Chó được huấn luyện ngửi phát hiện virus corona chính xác gần 100%

Phạm Hường

(Dân trí) - Đại dịch Covid-19 có mùi gì? Nếu chó biết nói, chúng có thể báo cho con người.

Từ tháng 3/2020 đến nay, một nhóm nghiên cứu quốc tế do Giáo sư Dominique Grandjean của Trường Thú y quốc gia Alfort, Pháp, làm trưởng nhóm đang huấn luyện chó nghiệp vụ đánh hơi dấu vết của virus corona mới.

Những chú chó này được huấn luyện để ngửi các mẫu vật có mồ hôi của người mắc Covid-19. Khi đứng trước một loạt các mẫu mồ hôi, hầu hết chúng đều phát hiện ra mẫu dương tính với tỷ lệ chính xác 100%. Chúng có khả năng phát hiện ra virus corona mới ngay cả ở những người đã nhiễm virus nhưng chưa có triệu chứng.

Chó được huấn luyện ngửi phát hiện virus corona chính xác gần 100% - 1

Trung bình mỗi con chó có khoảng 220 triệu thụ thể cảm nhận mùi.

Các nước đang tiến hành huấn luyện chó phát hiện virus corona là Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE), Chile, Argentina, Brazil và Bỉ. Ở UAE, chó nghiệp vụ được sử dụng ở nhiều sân bay và đã bắt đầu hỗ trợ con người trong công tác kiểm soát sự lây lan của Covid-19.

Ở Úc, nhóm nghiên cứu đang phối hợp với các đơn vị huấn luyện chó chuyên nghiệp để phục vụ mục đích hỗ trợ kiểm soát sự lây lan của căn bệnh. Giống chó được ưa chuộng nhất là chó chăn cừu Đức, ngoài ra nhiều giống chó khác cũng được lựa chọn để huấn luyện.

Nếu kết quả nghiên cứu thành công, những chú chó này có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ như hỗ trợ kiểm tra người đi lại ở các sân bay và biên giới, giám sát nhân viên ở các bệnh viện và cơ sở chăm sóc người cao tuổi để những người này không phải xét nghiệm lại.

Chó được huấn luyện ngửi phát hiện virus corona chính xác gần 100% - 2

Số ca Covid-19 đang tăng đột ngột ở một số nơi trên thế giới. Huấn luyện thành công chó nghiệp vụ phát hiện virus corona mới sẽ góp phần kiểm soát những làn sóng bệnh trong tương lai.

Để huấn luyện được một chú chó thành thục với nhiệm vụ phát hiện virus corona mới thì phải mất 6 – 8 tuần nếu nó đã có kỹ năng đánh hơi các mùi khác, hoặc 3 – 6 tháng nếu nó chưa từng được huấn luyện.

Liệu chó nghiệp vụ có làm lây lan virus không?

Cho đến nay, những con chó tham gia vào các nghiên cứu này đều không bị nhiễm virus và vì thế chúng cũng không phải là nguồn truyền bệnh.

Hiện trên thế giới có hai trường hợp chó được báo cáo có nguy cơ nhiễm Covid-19 do chủ truyền sang, nhưng cả hai con chó này đều không bị ốm. 

Để giảm thiểu bất cứ nguy cơ tiềm tàng nào có thể làm lây truyền virus cho cả người và chó, các vật dụng thiết bị huấn luyện đều đảm bảo không có sự tiếp xúc trực tiếp giữa mũi chó với mẫu mồ hôi. Chó sẽ ngửi mẫu mồ hôi qua một phễu hình chóp nón, vì thế chó sẽ ngửi thấy các hợp chất mùi dễ bay hơi mà không cần chạm mũi vào mẫu. Ngoài ra, tất cả những con chó này đều được lấy phết mẫu dịch mũi và dịch trực tràng thường xuyên để xét nghiệm xem có kháng thể hay không. Cho đến nay, kết quả cho thấy chưa một con nào bị nhiễm virus.

Chó được huấn luyện ngửi phát hiện virus corona chính xác gần 100% - 3

Chó không dễ bị ảnh hưởng tiêu cực bởi virus corona mới.

Rào cản phải vượt qua

Hiện nay và trong tương lai, điều quan trọng là phải phát hiện ra bất cứ trường hợp nào mà chó nghiệp vụ đánh hơi không chính xác, dương tính giả hoặc âm tính giả (tức là chó phát hiện mẫu dương tính nhưng xét nghiệm lại âm tính hoặc ngược lại).

Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cũng đặt mục tiêu phát hiện chính xác (những) hợp chất khứu giác nào là biểu hiện của tình trạng nhiễm Covid-19. Nếu làm được như vậy, chúng ta sẽ hiểu rõ hơn về căn bệnh này cũng như có thêm kinh nghiệm trong công tác huấn luyện chó phát hiện ra các bệnh khác.

Chó được huấn luyện ngửi phát hiện virus corona chính xác gần 100% - 4

Một con chó nghiệp vụ phát hiện Covid-19 đang được huấn luyện theo chương trình nghiên cứu của Giáo sư Dominique Grandjean.

Đại dịch hiện nay là một thách thức không chừa một ai. Khả năng tìm ra những người nhiễm virus nhưng không có triệu chứng sẽ là bước ngoặt quan trọng trong công tác phòng, chống dịch và là điều chúng ta cần làm được ngay lúc này.

Một người bạn của con người và của khoa học

Chúng ta không cần phải ngạc nhiên về khả năng chó phát hiện được Covid-19 bởi vì chúng ta không xa lạ gì với khả năng đánh hơi tuyệt vời của loài vật này. Chó có thể phát hiện ra tình trạng hạ đường huyết của người bị bệnh tiểu đường, báo động cho những người sắp bị lên cơn động kinh và có thể biết được một số trường hợp ung thư.