Hà Nội năm thứ 2 liên tiếp dẫn đầu về chỉ số đổi mới sáng tạo

Hà Nội dẫn đầu về đổi mới sáng tạo trong năm 2024

Ngày 30/12, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) công bố kết quả Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2024. Không bất ngờ khi Hà Nội, với vị trí đầu bảng, tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong trong việc phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Theo Bộ KH&CN, thành công của Hà Nội không chỉ đến từ lợi thế tự nhiên và địa lý mà còn nhờ vào các chính sách tập trung phát triển khu công nghiệp, đầu tư cơ sở hạ tầng và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Trong bảng xếp hạng năm 2024, top 10 địa phương dẫn đầu gồm 9 địa phương đã nằm trong nhóm này năm 2023.

Trong đó, có 5 thành phố trực thuộc trung ương (Hà Nội, TP HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ) và 5 địa phương có nền công nghiệp, dịch vụ phát triển (Bà Rịa-Vũng Tàu, Quảng Ninh, Bình Dương, Thái Nguyên và Bắc Giang).

Đáng chú ý, Bắc Ninh rơi xuống vị trí thứ 11, nhường chỗ cho Bắc Giang - địa phương có sự bứt phá mạnh mẽ trong nhóm 11-30 của năm ngoái. Top 3 vị trí dẫn đầu không thay đổi với Hà Nội, TP HCM và Hải Phòng lần lượt chiếm các vị trí 1, 2 và 3.

Các địa phương khác trong nhóm này bao gồm Bà Rịa-Vũng Tàu (tăng từ hạng 7 lên hạng 4), Đà Nẵng (giảm từ hạng 4 xuống hạng 5), Quảng Ninh (tăng từ hạng 9 lên hạng 6), Cần Thơ (giảm từ hạng 5 xuống hạng 7), Bình Dương (giữ nguyên vị trí thứ 8), Thái Nguyên (tăng từ hạng 10 lên hạng 9) và Bắc Giang (tăng từ hạng 11 lên hạng 10).

Các địa phương có thứ hạng thay đổi đáng chú ý trong nhóm 11-30 bao gồm Đồng Tháp, Tiền Giang và Vĩnh Long, khi cả ba đều rơi xuống nhóm 31-50. Trong khi đó, 16 địa phương khác trong nhóm này vẫn giữ vị trí trong top 30 nhưng có sự thay đổi nhỏ về thứ hạng.

Theo chia sẻ tại lễ công bố, đây là năm thứ hai bộ chỉ số này được xây dựng, nhằm chấm điểm 63 tỉnh thành trên cả nước. PII được thiết kế nhằm đánh giá toàn diện và đầy đủ về hiện trạng phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại từng địa phương.

Đổi mới sáng tạo là công cụ phát triển bền vững

Chỉ số PII cung cấp bức tranh tổng thể về khả năng đổi mới sáng tạo của các địa phương dựa trên các yếu tố đầu vào như cơ sở hạ tầng, khoa học công nghệ và năng lực đổi mới, cùng các yếu tố đầu ra như tăng trưởng kinh tế và hiệu quả xã hội.

Theo phân tích từ Bộ KH&CN, các địa phương dẫn đầu bảng xếp hạng thường là những nơi có điều kiện tự nhiên và địa lý thuận lợi, tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ cao, cơ sở hạ tầng phát triển và hoạt động khoa học, công nghệ mạnh mẽ.

Ngược lại, các địa phương ở nhóm cuối bảng, tập trung chủ yếu tại vùng Tây Nguyên và Trung du miền núi phía Bắc, gặp nhiều hạn chế về địa lý và điều kiện tự nhiên, ảnh hưởng đến khả năng ứng dụng khoa học và công nghệ trong phát triển kinh tế - xã hội.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh nhấn mạnh rằng, chỉ số PII không chỉ mang ý nghĩa so sánh thứ hạng giữa các địa phương mà còn đóng vai trò như một công cụ khoa học hỗ trợ lãnh đạo từng địa phương nhận diện rõ điểm mạnh, điểm yếu và định hướng giải pháp phù hợp.

Với cách tiếp cận tương tự như chỉ số GII (Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu), khung chỉ số PII đo lường kết quả thực tế của đổi mới sáng tạo tại các địa phương, phản ánh rõ bức tranh phát triển dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Trong năm 2024, cấu trúc khung chỉ số PII đã được điều chỉnh và hoàn thiện dựa trên các khuyến nghị từ chuyên gia quốc tế do Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO) giới thiệu. Những thay đổi này đảm bảo tuân thủ chuẩn mực quốc tế nhưng không ảnh hưởng đến phương pháp tính toán và cấu trúc chung.

Điều này giúp kết quả PII trở thành cơ sở khoa học quan trọng, hỗ trợ Chính phủ và các địa phương thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Kết quả PII 2024 cũng là yếu tố cốt lõi trong mô hình phát triển kinh tế - xã hội bền vững, giúp Việt Nam tiến nhanh và mạnh mẽ hơn trong kỷ nguyên số.