoạt động thủy nhiệt trong lòng nước và hoạt động núi lửa.

Ý kiến cho rằng muối đang dần lắng đọng trong lòng biển bởi các con sông ngày ngày đổ nước vào được nhà thiên văn học người Anh Edmond Halley đề xuất năm 1715. Halley đã quan sát thấy một bước xa hơn và đề xuất rằng độ mặn của nước biển có thể được sử dụng như một loại đồng hồ để xác định độ tuổi của đại dương.

Ông lý luận rằng việc phân chia tổng lượng nước biển theo tỷ lệ muối lắng đọng trong đại dương sẽ cho thấy biển đã mất bao lâu để nó đạt được độ mặn như mức độ hiện tại. Các kỹ thuật đo lường không đủ chính xác để thực hiện tính toán trong thời kì của Halley, nhưng nhà vật lý người Ireland, John Joly đã thử nó vào năm 1899, cho ra kết quả ước tính biển tồn tại từ khoảng 90 triệu năm trước. (Các kỹ thuật tiên tiến hơn sau đó cho thấy kết quả này vẫn hơi thấp, thực tế biển phải có từ khoảng 4 tỷ năm trước.) Thật không may, kế hoạch của Halley đã bị thiếu chính xác ngay từ đầu bởi vì ông đã bỏ qua việc tính toán số muối biển bị cô lập trong các dạng khoáng sản ở đáy biển khi tính tổng lượng muối biển hiện có.

Hoàng Hằng

Theo Britannica