1. Dòng sự kiện:
  2. Giải thưởng VinFuture 2024

Siêu Trái Đất là gì?

Nam Đoàn

(Dân trí) - Thuật ngữ siêu Trái Đất hoàn toàn không có nghĩa để chỉ những hành tinh tồn tại sự sống.

Siêu Trái Đất là gì? - 1
Nhiệt độ bề mặt của siêu Trái Đất này đủ để nung chảy vật chất bên trong nó (Ảnh minh họa: Science et Vie).

Trong thiên văn học nó được sử dụng để chỉ một hành tinh bao gồm đá, kim loại và lớn hơn Trái Đất, chúng thường có khối lượng gấp 5 đến 10 lần (bán kính gấp 1,5 đến 2,5 lần) hành tinh xanh của chúng ta.

Mới đây, các nhà khoa học đã phát hiện một siêu Trái Đất có tên: TOI-1075b, nhờ những dữ liệu được gửi về từ kính viễn vọng Vệ tinh Khảo sát Ngoại hành tinh Quá cảnh (TESS) của NASA. Thiết bị này nặng khoảng 350kg và nhiệm vụ của nó là phát hiện và đếm số lượng các ngoại hành tinh trong vũ trụ.

Đây là một hành tinh siêu nóng, nằm cách Dải Ngân Hà chúng ta khoảng 200 năm ánh sáng, nhiệt độ bề mặt lên tới 1.000 độ C, đủ để nung chảy những vật chất bên trong nó thành một "đại dương dung nham".

Theo các nhà khoa học, siêu Trái Đất TOI-1075b là một hành tinh nóng, nhiệt độ bề mặt của nó lên đến hơn 1.000 độ C, đủ để làm tan chảy đá, silicat, biến bề mặt hành tinh này thành một "đại dương dung nham" nóng chảy.

Kính thiên văn TESS quan sát cho thấy, siêu Trái Đất này có bán kính hơn 1,8 lần bán kính Trái Đất, và khối lượng gấp 9,95 lần hành tinh của chúng ta khiến hành tinh nóng này trông rất hùng vỹ. 

TOI-1075b hoàn thành một vòng quay quanh ngôi sao của nó mất khoảng 14,5 giờ.

Đáng chú ý, các nhà thiên văn học đã rất ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng, hành tinh siêu nóng này nằm trong Khoảng trống Fulton (Fulton Gap) - rất hiếm để tồn tại các ngoại hành tinh siêu lớn.

Để có thể giải thích việc tại sao TOI-1075b lại nằm trong Fulton Gap, các nhà nghiên cứu đã đưa ra giả thuyết về hiện tượng bốc hơi của bầu khí quyển dẫn đến mất khối lượng hành tinh.

Siêu Trái Đất là gì? - 2
Các nhà khoa học sẽ chờ đợi những hình ảnh, dữ liệu từ kính viễn vọng James-Webb để có thể phân tích sâu thêm về siêu Trái Đất này (Ảnh minh họa: Science et Vie).

Mặt khác, các ngoại hành tinh thuộc loại siêu Trái Đất có kích thước gần bằng TOI-1075b thường sở hữu bầu khí quyển dày đặc bao gồm hydro và heli.

Do mật độ vật chất của siêu Trái Đất này rất cao, ước tính gấp đôi Trái đất và khoảng cách gần với ngôi sao của nó, nên không chắc siêu Trái đất này có loại bầu khí quyển như trên.

Hiện tại, các nhà thiên văn học vẫn đang cố gắng xác định chính xác thành phần bầu khí quyển của TOI-1075b, cũng như chưa thể đưa ra những bằng chứng khoa học để chứng minh giả thuyết của mình.

Trước hết, TOI-1075b có thể không có bầu khí quyển và là một hành tinh đá hoàn toàn trần trụi. Nó cũng có thể sở hữu một bầu khí quyển yếu mà thành phần của nó có thể phụ thuộc vào sự bốc hơi của các vật chất trên bề mặt bị nung chảy bởi nhiệt độ.

Các nhà khoa học đang mong đợi nhiều hơn từ "con mắt" của kính viễn vọng không gian James Webb để có thể mang lại những dữ liệu, hình ảnh rõ nét về bầu khí quyển của siêu Trái Đất này.