Điều gì xảy ra với cơ thể khi bị sét đánh trúng?

Vài tuần sau khi bắt đầu công việc mới với tư cách là một nhà nghiên cứu bệnh học pháp y, Ryan Blumenthal nhận được cuộc gọi yêu cầu ông tới khám nghiệm một xác chết được tìm thấy trên cánh đồng.

Tới hiện trường, Ryan bắt gặp một cảnh tượng đau lòng khi quần áo của nạn nhân bị rách toang. Xem xét kĩ hơn, Ryan thấy nạn nhân là một cô gái, nhưng màng nhĩ của cô bị thủng, cùng nhiều vết bỏng nặng. Thủ phạm không phải là kẻ giết người hàng loạt, mà là tia sét.

Điều gì xảy ra khi sét đánh trúng một ai đó? Và điều gì sẽ xảy ra nếu người đó sống sót?

Hầu hết những người bị chết do sét đánh trúng đều do tim ngừng đập. Các nhà khoa học lý giải rằng xảy ra điều này là do điện áp cực lớn của tia sét đã làm gián đoạn nhịp tim tự nhiên. 

Sét đánh cũng có thể khiến chúng ta bị thủng màng nhĩ do sóng áp suất lớn. Cùng với đó, hệ hô hấp bị tê liệt hoặc bị bỏng thứ phát do tóc hoặc quần áo bắt lửa.

Thế nhưng sét không giết chết tất cả các nạn nhân của nó. Trái lại, số người sống sót sau khi bị sét đánh trúng là khá cao. Theo CDC, gần 90% nạn nhân bị sét đánh đều sống sót.

Đó là bởi một tia sét có thể đi xuyên qua cơ thể bạn chỉ trong tích tắc, và khoảng thời gian ngắn ngủi này khiến nó có thể không để lại bất kỳ dấu vết nào.

Tuy nhiên, những người sống sót sau sét đánh lại thường bị tổn thương thần kinh, rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD) và các triệu chứng thần kinh "tương tự như chấn thương sau chấn động mà các cầu thủ bóng đá mắc phải". 

Đây là nhận định của TS. Mary Ann Cooper, một chuyên gia về sét tại Hội đồng An toàn Sét Quốc gia và là giáo sư danh dự về y học khẩn cấp tại Đại học Illinois ở Chicago (Mỹ).

Các chuyên gia cho rằng điều này phản ánh chấn thương của cơ thể do thay đổi áp suất khí quyển đột ngột. Tình trạng có thể trở nên nghiêm trọng và thậm chí gây suy nhược. 

Một số người sống sót sau sét đánh cho biết họ bị mất trí nhớ, đau dây thần kinh mãn tính, trầm cảm và thậm chí cả những gì họ cho là "khả năng tâm linh" như nhận thức trước.

Kỷ lục thế giới về số lần bị sét đánh do một người đàn ông có tên Roy Sullivan nắm giữ. Theo Livescience, Roy Sullivan, một nhân viên kiểm lâm của Công viên quốc gia Shenandoah, bị sét đánh trúng 7 lần trong các năm 1942 - 1977.

Mặc dù bị bỏng do tóc và quần áo bắt lửa, nhưng Sullivan vẫn sống sót sau cả 7 lần gặp nạn. Ông qua đời bằng cách tự kết liễu đời mình vào năm 1983, ở tuổi 72. 

Các nhà khoa học cho rằng ý nghĩ tự tử là một triệu chứng khác mà một số người sống sót sau sét đánh gặp phải. Nguyên nhân là vì họ có thể chịu nhiều cơn đau dữ dội và khó có thể hồi phục hoàn toàn chức năng sau sự kiện này.

May mắn thay, thương tích do sét đánh là một trong những tai nạn dễ ngăn ngừa nhất ở các nước phát triển. 

"Về cơ bản, nếu bạn thấy mình ở bên ngoài trong cơn giông bão, chỉ cần chạy đến một nơi có mái che an toàn", Cooper nói. "Và đừng ra ngoài cho đến khi không có sấm chớp trong 30 phút".

Ước tính, chỉ có chỉ có từ 3% đến 5% các vụ sét đánh là diễn ra trực tiếp. Đa số thương tích xảy ra cho con người là gián tiếp do tiếp xúc vào một vật — chẳng hạn như cây cối hoặc tòa nhà — khi vật đó bị sét đánh.