Chưa qua học nghề, hai thanh niên sáng tạo thành công hệ thống tưới nước tự động

Đó là câu chuyện của anh Nguyễn Hữu Trung (24 tuổi) và anh Lưu Hồng Đại Hải (32 tuổi), cùng là đoàn viên xã Thạnh Phú, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng.

Trò chuyện với chúng tôi, anh Nguyễn Hữu Trung cho biết, gia đình anh có nghề làm giá từ đậu xanh đã hơn 20 năm. Công việc làm giá trước đây của gia đình rất vất vả vì chủ yếu làm thủ công. Đậu cho vào khạp (làm bằng đất nung, nhỏ hơn cái lu, chum, vại), hàng ngày phải có người trực tiếp tưới nước vào các khạp, mỗi ngày tưới nhiều lần nên rất tốn thời gian. Hơn nữa, do khạp nặng nên vận chuyển khá khó khăn, lại phải sử dụng mặt bằng nhiều mới đủ chỗ chứa khạp và chỉ để được một lớp là hết mặt bằng. Vì thế, vừa tốn thời gian tưới nước, vừa lãng phí mặt bằng, vừa hao nước tưới… nên chi phí sản xuất giá cao, bán giá ra thị trường không lời nhiều.

“Từ đó, tôi và anh Hải đã mày mò tìm cách sản xuất khác phù hợp hơn với mục đích tiết kiệm chi phí, khỏe cho người sản xuất, tăng lợi nhuận. Sau khoảng một năm mày mò, chúng tôi đã cho ra đời dàn tưới nước tự động trong làm giá đậu và đã thành công. Chúng tôi đặt tên là “Hệ thống tưới nước tự động TH” cho sản phẩm của mình”, anh Trung chia sẻ.

Theo anh Lưu Hồng Đại Hải, khi sáng tạo, các anh đã sử dụng các ống nhựa, thanh sắt, vòi phun, mô tơ điện… để lắp đặt, sáng chế ra hệ thống tưới nước tự động. Do chưa qua trường lớp đào tạo nên khi thực hiện mô hình, các anh gặp nhiều khó khăn trong việc lắp đặt, vận hành các thiết bị nên đã nếm mùi… thất bại. Tuy nhiên, với phương châm “không có thất bại sẽ khó thành công”, các anh không nản chí mà tiếp tục tìm tòi, tham khảo trong sách vở, học hỏi từ những người thợ hàn, thợ điện lành nghề ở địa phương. Sự kiên trì đó đã giúp các anh thành công khi biết cách sử dụng rờ-le lập trình để có thể điều chỉnh, cài đặt thời gian sử dụng tùy theo mục đích của công việc.

Anh Hải cho biết, quy trình làm giá mỗi ngày phải tưới nước đều đặn 3 lần, mỗi lần cách nhau 8 tiếng đồng hồ. Vì vậy, các anh đã lắp thiết bị điều chỉnh thời gian tưới nước bằng rờ-le lập trình sẵn. Đúng thời gian tưới thì rờ-le tự động bật, mô tơ hút nước từ thùng chứa lên các vòi phun để tưới xuống các khay chứa giá. Sau khi tưới xong, hệ thống tự động ngắt điện, người sản xuất không còn cảnh thức canh chừng để tưới như trước nữa.

Trước đây, do lấy khạp làm giá nên chỉ xếp được một lượt khạp trên mặt bằng nhà xưởng, lại phải sử dụng nhiều nước tưới. Khi tưới do tưới thủ công nên lượng nước tưới cũng không đều, nơi tưới nhiều, nơi tưới ít. Vì thế sản lượng giá không cao, chất lượng giá không đồng đều. Sau khi sáng tạo hệ thống tưới tự động, để tiết kiệm nước tưới, các anh sắp khay chứa giá làm 2 tầng, mỗi tầng có 3 khay chồng lên nhau, chỉ cần tưới khay trên cùng của tầng trên thì các khay dưới của cả 2 tầng đều được tưới đều đặn bởi nước từ khay trên nhỏ tưới xuống cho khay dưới, rất tiết kiệm nước. Mô hình của các anh vận hành bằng điện, có hẹn giờ tự động, nếu trong ngày muốn tưới nước mấy cữ thì cài đồng hồ, đến đúng giờ hẹn hệ thống sẽ tự tưới, tưới xong sau 2 phút sẽ tự động tắt. Giá thành của một hệ thống tưới tự động như vậy chỉ khoảng 20 triệu đồng.

Anh Lưu Hồng Đại Hải nói: “Hồi trước tưới thủ công phải cần người canh giờ để tưới. Nếu thuê người tưới thì phải trả tiền công 150.000 đồng/ngày, mà mỗi đợt giá là 4 ngày. Chi phí thuê người tưới nước cho mỗi đợt giá hết 600.000 đồng. Ngoài ra còn tốn nhiều nước và giá lên không đều. Còn từ khi sử dụng hệ thống tưới tự động, không tốn tiền thuê nhân công tưới, không tốn nước nên chi phí sản xuất giảm nhiều và lợi nhuận tăng cao hơn”.

Ông Nguyễn Tuấn Kiệt (cha ruột anh Trung) vui vẻ cho biết: “Hệ thống tưới nước tự động TH của con tôi và cháu Hải sáng tạo đã được gia đình áp dụng trong sản xuất giá của gia đình để bán cho các chợ trong huyện. Trước đây mỗi đợt giá 4 ngày chúng tôi chỉ làm được khoảng 300 ký giá. Còn từ khi đưa hệ thống tưới nước tự động vào, mỗi cữ giá cũng 4 ngày chúng tôi sản xuất được khoảng một tấn, gấp hơn 3 lần so với trước. Trước đây hết đợt giá này mới làm đợt giá khác vì mặt bằng nhỏ, còn bây giờ, cũng mặt bằng đó nhưng giá được cho vào khay, xếp theo tầng, tưới chung một lượt nên các đợt giá gối đầu cách nhau một ngày để ngày nào cũng có giá bỏ mối, mỗi ngày khoảng 300 ký giá. Mỗi ký giá hiện nay bỏ mối là 7.000 đồng, ngày nào cũng hết sản phẩm. Nhờ có hệ thống tưới tự động nên tiết kiệm được nước tưới, giảm chi phí, tăng lợi nhuận trên 30% so với cách làm giá thủ công, giảm được công lao động và bảo đảm chất lượng cũng như an toàn, sạch hơn. Nói thật với anh, từ khi có hệ thống tưới tự động, tôi ngủ ngon hơn trước, không phải thức phải canh giờ để tưới nữa, khỏe lắm”.

Nói về làm giá, theo anh Trung, anh cho xây một phòng kín để làm giá, bên trong có lắp máy điều hòa nhiệt độ để giữ nhiệt độ ổn định cho giá phát triển. Với một ký đậu xanh làm giá theo phương pháp thủ công thì thu được khoảng 7 ký giá, nhưng khi làm trong phòng kín với hệ thống tưới nước tự động thì thu được khoảng 9 ký giá. Do điều chỉnh ổn định về nhiệt độ nên tỷ lệ hao hụt trong quá trình sản xuất giá không nhiều như làm thủ công lại vừa tiết kiệm nước, tiết kiệm được sức lao động.

Anh Sơn Thái The - Bí thư Đoàn xã Thạnh Phú- đánh giá: “Mô hình của anh Hải và anh Trung là mô hình rất hiệu quả trong sản xuất. Hệ thống tưới nước tự động của 2 anh không chỉ sử dụng trong làm giá của gia đình mà còn vận dụng có hiệu quả trong nhiều lĩnh vựa sản xuất khác như chạy quạt tạo khí trong nuôi tôm, tưới hoa màu trên rẫy, tưới cỏ trong chăn nuôi. Chỉ cần cài đặt tự động theo ý muốn một lần là hệ thống tưới tự động tưới suốt cả đợt sản xuất. Đề tài của anh Hải và Trung cũng đã được đề nghị xét chọn tham gia dự thi Festival “Sáng tạo trẻ” năm 2016. Đây là mô hình rất hữu ích vì giúp giảm được công lao động, giảm chi phí và tăng lợi nhuận cho sản phẩm”.

Anh Lưu Hồng Đại Hải bật mí thêm: “Sau khi thành công với hệ thống tưới tự động TH, tôi và anh Trung đang nghiên cứu sản xuất máy rửa giá tự động để đăng ký thương hiệu giá sạch. Đồng thời chúng tôi cũng đã có ý tưởng và đã thử nghiệm một số đề tài khác rất thiết thực trong sản xuất ở nông thôn. Nhưng hiện nay cái khó với anh em chúng tôi là thiếu vốn để thực hiện. Vì vậy, chúng tôi rất mong được cơ quan chức năng xem xét, giúp đỡ, hỗ trợ cho chúng tôi để thực hiện đề tài của mình, góp phần phục vụ vào đời sống của bà con nhân dân”.

Bạch Dương