Phát hiện thiên hà xa xôi nhất từng được quan sát trong vũ trụ

Trang Phạm

(Dân trí) - Các quan sát của Kính viễn vọng không gian Hubble đối với thiên hà có tên GN-z11 cho rằng ánh sáng của thiên hà này có từ khoảng 500 triệu năm sau Vụ nổ lớn cách đây 13,4 tỷ năm.

Phát hiện thiên hà xa xôi nhất từng được quan sát trong vũ trụ - 1
Hình ảnh thiên hà GN-z11.

Theo báo cáo trên tạp chí Nature Astronomy, thiên hà GN-z11 được hình thành khi vũ trụ mới 420 triệu năm tuổi. Điều này xác nhận nó là thiên hà xa nhất trong kỷ lục từng quan sát được.

Mới đây, những quan sát mới do kính thiên văn Keck I thu được có thể làm nổi bật hơn các vạch phát xạ cụ thể, cung cấp những hiểu biết quan trọng khác ngoài xác nhận khoảng cách của thiên hà GN-z11.

Thiên hà GN-z11 rất sáng, chứa đầy những ngôi sao trẻ rất sáng, đó là điều khiến nó có thể được Hubble phát hiện ngay từ đầu. Nó có khối lượng áng chừng chỉ bằng một vài % khối lượng của các ngôi sao trong Dải Ngân hà, và nhỏ hơn 25 lần.

Nhưng so với các vật thể khác trong vũ trụ sơ khai, GN-z11 có khối lượng vừa phải, và các nhà nghiên cứu tin rằng nó đang trải qua một thời kỳ hình thành sao dữ dội với tốc độ nhanh hơn 25 lần so với thiên hà của chúng ta. Một lần nữa, điều này thật đáng ngạc nhiên đối với một vật thể rất gần với sự hình thành của vũ trụ.

Nhóm nghiên cứu tin rằng phần lớn các ngôi sao của nó được hình thành trong vòng 70 triệu năm qua từ các quan sát. Điều này thực sự nhấn mạnh lý do tại sao nó là một phát hiện hoàn toàn tuyệt vời.

Những ngôi sao đầu tiên trong vũ trụ được cho là sẽ hình thành từ 100 đến 250 triệu năm sau vụ nổ Big Bang. Thiên hà này là cửa sổ đầu tiên cho một kỷ nguyên của vũ trụ mà chúng ta vẫn còn biết rất ít.

Các quan sát cũng cho thấy sự hiện diện của carbon và ôxy trong thiên hà GN-z11. Sự phát thải carbon mạnh đặc biệt có thể là do sự tăng cường của nguyên tố này rất sớm trong lịch sử vũ trụ, hoặc thiên hà có một lỗ đen siêu lớn đang hoạt động ở lõi của nó. Cả hai kịch bản yêu cầu cần phải có nghiên cứu thêm.

GN-z11 là một đối tượng rất quan trọng, nhưng kỷ lục của nó có thể không giữ được lâu. Kính viễn vọng không gian James Webb kế nhiệm của Hubble dự kiến sẽ phóng vào tháng 10.

Đây sẽ là kính viễn vọng không gian mạnh nhất và phức tạp nhất từ trước đến nay. Nó cũng được thiết kế để tìm kiếm các thiên hà ở rất xa như GN-z11.