Nhân tài Đất Việt 2018 vinh danh công trình đột phá trong công nghệ khai thác than hầm lò

Công trình “Nghiên cứu áp dụng công nghệ cơ giới hóa đồng bộ sử dụng dàn chống tự hành có cơ cấu thu hồi than nóc độc lập để nâng cao năng suất khai thác” được đánh giá là đột phá bởi đạt công suất cao kỷ lục tại Công ty Than Hà Lầm. Nhóm tác giả công trình gồm 12 người. Chủ nhiệm công trình: Lê Minh Chuẩn – Chủ tịch HĐTV - Tập đoàn CN than KS Việt Nam. Đồng chủ nhiệm: Đặng Thanh Hải : Tổng giám đốc Tập đoàn CN than KS Việt Nam. Các thành viên gồm: Phạm Công Hương: Tập đoàn CN than KS Việt Nam, Trần Mạnh Cường – Giám đốc công ty CP than Hà lầm – Vinacomin, Ngô Thế Phiệt – Giám đốc công ty CP than Núi Béo ( nguyên giám đốc Giám đốc công ty CP than Hà lầm – Vinacomin), Nguyễn Việt Cường – Công ty CP tư vấn đầu tư Mỏ và công nghiệp, Vũ Ngọc Thắng, Trương Ngọc Linh, Đinh Trung Kiên, Đỗ Trung, Nguyễn Lê Tùng và Phạm Văn Thắng cùng Công ty CP than Hà lầm – Vinacomin.

Xuất phát từ thực tiễn cũng như mong muốn nâng cao năng suất khai thác đạt công suất cao kỷ lục, nhóm tác giả gồm 12 người là lãnh đạo Tập đoàn Công nghiệp than Khoáng sản Việt Nam (TKV), lãnh đạo Công ty Cổ phần than Hà Lầm cùng với đội ngũ kỹ sư đã bắt tay vào nghiên cứu áp dụng công trình áp dụng công nghệ cơ giới hóa đồng bộ sử dụng giàn chống tự hành có cơ cấu thu hồi than nóc độc lập để tại Công ty Cổ phần than Hà Lầm.

Sau 3 năm dày công nghiên cứu cùng với sự nỗ lực, cố gắng không ngừng nghỉ, công trình trên được hoàn thành, đi vào hoạt động và đã khẳng định được tính ưu việt. Mới đây, với đầy đủ các yếu tố được hội tụ như: Tính sáng tạo, hiệu quả kinh tế, hiệu quả kỹ thuật, hiệu quả xã hội... niềm vui đối với nhóm tác giả cho ra đời công trình này dường như còn được nhân lên gấp bội khi “rinh” được giải WIPO 2017 (Giải thưởng sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam, Công trình được ghi trong sách vàng sáng tạo Việt Nam năm 2018).

Hệ thống áp dụng công nghệ chống giữ khoảng không khai thác bằng giàn chống tự hành có cơ cấu thu hồi than nóc độc lập mã hiệu ZF; Khấu than mặt gương lò chợ bằng máy khấu mã hiệu MG. Vận tải trong lò chợ bằng máy cào uốn SGZ; Vận tải than tại tuyến lò chân bằng hệ thống máy truyền tải mã hiệu SZZ; Nghiền đá quá cỡ bằng máy nghiền đá mã hiệu PLM sau đó vận tải than ra bằng băng tải co giãn mã hiệu DSJ được đánh giá là hệ thống hiện đại, dây truyền công nghiệp đồng bộ hóa thay thế các dây truyền thủ công cũ năng suất thấp.

Đồng thời cũng là giải pháp để đảm bảo an ninh năng lượng Quốc gia từ than bằng việc áp dụng công nghệ cơ giới hóa đồng bộ trong khai thác than hầm lò công suất cao chiếm 75% công suất toàn mỏ và cũng giúp cho việc điều tiết sản lượng được dễ dàng khi có sự thay đổi của nền kinh tế.

Trong quá suốt quá trình nghiên cứu công trình, nhóm tác giả đã luôn sáng tạo, đưa ra nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn như: tháo dỡ từng bộ phận của hệ thống bao gồm các thiết bị cơ giới hóa vốn là các thiết bị siêu trường, siêu trọng... để giảm trọng lượng, kích thước thiết bị phù hợp với vận chuyển vào trong hầm lò vốn có không gian chật hẹp để lắp đặt; Sử dụng biện pháp khoan phun ép hóa chất vào nền lò, thành lò để gia cố đông cứng than nền lò, thành lò không để lún thiết bị và tụt lở gương lò; Nghiên cứu và đề nghị nhà sản xuất chế tạo bổ sung thêm kích đẩy chân đế giàn chống để điều chỉnh khoảng cách giàn chống cho phù hợp trong hầm lò, bổ sung hệ thống kích đẩy tấm chắn mặt gương dài thêm 0,6m để chắn mặt gương lò khi bị tụt lở mang lại hiệu quả cao khi xử lý mặt gương lò chợ tụt lở...

Công trình không chỉ hiện đại mà còn mang lại hiệu quả kinh tế cao, khi đi vào vận hành sẽ góp phần tăng năng suất lao động của công nhân khai thác ở lò chợ, tiết kiệm nhân lực, chi phí vật tư (thuốc nổ, kíp nổ, lưới thép...).

Cụ thể, về nhân lực, để sản xuất than lò chợ công nghệ truyền thống với công suất 150.000-200.000 tấn/năm cần trung bình 150 lao động/ 1 lò chợ nhưng khi sử dụng công nghệ khai thác lò chợ lò chợ cơ giới hóa đồng bộ với công suất 1,2 triệu tấn/năm chỉ cần khoảng 150 lao động ( bao gồm cả nhân lực cho công tác vận tải than, xén đường lò vượt trước và củng cố đường lò).

Chưa hết, việc áp dụng công nghệ cơ giới hóa đồng bộ khai thác than Hầm lò còn mang lại hiệu quả về kỹ thuật cao như: công suất lò chợ khi áp dụng cơ giới hóa cao gấp 4-6 lần so với sử dụng phương pháp truyền thống; Năng suất lao động lò chợ cơ giới cũng cao gấp 6 lần so với sử dụng công nghệ truyền thống; Các thao tác làm việc, vận hành người lao động vận hành tự động thông qua hộp điều khiển một cách nhẹ nhàng; Năng suất phá than cao, đảm bảo mức độ an toàn khi sử dụng giàn chống tự hành các bộ phận kết cấu tạo thành một bộ khung có mái che hoàn chỉnh, lực chống giữ cao gấp 8 lần công nghệ truyền thống…

Cùng với đó, công trình còn tạo môi trường làm việc thuận lợi cho người lao động, đảm bảo sức khỏe, có thời gian nghỉ ngơi đảm bảo để tái tạo sức lao động cho công việc và cuộc sống. Đảm bảo an toàn, vệ sinh môi trường lao động và môi trường xung quanh.Thúc đẩy ngành Công nghiệp Mỏ phát triển, kích thích ngành cơ khí năng lượng và các ngành nghề trong nền kinh tế xã hội phát triển.

Phạm Hải Sâm