Chứng khó đọc: Nguyên nhân chính của việc học tập trở nên khó khăn

Với việc sử dụng máy quét cộng hưởng từ tính để kiểm tra bộ não trên những người mắc chứng khó đọc và những người bình thường, các nhà nghiên cứu đã tìm ra sự khác biệt “thực sự rõ ràng” trong phản hồi về loạt bài kiểm tra thị lực và thính lực.

Não bộ ở người bình thường có khả năng nhận ra các từ hoặc hình ảnh lặp lại tốt hơn trong một chu trình mang tên “sự thích nghi của não bộ”, trong khi một “tín hiệu thần kinh” được xác nhận trên những người mắc chứng khó đọc, bộ não của họ thể hiện khả năng phản xạ kém hơn.

Các nhà nghiên cứu đã rất ngạc nhiên khi thấy sự ảnh hưởng diễn ra trên diện rộng nhưng phỏng đoán rằng chứng bệnh này chỉ xuất hiện trong quá trình đọc vì đây là một nhiệm vụ tương đối khó khăn.

Trong khi con người đã phát triển để rèn luyện kĩ năng giao tiếp bằng ngôn ngữ, việc viết đã trở thành một phần trong lịch sử cận đại. Đặc biệt trong nhiều lĩnh vực con người đang làm việc.

Một trong các nhà nghiên cứu, giáo sự John Gabrieli của Viện nghiên cứu công nghệ Massachusetts đã nói rằng : “Việc học một điều gì đó thông qua thuyết trình trước tiên làm cho chúng ta có khả năng làm nó làm thứ hai, và nó trở nên dễ dàng cho hoạt động của não bộ. Lí do là vì nếu đã từng làm, thì làm lại sẽ dễ dàng hơn.”

Theo thông cáo báo chí Hàn lâm trên tạp chí Neuron, việc quét chụp não bộ ở những người mắc chứng khó đọc chỉ ra rằng quá trình thích nghi không bị ảnh hưởng – não bộ được hoạt động nhiều hơn để tiếp nhận và hiểu thông tin.

Phát biểu trên báo The Independent, giáo sư Gabrieli đã nói : “Có nhiều cách khác nhau để đối phó với việc đọc, nhưng với các cá nhân mắc chứng khó đọc, chúng tôi nghi ngờ việc này đã được lộ trình sẵn – và khi nhu cầu não bộ phản xạ cao nhất được bộc lộ thì sẽ là khởi đầu cho sự giảm mạnh phản xạ này.”

Ông cũng bổ sung thêm rằng việc nghiên cứu đã gợi mở một hướng đi tiềm năng để giảm bớt ảnh hưởng của chứng bệnh này, bằng cách tăng phản xạ cho não bộ một cách nhân tạo. Tuy nhiên giáo sư Gabrieli cũng đã nói về kĩ thuật để làm việc này – bao gồm mô phỏng điện từ của não bộ - đang trong giai đoạn thử nghiệm và chưa được thử nghiệm. Ông nói: “Chúng tôi mong muốn nó mang lại ý nghĩa cho việc giúp đỡ người bệnh, nhưng nó còn rất xa.”

Giáo sư Tyler Perrachione của đại học Boston – tác giả đi đầu của cuộc nghiên cứu – đã nói :”Thích ứng là một việc mà não bộ thực hiện để giúp hoàn thành các nhiệm vụ khó nhưng những người mắc chứng khó đọc lại không được hưởng lợi từ việc này. Tôi đã rất ngạc nhiên bởi sự khác nhau về cường độ. Sự thích ứng luôn đến với người bình thường, còn người bệnh thì rõ ràng là thiếu hụt.”

Cứ mười người thì có một người, trong số khoảng 6,3 triệu người ở Vương quốc Anh được xác định mắc chứng khó đọc. Bên cạnh việc ảnh hưởng đến khả năng đọc và đánh vần, chứng bệnh này còn ảnh hưởng đến trí nhớ ngắn hạn, khả năng toán học và làm việc nhóm. Tuy nhiên, nó không ảnh hưởng đến trí thông minh và khả năng lý luận.

Chứng khó đọc lần đầu tiên được chẩn đoán ở Seaford, Sussex, vào năm 1896 như là “một ca mù chữ bẩm sinh”, ở cháu bé Percy 14 tuổi. Một thông cáo báo chí ở tờ British Medical viết: Dù cho được luyện tập chăm chỉ và kiên trì thì Percy cũng rất khó khăn trong việc phát âm các từ một âm tiết. Thầy giáo theo dạy cháu này một vài năm cho biết Percy sẽ là học sinh thông minh nhất trường nếu việc học diễn ra chỉ bằng khẩu hình miệng. Tuy nhiên những cháu mắc bệnh này được bỏ qua dưới dạng “lì” hoặc “lười” cho đến khi vai trò của ngôn ngữ được nhấn mạnh.

Giáo sư Gabrieli đã nói nghiên cứu trước đây đã để lại những quan niệm sai cho đến sau này. Ông nói : “Tôi có các đồng nghiệp là giáo sư, tuy họ mắc chứng khó đọc nhưng rất đáng kinh ngạc.”

Tiến sỹ John Rack, đi đầu nghiên cứu tại trại từ thiện Dyslexia Action, đã nói các nhà nghiên cứu đang tiệm cận với những phát hiện thú vị. Ông nói :”Điều đặc biệt thú vị là ở những ca mắc bệnh, việc đọc sẽ tốt hơn nếu lặp lại nhiều hơn- nguyên nhân ở sự thích nghi của não bộ. Chúng tôi cũng nhận ra kết quả này nhấn mạnh rằng sự rối loạn khả năng thích nghi nhanh của não bộ chính là sự khác biệt tâm sinh lý cốt lõi ở người bệnh, là nền tảng của sự khiếm khuyết kĩ năng đọc. Bằng chứng mới này giúp chúng tôi hiểu sự khác biệt trong các chức năng của bộ não, từ đó dẫn tới việc hiểu sâu hơn về chứng khuyết kĩ năng đọc.”

Ông nói thêm :” Đây là nghiên có căn cứ trên lý thuyết mà đang trên con đường giải thích những gì chúng ta biết về người bệnh : học bảng chữ cái và âm thanh cho việc phát triển kĩ năng đánh vần và đọc thành thạo, điều chỉnh chương trình giảng dạy trở nên có hiệu quả hơn.”

Thành Hưng (Theo Independent)