Loài sói đã vượt qua vụ tuyệt chủng hàng loạt cuối Kỷ băng hà như thế nào?
(Dân trí) - 11.700 năm trước, khi Kỷ băng hà sắp kết thúc, hầu hết các loài động vật có vú lớn ở vùng mà ngày nay là lãnh thổ Yukon ở Canada đã tuyệt chủng.
Nhưng sói xám (Canis lupus) là một trong những kẻ săn mồi lớn nhất vượt qua được "đại nạn". Những con sói xám cổ đại không chỉ sống sót mà còn phát triển mạnh mẽ.
Nghiên cứu mới phân tích xương cổ của loài sói xám cổ đại đã tiết lộ bí mật vì sao chúng có thể tồn tại được qua thời kỳ vô cùng khắc nghiệt Kỷ băng hà.
Theo phân tích răng và đồng vị, những con sói xám có thể nhanh chóng thích nghi chế độ ăn uống của chúng để thay đổi sự sẵn có của con mồi, mang lại cho chúng lợi thế sinh tồn trong một thế giới thay đổi nhanh chóng.
"Chúng ta có thể nghiên cứu sự thay đổi trong chế độ ăn uống của sói xám bằng cách kiểm tra vấn đề mòn trên răng và dấu vết hóa học trong xương sói. Những điều này có thể cho chúng ta biết rất nhiều điều về cách con vật đã ăn và những gì con vật đã ăn trong suốt cuộc đời của nó, cho đến khoảng vài tuần trước khi nó chết", nhà cổ sinh vật học Zoe Landry thuộc Đại học Carleton, Canada cho biết.
Nghiên cứu dựa trên xương và răng của 48 con sói, 31 con sống từ 50.000 đến 26.000 năm trước, thu được từ Bộ sưu tập cổ sinh vật học của Bảo tàng Thiên nhiên Canada và Bộ sưu tập Chương trình Cổ sinh vật học của Chính phủ Yukon. Những mẫu vật này được so sánh với những mẫu vật của 17 con sói hiện đại, có hộp sọ được bảo quản trong Bộ sưu tập Động vật học của Bảo tàng Thiên nhiên Canada. Cách răng của những con sói bị mòn cho thấy chúng rất có thể ăn những gì.
Các bằng chứng cho thấy rằng những con sói xám không phải phụ thuộc vào việc ăn thừa của những loài khác, chúng phần lớn có thể săn con mồi của riêng mình.
Đây là lúc mà việc phân tích đồng vị trở nên hữu ích. Các đồng vị ổn định được đưa vào thực vật từ đất. Khi những thực vật này bị động vật ăn, các đồng vị sẽ đi vào răng và xương và ở đó trong suốt thời gian còn lại của động vật. Trong trường hợp động vật ăn thịt, như sói xám đồng vị thu được khi động vật ăn thịt ăn động vật ăn cỏ.
Các nhà khoa học có cấu hình đồng vị, tỷ lệ khác nhau của các đồng vị như ôxy, carbon và nitơ từ các loài ăn cỏ thời Pleistocen khác nhau, được thu thập từ xương của sói xám cổ đại. Bên cạnh đó, mô hình phần mềm được sử dụng để gỡ rối tỷ lệ đồng vị được tìm thấy trong xương của những con sói cổ đại và xác định loài động vật nào chúng có thể đã ăn.
Theo phân tích mới nhất, khoảng 50% khẩu phần ăn của sói xám liên quan đến một loài ngựa đã tuyệt chủng trong thế kỷ Pleistocen. Phần còn lại là hỗn hợp của bò xạ hương (Ovibos moschatus), cừu Dall (Ovis dalli) và tuần lộc (Rangifer tarandus), một chút voi ma mút lông xoăn (Mammuthus primigenius).
Trong khi đó, sói ở Yukon ngày nay chủ yếu sống nhờ tuần lộc và nai sừng tấm. Đây là một sự thay đổi khá lớn trong chế độ ăn uống. Các nhà nghiên cứu tin rằng, sự suy giảm và tuyệt chủng của các loài săn mồi khác có thể đã giúp những con sói, mở ra nguồn thức ăn mới khi những con cũ biến mất.
"Những con sói xám cho thấy sự linh hoạt trong việc thích nghi với khí hậu thay đổi và sự thay đổi môi trường sống từ hệ sinh thái thảo nguyên sang rừng cây. Sự tồn tại của chúng gắn liền với sự tồn tại của các con mồi mà chúng có thể ăn được", nhà cổ sinh vật học Danielle Fraser của Bảo tàng Thiên nhiên Canada cho biết.
Các nhà nghiên cứu nhận định điều này có ý nghĩa quan trọng đối với việc bảo tồn ngày nay. Mặc dù những con sói có khả năng thích nghi tốt nhưng chúng có thể không tiếp tục như vậy nếu nguồn thức ăn của chúng suy giảm mà không có gì thay thế được.
Nghiên cứu này chỉ ra rằng cần bảo vệ cả nai sừng tấm và tuần lộc, cũng như hệ sinh thái mà chúng sinh sống ở Bắc Cực thuộc Canada, nơi hiện đang bị đe dọa nghiêm trọng do biến đổi khí hậu.