1. Dòng sự kiện:
  2. Giải thưởng VinFuture 2024

Loài cá biển sâu ma quái có thể sống thọ đến… hơn một thế kỷ

Trang Phạm

(Dân trí) - Đó là Coelacanth, hay cá vây tay, loài từng được cho là đã tuyệt chủng nhưng lại bất ngờ được tìm thấy vào năm 1938.

Loài cá biển sâu ma quái có thể sống thọ đến… hơn một thế kỷ - 1

Loài cá biển sâu ma quái có thể sống thọ đến… hơn một thế kỷ (Ảnh: Getty Images).

Nhóm các nhà nghiên cứu người Pháp đã phát hiện ra rằng loài Coelacanth ít được hiểu biết có thể sống trong một thế kỷ. Không chỉ vậy, toàn bộ vòng đời của cá dường như bị kéo dài khi nó trải qua nhiều năm trong bụng mẹ và không trưởng thành hoàn toàn cho đến ít nhất 45 tuổi.

Một số ước tính trước đây cho rằng Coelacanth được coi là loài cá sinh sản nhanh, lớn nhanh, có tuổi thọ khoảng 20 năm. Nhưng một số quan sát về cá trong tự nhiên đã làm dấy lên nghi ngờ rằng chúng thực sự sống lâu hơn thế.

Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Current Biology, ước tính tuổi thọ của Coelacanth là 100 năm, dựa trên việc kiểm tra vảy của động vật dưới ánh sáng phân cực.

Thông tin về Coelacanth đến nay vẫn là một cái gì đó đầy bí ẩn. Loài cá này được biết đến từ các hóa thạch và được cho là đã tuyệt chủng từ kỷ Phấn trắng (khoảng 66 triệu năm trước). Nhưng khi một ngư dân ở Nam Phi vớt được một mẫu vật mới vào năm 1938, nó đã gây ra một làn sóng chấn động trong cộng đồng khoa học.

Đồng tác giả nghiên cứu Bruno Ernande, nhà sinh thái học tiến hóa tại Đại học Montpelier (Pháp), cho biết về phát hiện mới: "Bạn có thể tạo ra những phát hiện tuyệt vời dựa trên các dự án phụ không được tài trợ và chỉ để giải trí".

Các vảy của cá vây tay phát triển thành từng vòng theo từng năm trong vòng đời của cá Coelacanth. Chiều rộng của các vòng đó hoặc vòng tròn biểu thị tốc độ phát triển của động vật.

Loài cá biển sâu ma quái có thể sống thọ đến… hơn một thế kỷ - 2

Vây cá Coelacanth biển sâu (ẢnhLaurent Ballesta).

Bị cản trở bởi ảnh hưởng của Covid-19 đối với việc đi lại, nhóm nghiên cứu đã nhận được vảy Coelacanth qua bưu điện từ một số tổ chức khoa học trên khắp Pháp, Đức và phân tích chúng dưới kính hiển vi với ánh sáng phân cực, cho phép họ nhìn thấy các vòng tăng trưởng.

Điều ngạc nhiên không chỉ là tổng tuổi thọ của con cá. Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng những con cá con dường như đã ở trong bụng mẹ 5 năm, lâu hơn nhiều so với thời gian mang thai dài nhất của động vật có vú (voi Ấn Độ là kỷ lục gia với khoảng 22 tháng).

Các vây phụ của Coelacanth rõ ràng nhất ở phần bụng của cá là dấu hiệu cho thấy lịch sử tiến hóa bí ẩn của loài cá này. Họ hàng gần nhất của nó trên cây sự sống là cá phổi, nhưng phân tích di truyền đã phát hiện ra mối liên hệ chặt chẽ của chúng với các loài tứ chi, động vật có xương sống bốn chi bao gồm một số lớp như động vật có vú, bò sát, chim và lưỡng cư.

Thực tế là loài cá Coelacanth có thể sống đến và có thể hơn 100 năm nữa khiến nó được xếp vào nhóm cá sống lâu, đặc biệt là những loài không phải là cá mập.

"Những động vật sống nhanh, sinh sản nhanh, sung mãn và chết trẻ thường giỏi đối phó với áp lực sinh tồn trong một thế giới ngày càng do con người thống trị. Theo nghiên cứu mới này, cá Coelacanth vẫn tiếp tục tồn tại nhưng có nguy cơ biến mất vĩnh viễn rất cao", Callum Roberts, nhà sinh vật học bảo tồn biển tại Đại học Exeter, nhận định.