Lần đầu tiên có bộ sưu tập đầy đủ các mẫu khoáng sản đất liền ở Việt Nam

Ngày 10/11, dự án thành phần "Xây dựng bộ sưu tập mẫu khoáng sản (kim loại, phi kim loại, năng lượng...) phần đất liền, Việt Nam.", mã số BSTMV.29/15-18, đã được Hội đồng cấp Quốc gia nghiệm thu, đánh giá kết quả xếp loại Xuất sắc.

Dự án có tên gọi DATP (dự án thành phần), thuộc Dự án "Xây dựng bộ sưu tập mẫu vật quốc gia về thiên nhiên Việt Nam", do PGS.TS. Phạm Tích Xuân làm chủ nhiệm, với mục tiêu xây dựng được bộ sưu tập cơ bản đầy đủ và tiêu biểu về khoáng sản (phần đất liền) của Việt Nam phục vụ trưng bày và nghiên cứu ở Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam.

Được biết trong giai đoạn 1 (2015-2021), DATP đã xây dựng thành công bộ sưu tập mẫu gồm 104 bộ mẫu với 1468 tiêu bản, trong đó có 306 tiêu bản trưng bày và 1162 tiêu bản nghiên cứu; trong đó vượt trội 111 tiêu bản mẫu vật (27 tiêu bản trưng bày, 84 tiêu bản nghiên cứu) so với kế hoạch được phê duyệt.

Giới chuyên môn đánh giá bộ sưu tập này khá phong phú và tương đối đầy đủ về các khoáng sản rắn ở nước ta, đại diện cho hầu hết nhóm khoáng sản tiêu biểu, thuộc đủ các loại hình khoáng sản kim loại, phi kim loại và năng lượng.

Trong đó, các khoáng sản kim loại tiêu biểu gồm: nhóm sắt và hợp kim sắt (sắt, mangan, nickel, wofram, molipden); nhóm kim loại thông thường (antimon, chì-kẽm, đồng, thiếc); nhóm kim loại nhẹ (bauxit, titan); nhóm kim loại quý (vàng); nhóm đất hiếm và kim loại hiếm (đất hiếm, liti).

Các khoáng sản phi kim loại gồm các nhóm đá quý, đá bán quý và đá mỹ nghệ (ruby, saphir, opal-chalcedon, cát kết mỹ nghệ, metacarbonat, tektit); khoáng chất công nghiệp (apatit, barit, bentonit, đá vôi trắng, diatomit, dolomit, feldspar, fluorit, graphit, kaolin, magnezit, mica, phosphorit, pyrit, pyrophylit, quarzit, serpentin, sét gốm sứ, talc, than bùn, vermiculit); khoáng sản vật liệu xây dựng cơ bản như đá vôi xi măng, sét xi măng, đá ốp lát (đá hoa, granit, basalt), đá phiến lợp, đá ong, một số loại puzơlan.

Cuối cùng, nhóm khoáng sản nhiên liệu rắn gồm than khoáng các loại (antacit, than mỡ, than nâu) và đá phiến dầu và nhóm khoáng sản phóng xạ (urani).

Một số mẫu vật DATP đã sưu tập được gần như là duy nhất do các lý do khác nhau mà việc sưu tập chúng trong tương lai là rất khó khăn hoặc không thể thực hiện được.

Tất cả các mẫu thu thập được đều được định tên sơ bộ, gia công và chế tác theo yêu cầu của Dự án và bước đầu đã thực hiện được một số phân tích các loại phục vụ cho công tác giám định mẫu vật sau này.

Bộ sưu tập mẫu vật khoáng sản thu thập trong giai đoạn 2015 - 2021 là một bước tiến đáng kể trong lĩnh vực bảo tồn các giá trị về tài nguyên thiên nhiên Việt Nam, như mẫu quặng nickel laterit (garnierit) là loại hình quặng lần đầu tiên được phát hiện ở nước ta.

Có thể nói, lần đầu tiên Việt Nam có được một bộ sưu tập mẫu khoáng sản tương đối đầy đủ, đa dạng và có hệ thống bao gồm các mẫu vật phục vụ trưng bày của Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam và lưu trữ phục vụ cho công tác nghiên cứu.